Deze windmolens stoppen voor vogels, maar dat kost wel meer dan een ton per jaar

Deze windmolens stoppen voor vogels, maar dat kost wel meer dan een ton per jaar
Deze windmolens stoppen voor vogels, maar dat kost wel meer dan een ton per jaar © Omroep Zeeland
Deze windmolens stoppen graag voor vogels. Maar dat kost jaarlijks zeker 120.000 euro :
Windpark Krammer ligt bij de Krammersluizen te midden van de Grevelingen, Oosterschelde en het Krammer-Volkerak, alle drie Natura-2000-gebieden. Het park met 34 molens draait nu ruim een jaar. Een aantal molens is uitgerust met camera's, microfoons en speakers. Die staan vooral in het gebied waar de zeldzame zeearend jaagt.

Waarschuwingssysteem voor de zeearend

Want die broedt vlakbij, in het Krammer-Volkerak, en het doel is dat ook zo te houden. "Maar het signaleringssysteem werkt ook voor andere grote vogels als de lepelaar, kraanvogel en de grote zilverreiger", zegt ecoloog Roland-Jan Buijs die betrokken was bij de bouw van het park.
Vlakbij het windpark Krammer broedt de zeearend
Vlakbij het windpark Krammer broedt de zeearend © Pepijn Calle, Het Zeeuws Landschap
"We vinden hier wel dode vogels, maar niet veel", zegt Buijs. "Dat komt vooral omdat de tip van de turbinebladen zestig meter hoog boven de grond hangt. Dat is bewust gedaan. De meeste vogels vliegen op 20 tot 35 meter, dus gaan daar onderdoor. Maar grote roofvogels zoals de zeearend kijken vooral naar beneden en daar is dit waarschuwingssysteem voor bedacht."
Afgelopen jaar werden zo'n twintig dode vogels aangetroffen. Gelukkig geen zeearenden, maar vooral meeuwen en eenden. Buijs: "Het kunnen er meer zijn, omdat er misschien ook vogels in het water terecht komen en die vinden we dan niet. Toch is het met 34 molens niet veel."

Hoe werkt het?

De camera's aan de molens 'kijken' 360 graden rond. Arriveert er een vogel binnen een straal van 600 meter, dan schakelen de molens zichzelf tijdelijk uit. Zolang de vogel binnen de 600 meter blijft, staan de rotorbladen stil. Daarna duurt het zeven tot tien minuten voordat ze weer volledig geactiveerd zijn.
Op de molens zijn ook speciale microfoons geïnstalleerd om de ultrasone geluiden op te vangen van vleermuizen. Wordt er binnen een uur drie keer ultrasoon geluid opgevangen dan stopt de turbine, totdat er minstens vijftien minuten geen ultrasoon geluid meer is opgenomen. "Vrijwel dagelijks staan er molens tijdelijk stil omdat er een vogel langs vliegt", zegt projectmanager Van Hout. Hier zie je hoe een groepje molens zichzelf uitschakelt:
Komt een vogel te dichtbij de wieken, dan stoppen de molens met draaien

Geluidssignalen

Het park gaat er prat op om zoveel mogelijk rekening te houden met de omliggende natuur. De stops zijn dus ingecalculeerd. Maar hoe minder energieverlies, hoe liever. Mede daarom wordt onderzocht of aankoersende vogels afgeschrikt kunnen worden met een geluidssignaal uit de aanwezige speakers, waardoor ze van koers veranderen. Buijs: "Maar daar zijn we nog niet helemaal uit. Want de vraag is wat dat geluid gaat doen met vogels die onder de molens voedsel zoeken en rusten. Het is niet de bedoeling dat die ook verjaagd worden, dan kunnen we het beter niet gebruiken."

Lees ook: