Sluisbouwers beheersen nu wél het grondwater

De bouw van de nieuwe zeesluis in Terneuzen in een animatie
Vanavond is in het Portaal van Vlaanderen aan de Binnenvaartweg aan belangstellenden uitgelegd hoe de Nieuwe Sluis gebouwd gaat worden. Geïnteresseerden konden zich vooraf inschrijven voor de twee bijeenkomsten. Die zijn belegd door aannemerscombinatie Sassevaart en de opdrachtgever, de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie.
Omdat de Nieuwe Sluis veel groter en dieper wordt dan de huidige zeesluis van vijftig jaar geleden, ligt het voor de hand dat huiseigenaren zich zorgen maken.

Verschillen

Het grootste verschil met toen is dat deze sluis niet in een droge put wordt gemaakt, maar grotendeels in een bouwput vol water. De lange bak, de sluiskolk, tussen de twee hoofden met de deuren komt tijdens de bouw geen moment droog te staan. De wanden ervan zijn van gewapend beton en van staal. Die worden zonder bemaling geconstrueerd. De grond tussen die wanden wordt vervolgens weggegraven, maar het grondwater blijft de hele tijd in de put staan. En het storten van de vloer van de sluiskolk, tenslotte, gebeurt met onderwaterbeton.
Computersimulatie van de sluisbouw
Computersimulatie van de sluisbouw © Sassevaart
De twee hoofden, met de sluisdeuren en de technische installaties, moeten daarentegen wel in een droge put worden gebouwd. De Nieuwe Sluis wordt zelf 16 meter diep, maar de betonnen vloer ervan reikt verder onder de grond. Op die plekken worden eerst twee geheel 'droge eilanden' gemaakt, waarin de sleuven worden gegraven voor diepwanden die zelfs 45 meter omlaag gaan.

Kleilaag

Want die reiken dan ver door tot voorbij de dikke, zware kleilaag (de 'Boomse klei' ) die hier ligt. Die laag laat weinig water door en dat maakt dat deze bouwputten aan de onderkant beter afgesloten worden van het omliggende grondwater.
Computersimulatie van de sluisbouw
Computersimulatie van de sluisbouw © Sassevaart
Precies in het midden, dus onder de sluiskolk, ontbreekt die Boomse klei, omdat hier in de prehistorie vermoedelijk een geul heeft gelopen.

Grondwaterstromen

Helemaal zonder bemalen kan de klus niet worden geklaard, maar de hoeveelheid water die aan de omgeving wordt onttrokken is veel kleiner dan vijftig jaar geleden. Het grondwater in de omgeving wordt ook steeds gepeild.
Daarbij komt dat het op veel grotere diepte wordt weggetrokken, en niet vlak onder de oppervlakte, want dat kan tot problemen leiden. Vervolgens wordt het grondwater dat uit de put wordt gemalen weer op grote diepte, maar dan verderop, teruggepompt. Zodat er per saldo ongeveer dezelfde hoeveelheid grondwater in de omgeving wordt gehandhaafd. Het echte bouwen van de sluis begint pas volgend jaar.
Terneuzen merkt de komende maanden dat de bouw van de zeesluis begint

Frontmuur

Dit jaar al, in juli, wordt een zogenaamde frontmuur neergezet, aan de Westerscheldekant van de sluis (illustratie onder). De acht meter hoge muur (in werkelijkheid een stalen wand) moet het bouwterrein erachter afdoende beschermen tegen hoogwater.
Frontmuur beschermt nieuwe sluis
Frontmuur beschermt nieuwe sluis © Sassevaart
Zodra de frontmuur klaar is, wordt ook het wegverkeer tussen de Westsluis en de huidige Middensluis omgeleid. De doorgaande weg wordt zo dicht mogelijk tegen de achterzijde van de frontmuur gelegd, zodat er voldoende ruimte ontstaat voor de aannemer om de bouwput te maken.