Gaat kunststof ons beschermen tegen het water? (video)

Gaat kunststof ons beschermen tegen het water? (video)
Gaat kunststof ons beschermen tegen het water? (video) © Rijkswaterstaat
Kunststof sluisdeuren
Kunststof sluisdeuren © FiberCore Europe

'Grote opgave'

OOST-SOUBURG - "Rijkswaterstaat staat voor een grote opgave om bestaande waterwerken te renoveren", zegt Matthijs Erberveld van het innovatieprogramma van Rijkswaterstaat. Om die reden investeert de dienst al een aantal jaar in onderzoek naar het toepassen van zogenoemde composiet-materialen in bestaande en nieuw te bouwen waterwerken. "Composiet is veel sterker en lichter dan beton en staal, wat veel nieuwe toepassingsmogelijkheden biedt", aldus Erberveld.

Oosterscheldekering

In april is begonnen aan de grootste onderhoudsbeurt van de Oosterscheldekering sinds de opening ervan. 32 van de in totaal 62 stalen schuiven worden volledig gerenoveerd en daarnaast is er onderhoud aan de pijlerconstructie. Een totale kostenpost van zo'n 45 miljoen euro. Het vervangen van de stalen schuiven door composiet exemplaren, zou de kosten voor onderhoud aanzienlijk kunnen verlagen. Daarnaast gaat de kunststof langer mee dan staal of beton.
Kering innovatie RWS
Sluisdeuren
Dat Rijkswaterstaat composiet serieus neemt als betrouwbaar materiaal voor waterwerken, blijkt uit de onlangs in gebruik genomen sluisdeuren bij Tilburg. In een sluis in het Wilheminakanaal zijn in januari van dit jaar twee grote deuren van composiet geplaatst. Met een afmeting van 6,20 meter breed en 12,5 meter hoog zijn het de grootste sluisdeuren van kunststof ter wereld.
Eén van de twee grootste sluisdeuren ter wereld van composiet geplaatst bij Tilburg
Eén van de twee grootste sluisdeuren ter wereld van composiet geplaatst bij Tilburg © FiberCore Europe
Onderzoek
Het gebruik van composiet in plaats van staal of beton werd een aantal jaar geleden al aangeraden door ingenieursbureau Arcadis. In opdracht van Rijkswaterstaat zijn in 2011 verschillende materialen onderzocht die mogelijk gebruikt zouden kunnen worden als vervanging van bestaande.

Conclusie

"Composiet is een uitstekend materiaal", schrijven de ingenieurs. "Het is weerbestendig en presteert uitstekend in een zoutwatermilieu zonder dat de mechanische eigenschappen achteruit gaan. Daarnaast presteert het ook goed onder impacten en vermoeiingsbelasting (watergolven), is het onderhoudsarm, en heeft het een relatief lange levensduur", aldus het rapport.
Kering innovatie Composiet
Composiet
Onder composiet wordt in dit geval een vezelversterkte kunststof (vvk) verstaan, die ontworpen is om grote krachten te kunnen weerstaan, maar daarnaast toch licht van gewicht is. Het is een veelgebruikt materiaal in de lucht- en ruimtevaart, maar ook in de scheepsbouw wordt composiet toegepast in het vervaardigen van rompen. 
Lange termijn
Volgens Eric van der Weegen, betrokken bij het onderhoud aan de Oosterscheldekering, is het vervangen van de stalen schuiven door vvk-exemplaren nu nog niet aan de orde. "Omdat het hier gaat om een primaire waterkering, willen we dergelijke toepassingen eerst duizend keer getest hebben", legt hij uit. "Daarnaast kunnen de stalen schuiven na de grote onderhoudsbeurt weer zo'n dertig jaar mee, dus wellicht dat composiet pas daarna zal worden toegepast."
Plastic
Toch zijn er nu al verschillende vormen van kunststof verwerkt in de Oosterscheldekering. Zo zijn houten geleideblokken vervangen door plastic exemplaren en zijn stalen looproosters vervangen door roosters van composiet. In 2000 zocht Rijkswaterstaat ook al naar alternatieven voor de onderhoudsonvriendelijke stalen schuiven, maar sindsdien zijn zowel betonnen als kunststof alternatieven niet goed genoeg bevonden.