Wat is er in godsnaam aan de hand in Kruiningen?

Wat is er in godsnaam aan de hand in Kruiningen?
Wat is er in godsnaam aan de hand in Kruiningen? © Nikki Westdorp (Flickr, Omroep Zeeland)

Wat is er aan de hand in Kruiningen?

Het gaat om een conflict tussen de Gereformeerde Gemeente in Kruiningen en een voormalig diaken van de kerk. Dominee Bredeweg en de kerkenraad hebben oud-diaken Henk Jansen in de ban gedaan. Volgens de dominee heeft Jansen zelf toegegeven dat hij ontucht heeft gepleegd met een nichtje, dat in 2014 een paar maanden bij het gezin Jansen heeft gewoond. Dat is een overtreding van het 7e gebod. Jansen ontkent dit, en zijn nichtje ook. Hij denkt dat de dominee met het verhaal op de proppen kwam nadat hij hem in een pittig gesprek verteld heeft dat de dominee niet goed functioneert. "Samenwerken met de dominee is onmogelijk. Maar ik zou me moeten voegen, of ik zou zelf weg moeten gaan. Maar de dominee zou me niet weg willen sturen vanwege het enkele feit dat ik kritisch ben. Daarom komt ie met het verhaal van overspel op de proppen."

Er zou zelfs gevochten zijn en nu is er mogelijk afluisterapparatuur gevonden?

De politie heeft extra gesurveilleerd rond de kerk omdat er een handgemeen zou hebben plaatsgevonden tussen voor- en tegenstanders van de dominee. Het conflict splijt de Gereformeerde Gemeente in Kruiningen in elk geval. Het lijkt er op dat er twee kampen zijn: het kamp van de dominee en het kamp van de oud-diaken. De dominee heeft na een anonieme tip zelfs apparatuur onder zijn auto gevonden waarmee hij mogelijk gevolgd en/of afgeluisterd kan worden. De advocaat van de dominee spreekt over 'maffiatoestanden'. De woordvoerder van de familie Jansen heeft in ieder geval desgevraagd laten weten dat zij 'niets met dit voorval te maken hebben'. De politie onderzoekt de gevonden apparatuur.

Wat voor kerk is de Gereformeerde Gemeente in Kruiningen?

De Gereformeerde Gemeente is in 1907 ontstaan. Uit de 'Gereformeerde Gemeenten onder 't Kruis' en de naar dominee Ledeboer genoemde Ledeboeriaanse gemeenten. Vanaf het begin in 1907 was er een nauwe samenwerking met gemeenten overzee. Over en weer werden en worden nog steeds predikanten uit de Verenigde Staten en Canada beroepen. Daarnaast is er een gemeente in Zuid-Afrika en in Nieuw-Zeeland. Het kerkverband doet aan zaken als zending en Evangelisatie, onderwijs vanaf basisschool tot hoger onderwijs op gereformeerde grondslag en ouderenzorg. De grondslag van de Gereformeerde Gemeente is gebaseerd is op 'het onfeilbaar Woord van God en de Drie Formulieren van Enigheid'. Het kerkgebouw in Kruiningen staat aan de Hansweertsestraatweg. De gemeente heeft een kleine 1200 leden.

Welke straf heeft de oud-diaken van de kerk gekregen?

Het gaat om de stille censuur, een 'schorsing van een belijdend lid der gemeente'. Betrokkene verliest daardoor tijdelijk het gebruik van de voornaamste rechten van het lidmaatschap, namelijk de deelname aan het Heilig Avondmaal, het recht om een kind te laten dopen en het passief en actief kerkelijk stemrecht. Jansen heeft tegen deze beslissing met succes een kort geding aangespannen. De voorzieningenrechter in Middelburg vonniste in mei dat het censuurbesluit 'binnen drie dagen moet worden ingetrokken'. En 'gebiedt de Gereformeerde Gemeente Kruiningen om elke mededeling omtrent overtreding van het 7e gebod door Henk Jansen en zijn nicht te staken en gestaakt te houden'. Jansen heeft vandaag aangekondigd een nieuw kort geding aan te spannen omdat de kerk zich in zijn ogen niet aan deze uitspraken houdt.

Hoe gaat het nu verder?

Burgemeester Piet Zoon van Reimerswaal heeft de partijen opgeroepen om 'de strijdbijl te begraven'. Het is niet duidelijk of er op dit moment bemiddelingspogingen gedaan worden, of dat de partijen op een andere manier nader tot elkaar komen. Maar de dominee zei in mei bij de rechtbank al dat 'het een zaak is met allemaal verliezers'. Volgens hem had het conflict binnen de kerkenraad opgelost moeten worden. "Wat gebeurd is, had geheim moeten blijven. Als voormalig diaken weet je dat je niet naar buiten mag treden. Dat heeft Jansen nu wel gedaan, en dat neem ik hem enorm kwalijk", zei de dominee bij de rechtbank. Jansen wil dat de dominee de beschuldigingen van overspel terugneemt en heeft de rechtbank aan zijn zijde.

Lees ook: