Doek valt voor pulsvissers: elektrisch vissen verboden door Europa

Tientallen vissers uit Urk, Zuid-Holland en Zeeland zijn 's nachts met familieleden en sympathisanten naar Straatsburg vertrokken om aandacht te vragen voor het volgens hen duurzame karakter van de pulsvissen. Pulsviskotters gebruiken in vergelijking met de traditionele boomkorvisserij tot de helft minder brandstof en stoten dus minder CO2 uit. Ook wordt de zeebodem minder beroerd en is er minder ongewenste bijvangst.

De pulsvistechniek is door Nederlandse vissers ontwikkeld. Zo'n tachtig schepen hebben een ontheffing om ermee te werken, waaronder achttien Zeeuwse viskotters. Dat betekent dat in Zeeland zo'n driekwart van de vissers met de pulskor vist. Die ontheffing kregen ze onder het mom van wetenschappelijk onderzoek, maar hun collega's uit met name Engeland en Frankrijk zijn het daar niet mee eens.

Ze zien de Nederlandse pulsvisserij als concurrentievervalsing. Nederland had bovendien volgens hen maar aan 5 procent van de vloot een vergunning mogen verlenen. Volgens hen gaat er bovendien veel onderwaterleven dood door de stroomstootjes. Daarom hebben ze in de Europese politiek gelobbyd voor een totaalverbod.

Hun lobby had succes: een meerderheid van het Europees Parlement heeft nu officieel ingestemd met het totaalverbod. Daarmee komt het doemscenario uit voor de Zeeuwse pulsvissers, die veel geld hebben geïnvesteerd in het ombouwen van hun kotters voor de pulsvistechniek en die nu weer terug moeten ombouwen naar de 'ouderwetse' boomkor.

Een opmerkelijk moment tijdens de EP-vergadering vandaag was tijdens de hartenkreet van Peter van Dalen. Hij waarschuwde dat de Nederlandse vissers de nek wordt omgedraaid als het pulskorvissen wordt verboden. Volgens CDA-parlementariër Jeroen Lenaers zou de Britse parlementariër Nigel Farage (Ukip) daarop geantwoord hebben met: "Good."

Het totaalverbod op pulsvissen gaat in op 1 juli 2021, maar de meeste pulsvissers moeten al eerder stoppen. Slechts 5 procent van de Nederlandse viskotters mag tot de einddatum blijven vissen met de pulskor. Hoeveel dat er precies zijn is nog niet duidelijk. De genoemde aantallen variëren van 10 tot 15 van de 84 door Nederland afgegeven pulsvergunningen.

Dat is het gevolg van EU-regels die bepalen dat per lidstaat nu maximaal 5 procent van de vissersboten mag worden uitgerust met een pulsvisinstallatie. Nederland zit ver boven de limiet, doordat het vergunningen heeft uitgegeven aan tal van kotters voor onderzoeksdoeleinden. Vanaf 1 juli 2021 is het zelfs voor die 5 procent niet meer toegestaan om de pulsvistechniek te gebruiken. Dan geldt er een totaalverbod.

Een deel van de pulsvissers moet veel eerder al stoppen, omdat hun tijdelijk vergunning al ver voor die datum afloopt. Sommigen van hen zouden zelfs deze maand al hun pulskor aan de wilgen moeten hangen, maar ze hebben onlangs van minister Schouten van Landbouw en Visserij uitstel gekregen tot 1 juni, om hen de tijd te geven om hun viskotters om te bouwen. Onduidelijk is vooralsnog of Europa instemt met dat uitstel.

Hiermee is het pulsvisverbod officieel nog niet definitief. De nieuwe visserijverordening, waar het pulsvisverbod een onderdeel van uitmaakt, moet formeel nog worden goedgekeurd door de raad van visserijministers. Dat wordt echter gezien als formaliteit, de kans dat de Europese visserijministers het verbod nog tegenhouden wordt gezien als nihil.

Daarmee is de toekomst van het pulsvissen als vistechniek nog niet helemaal verloren. Er is namelijk nog de optie dat het pulsvisverbod in de toekomst weer wordt ingetrokken, als uit onderzoek onomstotelijk blijkt dat de techniek niet schadelijk is voor het onderwaterleven. Dat onderzoek loopt nog, de resultaten worden in de loop van volgend jaar verwacht.