Waterschap komt afspraak niet na: duizenden gekapte bomen niet teruggeplant

Jean Marie van Isacker van de natuurorganisatie De Tuin van Zeeland zat destijds voor die natuurorganisatie in een klankbordgroep over de bomenkap. Hij vindt dat alle natuurverenigingen die destijds in de klankbordgroep zaten het waterschap aan zijn woord moeten houden: "Want wat nu gebeurt kan gewoon niet, een belofte is een belofte."

Het waterschap heeft volgens Van Isacker namelijk aan de natuurorganisaties beloofd dat er weliswaar in tien jaar tijd 25.000 bomen gekapt zouden worden, maar dat er voor elke gekapte boom één teruggeplaatst zou worden. Ook andere organisaties zeggen dat destijds die toezegging is gedaan.

Niet alleen de organisaties zeggen dat, de belofte is destijds ook vastgelegd op band. In een interview met Omroep Zeeland in 2016 over de bomenkap zegt De Feijter: "We planten evenveel bomen terug als we rooien. Dat zijn we verplicht vanwege de Boswet. Dus het aantal bomen wat het waterschap in zijn bezit heeft, dat zijn er 125.0000, daarvan zorgen we dat dat aantal hetzelfde blijft."

De bomen moeten dus volgens De Feijter wettelijk één op één vervangen worden. In sommige gevallen kunnen de bomen niet op dezelfde plek teruggeplant worden, maar dat was destijds geen bezwaar. "Bomen die niet op dezelfde plek teruggeplant kunnen worden, worden op een andere plek geplant", zei ze in datzelfde interview. Bekijk de bovenstaande video en je hoort het haar zelf zeggen.

Dit is een ondubbelzinnige toezegging, zou je zeggen. Maar wie naar de rooi- en plantcijfers kijkt, ziet dat die belofte niet wordt nagekomen. Er zijn twee kaprondes geweest en daarbij zijn 4.826 bomen gerooid en er zijn 3.283 jonge bomen voor teruggeplaatst. Dat zijn er dus 1.543 minder dan er gekapt zijn. En komend jaar worden nog eens 558 bomen minder geplant dan gekapt. Dat brengt het totale saldo op 2.101 bomen die verloren gaan.

Van Isacker vindt dat het waterschap alsnog die belofte moet nakomen. De natuurverenigingen die deelnamen aan de klankbordgroep Groen gingen alleen akkoord met het plan vanwege de belofte van één op één terugplanten.

"We waren helemaal overdonderd door het gegeven dat er in tien jaar 25.000 bomen gekapt zouden worden. Het enige wat een beetje troost bood was de afspraak dat ze allemaal terug zouden komen", aldus Van Isacker. Ook Jo Timmers van de Zeeuws-Vlaamse natuurbeschermingsvereniging 't Duumpje weet zeker dat er afgesproken was om alle gekapte bomen te vervangen.

Het waterschap wil niet voor de camera reageren, maar schrijft in de eerdergenoemde reactie dat Rian de Feijter destijds helemaal niet heeft toegezegd dat er een verplichting is om de bomen één op één terug te planten, het fragment uit het interview ten spijt. "Dat is niet correct. De portefeuillehouder heeft nooit gezegd dat we verplicht zijn elke boom terug te planten. Wel heeft ze gezegd, op basis van het toen geldende inzicht, dat elke gerooide boom teruggeplant zou worden. Dit betrof dus een streven."

Van Isacker en Timmers staan erop dat het waterschap alsnog die bomen plant. "Zeker als het gaat om het klimaat dan zou je zoveel mogelijk bomen moeten planten, en zeker niet minder dan dat er nu staan", zegt Van Isacker.

Dat ziet het waterschap anders. Op de vraag of de 2.100 niet-vervangen bomen, of een gedeelte ervan, later alsnog geplant zal worden, is dit het antwoord: "Nee, niet alle bomen komen terug. De reden hiervoor is dat we op basis van veranderde inzichten een ruimere plantafstand hanteren." Dat terwijl De Feijter destijds nog letterlijk gezegd heeft dat in dat geval de bomen elders alsnog geplant worden.

Als onderbouwing voor het veranderde inzicht schermt het waterschap in de schriftelijke reactie met de ziektes die de Zeeuwse bomen plagen. "Als gevolg van diverse boomziektes (iepziekte, essentaksterfte, e.d.) is er versneld gekozen voor verduurzaming van ons bomenbestand. Dit betekent dat we kiezen voor een grotere variatie in soorten en voor soorten die een langere levensduur hebben. Deze vragen meer ruimte om tot goede ontwikkeling te komen.'

In het beleidsplan wordt ook rekening gehouden met het op peil houden van de huidige voorraad bomen. "In enkele gevallen is herplant op een locatie niet gewenst of mogelijk in verband met bijvoorbeeld verkeersveiligheid of landschappelijke inpassing. Wanneer één van de bovengenoemde situaties zich voordoen wordt gezocht naar een compensatielocatie. Op deze manier wordt voldaan aan de doelstelling om het huidige beplantingsareaal te behouden en aan de bepalingen in de Boswet."

Daarnaast is de begroting ook gericht op het aankopen, planten en onderhouden van 2.500 bomen per jaar. Ook is ook rekening gehouden met het aankopen van grond als alternatieve plantlocatie. Het niet terugplanten van 2.101 bomen aan het einde van de huidige kapperiode betekent bijna 310.000 euro minder uitgaven voor het waterschap, staat in het Beleidsplan Beplanting van het waterschap.