Elf laatste struikelstenen in Middelburg geplaatst

Elf laatste struikelstenen in Middelburg geplaatst
Elf laatste struikelstenen in Middelburg geplaatst © OZ
Struikelstenen voor het echtpaar Zwartverwer-Ziff in Middelburg
Struikelstenen voor het echtpaar Zwartverwer-Ziff in Middelburg © OZ
De officiële plaatsing van de stenen gebeurde vandaag in aanwezigheid van de voorzanger van de Joodse Gemeente en burgemeester Harald Bergmann van Middelburg. In totaal liggen er nu 42 struikelstenen in Middelburg, op 24 verschillende adressen. De Werkgroep Struikelstenen Zeeland heeft eerder dit jaar ook een aantal stenen op Schouwen-Duiveland gelegd. Voor Vlissingen, Goes, Terneuzen en Hulst moeten de struikelstenen nog worden gemaakt.

Laatste zeven

De laatste zeven Middelburgse locaties liggen verspreid door de inmiddels oudere delen van Middelburg. Maar de huizen aan de Bleek en aan de Laan van Nieuwenhove waren op het moment van de deportatie nog nieuw. Ga met de muis over onderstaande kaart voor de namen van de slachtoffers.

Oudste

De oudste Middelburger die vandaag met een struikelsteen voor zijn huisdeur wordt herdacht, is Marcus Nathan, Wagenaarstraat 10. Hij werd in 1869 in Goes geboren. Hij bleef lang vrijgezel en trouwde pas op 50-jarige leeftijd in Middelburg (zie advertentie) met de 46-jarige Mathilda Eva Cohen. Mathilda zou tien jaar later, in 1938 in Middelburg overlijden. Nathan was net als zijn vader handelaar in antiek.
Struikelsteen voor Marcus Nathan
Struikelsteen voor Marcus Nathan © OZ
Hij werd op 24 maart 1942 gedwongen naar Amsterdam te verhuizen. Vandaar werd hij naar Auschwitz gedeporteerd, waar hij op 5 februari 1943 om het leven werd gebracht. Het hele levensverhaal van Marcus Nathan staat op de website van de Stichting Werkgroep Struikelstenen Zeeland. Veel gegevens over hem en over zijn Zeeuwse lotgenoten, ook met illustraties, zijn op deze website te vinden.

Jongste

Het jongste slachtoffer dat vandaag herdacht werd is Frerik Bart van Itallie, die samen met zijn moeder Anna Wilhelmina van Itallie aan de Laan van Nieuwenhove woonde en nog maar twee en half jaar was toen hij in Auschwitz werd vermoord.

Lion Polak

Op die website staat ook het tragische levensverhaal van de jonge Lion Polak die op het adres Rouaanse Kaai 25 in Middelburg woonde. Hij werd kort voor de bevrijding, in april 1945, gearresteerd. Hij overleed na gemarteld te zijn in het Witte Huis in Loosdrecht op 18-jarige leeftijd en werd daarna in het water gegooid.
Struikelsteen voor Lion Polak
Struikelsteen voor Lion Polak © OZ
Lion bezocht voor de oorlog de Rijksleerschool Binnenstad, daarna ging hij door naar het gymnasium. Zijn familie dreef een handel in lompen en metalen aan de Loskade. Vader Mouritz zorgde weliswaar ruim voor de Duitse inval voor visa waarmee ze naar de Verenigde Staten konden emigreren, maar de familie had het vertrek steeds uitgesteld, tot het te laat was. Een vluchtpoging op 14 mei 1940 strandde in Frankrijk en men keerde terug naar Middelburg. Eindexamen heeft Lion nooit kunnen doen. Vanaf de zomer van 1941 waren de Joodse leerlingen niet langer welkom.
Het gezin Polak liet zich in 1942 niet deporteren, maar nam de naam 'Dijkstra' aan en dook onder op verschillende adressen. Tenslotte op een woonboot in Loosdrecht. Op een zondagochtend in april 1945 deden vier SS'ers een inval in de woonboot en werd Lion meegenomen. Ze behoorden tot het Commando Pieters, een groep Nederlandse SS'ers die in het nabijgelegen Witte Huis in Loosdrecht bivakkeerde en een afschuwelijke reputatie genoot.