Sanering Thermphos gaat nog tientallen miljoenen extra kosten (video)

Sanering Thermphos gaat nog tientallen miljoenen extra kosten (video)
Sanering Thermphos gaat nog tientallen miljoenen extra kosten (video) © Omroep Zeeland
Plan-Thermphos-ZNO170407CF

Bijna helft fosforslik verwerkt

VLISSINGEN-OOST - Als eerste moet het fosforslik worden verwijderd bij Thermphos in Vlissingen-Oost. Van de 3400 ton fosforslik die bij het begin van de sanering op het terrein aanwezig was, is tot nu toe 41 procent verwerkt. Het duurt nog zeker tot en met mei 2018 voordat de rest is verwerkt en afgevoerd. Dat betekent dat er tot die tijd 24 uur per dag brandweer aanwezig moet zijn bij Thermphos om de boel veilig te houden. Dat kost de provincie nu nog 700.000 euro per maand. De verwachting is dat die kosten zullen afnemen. 

Op zijn vroegst 2020 klaar

Maar voor de sanering van Thermphos moet nog veel meer gebeuren. Overal op het terrein is asbest aanwezig. Het ovenhuis van de fabriek moet worden gesloopt en ook de zwaar vervuilde bodem moet worden schoongemaakt. Dat is op zijn vroegst pas in 2020 klaar, maar dan moet alles meezitten.

Vergunningen nodig

Er zijn nog verschillende vergunningen nodig en de plannen moeten nog worden getoetst aan de Kernenergiewet, omdat installaties op veel plaatsen radioactief zijn. In het vandaag gepresenteerde plan staat dat er naar schatting 10.000 ton radioactief staal gereinigd moet worden. Pas tijdens de uitvoering wordt duidelijk om hoeveel ton staal het daadwerkelijk gaat. Dat is ook de een van de meest onzekere factoren, zegt Carel Braakman van Van Citters Beheer.
Thermpos

Kosten kunnen nog exponentieel stijgen

Opvallend in het plan is verder dat er nu serieus haast gemaakt moet worden met het fosfor- en radioactief-veilig maken van het terrein. Vanaf 1 februari 2018 verandert de Kernenergiewet. Dan gaan strengere regels gelden, waardoor het schoonmaken en afvoeren van radioactieve producten vele malen duurder worden. Als voor die datum niet het leeuwendeel van het fosfor en het radioactieve staal is verwerkt, zullen de kosten exponentieel stijgen. 
Thermphos (archief)
Thermphos (archief) © OZ
Brand
Het fosfor bij Thermphos had eigenlijk al in mei 2016 opgeruimd moeten zijn. Daarvoor was 41 miljoen euro beschikbaar. Van dat geld is eerst een dure installatie gebouwd om het fosfor te kunnen verwerken. In oktober werd bekend dat het geld op was. Toen was er nog maar 22 procent van het fosfor verwerkt.
Geld bijleggen
Sindsdien moet de provincie 700.000 euro per maand bijleggen om de fabriek veilig te houden. Als fosfor in aanraking komt met zuurstof ontstaat er brand. En als dat gebeurt, moet de omgeving van de fabriek in een straal van vele kilometers worden ontruimd. Daarom is er 24 uur per dag brandweer en beveiliging nodig bij het terrein.
Nieuw plan
Toen bekend werd dat het geld op was, kreeg Van Citters Beheer - die namens Zeeland Seaports toeziet op de sanering - de opdracht om een nieuw plan te maken. In het plan moest staan hoe lang de sanering nog zou gaan duren, hoeveel die zou gaan kosten en wie dat zou gaan betalen. Het plan moest uiterlijk 31 maart klaar zijn. Er is bijna letterlijk tot de laatste minuut aan gewerkt. Zeeland Seaports en de provincie kregen het plan vrijdagavond om 23.52 uur in hun mailbox.