Geheimzinnigheid rondom ANWB's Leukste Uitje

Het MuZEEum wist dus de afgelopen twee jaar de eerste plek te bemachtigen, maar het Watersnoodmuseum werd in 2018 zelfs niet meer genomineerd. Al met al reden genoeg om eens uit te zoeken hoe de wedstrijd in elkaar zit. Hoeveel mensen heb je nodig om in de top te eindigen?

Een eerste reactie krijgen we van Carin van Berkel, die op dat moment nog midden in de euforie van de prijsuitreiking van 2018 zit. Op de vraag of we de getallen kunnen krijgen die bij de Zeeuwse prijswinnaars horen komt eerst een uitleg over waarom het leukste uitje georganiseerd wordt: Het is het vieren van de kwaliteit van de genomineerde bedrijven, die op deze manier in het zonnetje worden gezet.

Doorvragen leidt niet tot het vrijgeven van de getallen per bedrijf, maar argumenten worden daar niet voor gegeven. Afgesproken wordt dat we de dag daarna, als de euforie en hectiek zijn gezakt, elkaar nogmaals spreken.

De dag daarna meldt Ad Vonk van de persdienst zich. Ook hij geeft een lange bloemlezing van de intenties van de verkiezing die bevorderend moet werken voor de bedrijven, hun kwaliteit en de beleving van de gasten in het bijzonder. Specifieke getallen per bedrijf doen volgens hem eigenlijk niet ter zake.

Hij verwijst naar een onafhankelijk bureau dat de getallen controleert en er een methode op loslaat die niet alleen de stemmen telt, maar ook een aantal beantwoorde kwaliteitsvragen meeneemt in de beoordeling. Het staat ons vrij om dat bedrijf te informeren naar de methode, als we maar niet om de exacte getallen vragen. Vonk geeft één argument om het aantal stemmen niet vrij te geven: "Dat is niet in ons belang."

Een medewerker van het bedrijf, Q&A in Amsterdam legt uit hoe de methode werkt. Het komt er op neer dat het aantal stemmen aan de ene kant, en de beoordelingen aan de andere kant uiteindelijk voor een eindcijfer zorgen. De mening wordt gevraagd over 5 aspecten waarbij prijs-kwaliteitsverhouding het zwaarste weegt.

De formule werkt zo dat een attractie of museum met weinig stemmen toch kans maakt op een hoge plek. Als minimum om mee te kunnen doen aan de wedstrijd wordt het aantal van 10 beoordelingen aangehouden.

Verderop in het gesprek laat de medewerker ongeveer het aantal stemmen weten dat op de top 3 in Zeeland is uitgebracht. De vraag of hij zeker weet dat hij die kennis mag delen doet hem twijfelen en besluit dit kort te sluiten met zijn opdrachtgever, 10 minuten later vraagt de man om alle gegeven informatie niet te publiceren omdat anders zijn klus in gevaar komt.

Een aantal deelnemende Zeeuwse attracties geeft aan dat ze het jammer vinden dat de ANWB de cijfers niet vrijgeeft. Toch is van echte kritiek van hun kant geen sprake.

Anne-Marie Lokerse van speelboerderij 't KlokÚus in 's Heer-Arendskerke denkt dat het publiceren van het aantal stemmen voor verwarring en ontevredenheid kan zorgen, aangezien attracties met meer stemmen niet per se hoeven te winnen in het systeem van de ANWB. Siemco Louwerse van het watersnoodmuseum in Ouwerkerk zou ook graag inzage willen in het aantal stemmen, zodat hij weet of de marketing werkt.

De winnaars krijgen overigens wel een lijvig rapport met daarin de rapportcijfers in een grafiek, resultaten per provincie en de suggesties die door de beoordelaars opgeschreven zijn. Maar op hoeveel stemmen dit gebaseerd is niet duidelijk.

Omdat de wedstrijd als belangrijk wordt geacht en mogelijk het bezoekersaantal van de Zeeuwse attracties kan beïnvloeden, is het van belang dat er openheid is wat betreft het aantal stemmen, omdat de wedstrijd dan op waarde geschat kan worden.

Of een plek in de top 10 gebaseerd is op 20 of 2000 stemmen doet wel degelijk ter zake. Het achterhouden van gegevens kan leiden tot speculaties en dat zou het imago van een publieksprijs kunnen aantasten.