Duistere broederschappen of verlichte zielsverwanten?
Duistere broederschappen of verlichte zielsverwanten?
Broederschap
De vrijmetselarij is een broederschap van mensen die al 300 jaar streven naar geestelijke en morele verheffing, onderlinge waardering en wederzijdse hulp, internationaal en regionaal. De vrijmetselaars komen bijeen in een zogenaamde tempel die volgens strakke regels is ingericht. In Zeeland zijn er vijf tempels: In Goes, Zierikzee, Vlissingen, Middelburg en Terneuzen.
The Independent Order of the Odd Fellows is ontstaan vanuit onvrede met de samenstelling van de vrijmetselaars en heeft één afdeling in Zeeland, namelijk in Zierikzee. De tempel, op zolder van een huis aan een hofje in de Sint Domusstraat, is wat meer bescheiden dan de tempel van de vrijmetselaars in Terneuzen, maar ook hier komt een aantal symbolen terug. Meest opvallend zijn de bijbel en het Alziend Oog.
Loge
De vrijmetselaarsafdeling in Terneuzen, ook wel loge genoemd, bestaat vijftig jaar en is volgens oud-voorzitter Johan de Vos bijzonder omdat de leden allemaal verschillend zijn van rang en stand. Tijdens de bijeenkomsten wordt er gepraat door en geluisterd naar broeders die iets te vertellen hebben. Volgens De Vos leert de hoogopgeleide iets van een broeder met minder diploma's en maakt het op dat moment niet uit of een broeder miljonair is, of een modaal inkomen heeft.
Dat de geheimzinnigheid rond de rituelen zoals de inwijding en de beslotenheid van de bijeenkomsten een plaatje schetsen waar achterdochtig naar gekeken wordt, begrijpt De Vos wel, maar hij vindt dat de noodzaak tot geheimhouding te verklaren is: "We weten van elkaar dat we vrijmetselaars zijn, daarmee hoeven we niet zozeer naar buiten, en alles wat we hier zeggen achter deze deuren blijft vertrouwelijk zodat we vrijuit kunnen spreken."
'We weten van elkaar dat we vrijmetselaars zijn, daarmee hoeven we niet zozeer naar buiten, en alles wat we hier zeggen achter deze deuren blijft vertrouwelijk zodat we vrijuit kunnen spreken.
De tempel in Spui (bij Terneuzen) is een oude kerk, waardoor het ook als een tempel oogt. Binnenin zijn de rituele gebruiksvoorwerpen aanwezig: De passer en de winkelhaak, twee zuilen met wereldbollen met een net van granaatappels er overheen, hel Alziende Oog, een bijbel en rotsblokken, bewerkt en onbewerkt. In de rangen leerling, gezel en meester werken de vrijmetselaars aan de steen die staat voor henzelf.
Hand boven hoofd
Het gerucht dat vrijmetselaars ook buiten de loge de hand boven elkaars hoofd houden en elkaar bevoordelen weerspreekt De Vos, maar met enige reserve: "Ik heb het nog nooit meegemaakt, maar het kan zijn. Het is in ieder geval niet per se des vrijmetselaars." De Vos zegt dat hij geen vriendschappen heeft in de buitenwereld met zijn vrijmetselaar broeders.
<h2>Vrijmetselaars</h2><p>- Algemeen wordt aangenomen dat de vrijmetselarij haar wortels heeft in de Engelse en Schotse bouwcorporaties van de late middeleeuwen. De huidige organisatorische vorm ontstond omstreeks 1717 in Engeland.</p>
<p>Odd Fellows</p><p> - Na de stichting van de eerste Vrijmetselaars Grootloge in 1717 waren niet alle broeders van bestaande loges bereid zich daarbij aan te sluiten. Er werden namelijk steeds meer invloedrijke lieden zoals, hertogen, grote geleerden e.d., lid van de loges en zij gingen steeds meer de dienst uitmaken. Daardoor voelde "de gewone man" zich niet meer thuis in de loge. Die "overgebleven broeders", de "Odd Fellows" dus, stichtten korte tijd later hun eigen Orde: Independent Order of Odd Fellows. </p>
Odd Fellows
Zowel bij de Odd Fellows als bij de vrijmetselaars is de bijbel een leidend boek, maar hoeft er niet in één bepaalde god geloofd te worden. De Odd Fellows zeggen volgens regiovoorzitter Hans Visser meer het accent te leggen op sociale betrokkenheid dan de vrijmetselaars: 'We proberen voor onszelf goed te doen in de maatschappij en houden na de bijeenkomst, tijdens de borrel, een collecte voor een goed doel.'
We proberen voor onszelf goed te doen in de maatschappij en houden na de bijeenkomst, tijdens de borrel, een collecte voor een goed doel.
The Odd Fellows zijn naarstig op zoek naar nieuw bloed, en hebben daarvoor een poster ontworpen waarop een veelgekleurde giraffe zegt dat er naar je geluisterd wordt. Net als bij de vrijmetselaars is iedereen welkom.
Vrouwen
Onderscheid wordt er nog wel gemaakt tussen mannen en vrouwen. De Odd Fellows hebben nationaal en internationaal mannen- en vrouwenloges. In Terneuzen is er een geheel mannelijke loge en een afdeling van voornamelijk vrouwen, met een paar mannen. Johan de Vos is tevreden met alleen broeders: 'Er is geen reden tot haantjesgedrag, waardoor we ons beter kunnen richten op wat we doen.'
