'De zoektocht naar de ideale aardappel is een soort Idols'

De aardappels ondergaan een strenge selectie

Broers en zussen

Het lijkt heel simpel: je zoekt twee planten met de goede eigenschappen, die kruis je met elkaar en dan krijg je een sterk ras. Maar er komt natuurlijk veel meer bij kijken. "Als de kruising lukt, krijgt de plant bessen met duizenden zaadjes erin. Die zaden zijn in feite broers en zussen. Net als bij mensen zitten er allerlei verschillen in en die verschillen moeten we onderzoeken."

Proefveld

Dat onderzoeken gebeurt eerst in een kas, waar het zaadje ontkiemt, en daarna in het laboratorium. "Daar bekijken we het DNA om te zien of het de juiste eigenschappen heeft. Als dat zo is, komt het op een proefveld te staan."
Achter de kantoren van Meijer ligt een enorme lap grond. Daar worden duizenden plantjes getest. Voor veel plantjes is dat het eindstation. "Als de plant zich niet goed ontwikkelt en klein blijft'', vertelt commercieel directeur Johan van der Stee, ''dan is het meteen einde verhaal. We gaan met die plant dan niet verder".
Een aardappel moet strenge tests doorstaan voor dat het een nieuw ras is
Een aardappel moet strenge tests doorstaan voor dat het een nieuw ras is © Omroep Zeeland

'Dit wil niemand hebben'

Het gaat natuurlijk om de aardappels, dus als een plant er alleen maar goed uitziet, is de kans dat hij doorgaat naar de volgende ronde klein, volgens Van der Stee. "Als er weinig aardappels aan zitten of als de aardappelen aan elkaar groeien, dan houdt het ook op voor die plant. We kunnen die aardappelen niet verkopen. Niemand wil ze hebben."
De zoektocht naar een aardappel die tegen droogte kan, begint in de kas en het lab

Oven van Europa

Maar met alleen een mooie plant en mooie aardappelen kom je er ook niet. "We koken de aardappel, proeven hem en doen er nog meer tests mee. Pas als de plant alles goed doorstaat, gaat hij mee naar volgend jaar."
Dat betekent dat sommige knollen de grond ingaan in Rilland. Andere knollen van dezelfde plant gaan naar de heetste plek van Spanje, ook wel de oven van Europa genoemd. "Als de aardappel daar goed uitkomt, zijn we een heel eind in de buurt van het ultieme ras." Dat is nu nog toekomstmuziek, denkt de commercieel directeur.
Niet alle 'broertjes' en 'zusjes' doorstaan de test op het proefveld in Rilland
Niet alle 'broertjes' en 'zusjes' doorstaan de test op het proefveld in Rilland © Omroep Zeeland

Inspelen

"We blijven altijd zoeken naar een stabiel ras dat tegen de extreme weersomstandigheden kan. Dat is een proces van zeven, acht, misschien wel negen jaar." Toch heeft Meijer al flinke vooruitgang geboekt met de ontwikkeling van een nieuw, stabiel ras, vertelt Van der Stee. "We hebben gekeken naar wat de markt wil en naar wat wij denken dat in de toekomst gaat spelen. De extremen in het weer blijven belangrijk, dus hebben we daar op ingespeeld."
Bovendien kan het Rillandse bedrijf de ontwikkelingsduur flink verkorten door een deel ervan in het laboratorium te laten plaatsvinden. "Zo pakken we vier á vijf jaar winst", zegt Guus Heselmans, "en in de toekomst hopen we daar nog meer jaren van af te halen".
In het lab kan veel gedaan worden, maar de ultieme aardappel vind je op het land