'Financiële ramp dreigt voor agrarische sector door droogte'

Boer in Kortgene bekijkt de schade aan zijn gewassen door de droogte
Boer in Kortgene bekijkt de schade aan zijn gewassen door de droogte © Omroep Zeeland
Tientallen Zeeuwse boeren hebben al verzekeringsclaims ingediend bij agrarische verzekeraars vanwege de aanhoudende droogte. De totale hoogte van de financiële schade is nog niet bekend, dat moet nog blijken bij de oogst, maar dat de schade groot is, staat nu al vast. "Als het zo doorgaat wordt dit een financiële ramp", zegt Jan Schreuder van Vereinigte Hagel.

Per dag meer schademeldingen

Het bedrijf van Schreuder is in Nederland de grootste aanbieder van zogeheten brede weersverzekeringen, waar droogteschade ook onder valt. Hij merkt dat er per dag meer schademeldingen binnenkomen van Zeeuwse boeren die verwachten dat hun gewassen door de droogte minder zullen opbrengen.
Een gortdroog maïsveld in Kloetinge
Een gortdroog maïsveld in Kloetinge © Erica van Leeuwen-de Bruijn
Ook bij andere verzekeraars komen er vanuit Zeeland tientallen schademeldingen binnen. Het gaat met name om telers van aardappelen, uien, suikerbieten en mais.

'Financiële ramp voor agrarische sector'

Zij krijgen, als ze daarvoor verzekerd zijn, een deel van de misgelopen opbrengst terug van de verzekeraar. "Als de weersverwachtingen kloppen, en er voorlopig dus nog geen regen aan zit te komen, dan stevenen we af op een financiële ramp voor de agrarische sector", waarschuwt Schreuder. Hij verwacht kort voor de oogst, eind augustus of begin september, de balans op te kunnen maken.
Dat beeld wordt ook bevestigd door de Zuid-Nederlandse agrarische coöperatie CZAV. "De komende weken zullen voor veel boeren bepalend zijn", legt Bram de Visser van de CZAV uit. "Als het de komende twee weken niet gaat regenen, zullen vooral de telers van aardappelen en uien in de problemen komen."
Regenboog bij beregenen aardappelveld bij 's-Heerenhoek vanwege aanhoudende droogte
Regenboog bij beregenen aardappelveld bij 's-Heerenhoek vanwege aanhoudende droogte © Piet Grim uit 's-Heerenhoek
De verschillen tussen individuele telers zijn volgens De Vissers erg groot. "Je ziet het nu al: tussen waar de boeren wel of niet kunnen beregenen zie je grote verschillen, bijvoorbeeld."

Vraag en aanbod

Sommige boeren zullen volgens De Visser profiteren van de werking van vraag en aanbod. "Door de schaarste zullen de prijzen omhoog gaan en sommige telers zullen daarvan profiteren, maar dan moet je wel íets hebben om te kunnen verkopen. Telers die geen producten hebben om te verkopen kunnen niet profiteren van die hogere prijzen. En dan heb je te maken met een financiële strop."
Tegen die financiële strop kunnen boeren zich verzekeren. Maar of de verzekerde boeren daadwerkelijk geld uitgekeerd krijgen, hangt af van het neerslagtekort. Dat is de hoeveelheid neerslag ten opzichte van de gemeten verdamping en het wordt bijgehouden door het KNMI.
De grond van deze boer in Kortgene heeft het zwaar te verduren
De grond van deze boer in Kortgene heeft het zwaar te verduren © Omroep Zeeland
Vereinigte Hagel hanteert een neerslagtekort van 250 millimeter als drempel. Vrijwel heel Zeeuws-Vlaanderen, Schouwen-Duiveland en Tholen, een deel van Zuid-Beveland en het puntje van Walcheren hebben dat punt al bereikt. En gezien de weersverwachtingen lijkt het erop dat er binnenkort in heel Zeeland een neerslagtekort is van meer dan 250 millimeter. Landelijk staat de teller nu op een gemiddelde van 256 millimeter.
Andere aanbieders van brede weersverzekeringen hanteren een andere drempel. Zo hanteert agrarisch verzekeraar Agriver, dat naar eigen zeggen dertig tot veertig schademeldingen uit Zeeland heeft ontvangen, verschillende drempels voor verschillende grondsoorten. De drempel begint bij 252 millimeter, maar voor kleigrond hanteert Agriver een drempel van 317 millimeter. Voor droogte geldt bij de meeste verzekeraars bovendien een eigen risico van 30 procent van de geleden schade.

'Buitje zet geen zoden aan de dijk'

Of de gedupeerde Zeeuwse boeren door de verzekeringen gered kunnen worden van de financiële afgrond is dus nog maar de vraag. "Of het moet nu ineens flink gaan regenen, dan zijn veel boeren uit de problemen, maar dan heb ik het wel over serieuze regen", voegt De Visser nog toe. "En dus niet die drie millimeter die plaatselijk verwacht wordt komende zaterdag. Zo'n buitje zet geen zoden aan de dijk."
Het moet volgens hem meerdere dagen achter elkaar flink doorregenen. "En dan heb ik het over dertig, veertig millimeter per dag, meerdere dagen achter elkaar. Dan begint het ergens op te lijken. Maar dat wordt niet voorspeld..."