Rechter: kerkelijke straf voor overspel ging te ver

Het gaat om een civiele procedure, dat betekent onder meer dat de rol van de rechter beperkt is. Zo mag de rechter alleen bepalen of bij het bestraffen voor het vermeende overspel de eigen richtlijnen van de kerkenraad zijn gevolgd.

Dat is volgens de rechter niet het geval: de Gereformeerde Gemeente in Kruiningen ging dus haar boekje te buiten, vindt de rechter. Ze heeft te snel naar strenge maatregelen gegrepen, terwijl de zogenoemde 'broederlijke vermaning' werd overgeslagen. Dat is een soort waarschuwing, die een essentieel onderdeel vormt van het kerkrecht.

Alle tuchtmaatregelen moeten daarom van de rechter onmiddellijk worden teruggedraaid. Ook mag de kerkenraad niets meer zeggen over het vermeende overspel. Verder moet de kerkenraad de proceskosten betalen, in dit geval is dat ruim 1.500 euro. 

Deze uitspraak van de rechter betekent overigens niet dat Jansen boven alle verdenking staat omtrent het overspel. Daar doet de rechter namelijk geen uitspraak over. Maar het nichtje waarmee hij overspel gepleegd zou hebben, ontkent dit ten stelligste.

Jansen was 24 jaar lang diaken binnen de Gereformeerde Gemeente in Kruiningen. In die periode was hij kritisch naar de dominee toe. Bredeweg, die drie jaar werkzaam is in Kruiningen, zou een schrikbewind voeren. Jansen denkt dat die kritiek de werkelijke reden is achter de beschuldigingen. 

Zo zou dominee Bredeweg volgens Jansen kwetsbare gemeenteleden intimideren en zijn zwijgplicht schenden. Toen Jansen in december Bredeweg daarop aansprak, liep het gesprek uit de hand. De predikant stelde hem vervolgens voor de keuze om enerzijds zijn beleid steunen, of anderzijds om op te stappen uit de kerkenraad. Jansen koos ervoor om op te stappen.

Een dag later werd Jansen beschuldigd van overspel. Later die maand werd Jansen voor drie maanden de toegang ontzegd tot het Heilig Avondmaal. Ook krijgt hij zogenoemde stille censuur opgelegd, dat is een ingrijpende tuchtmaatregel in het kerkelijk recht. 

Volgens de dominee heeft Jansen het overspel bevestigd toen hij in eerste instantie met de aantijgingen werd geconfronteerd. Hij zou zelfs hebben toezegd dat hij schuld wilde belijden. Maar nu zegt de oud-diaken dat hij zodanig onder druk werd gezet dat hij op dat moment alles zou hebben toegezegd om er maar vanaf te komen.

Jansen had ook gevraagd om een rectificatie van de aantijgingen, maar daar ging de rechtbank niet in mee. Volgens de rechter was in het officiële bericht van de Gereformeerde Gemeente hierover dusdanig algemene bewoordingen gebruikt dat een rectificatie niet nodig is.

Lees ook: Dominee Kruiningen: 'Dit had nooit naar buiten mogen komen'