Van uitverkochte schappen tot liefde bij de grenspaal: zo is Zeeland honderd dagen coronatijd doorgekomen

De week daarna worden er meer Zeeuwse besmettingen geregistreerd. Een medewerker van het Adrz test op maandag 9 maart positief op het coronavirus. Haar twee kinderen vertonen geen symptomen van besmettingen, maar zijn niet welkom op school. Later in de week worden meer besmettingen geregistreerd. De Zeeuwse teller staat op 11 maart op acht, de dag vóór GRIP-4 wordt afgekondigd.

De impact van het coronavirus wordt duidelijk voor leerlingen. Op Tholen worden twee klassen naar huis gestuurd, omdat hun leraren ziek zijn en klachten hebben die bij het coronavirus horen. De HZ University of Applied Sciences en University College Roosevelt nemen nu al het zekere voor het onzekere en staken per direct de lessen en tentamens.

Wereldwijd gingen er al filmpjes rond van ellenlange rijen in de supermarkt, overvolle boodschappenkarren en lege schappen. Dat misschien wat onwerkelijke beeld, is ook realiteit in Zeeland geworden. Toiletpapier, aardappelen, ingeblikte groenten: het is in no-time uitverkocht.

Ondertussen slaat ook de paniek toe bij bijvoorbeeld poppodia en festivals, want activiteiten met meer dan honderd bezoekers mogen niet doorgaan. Ondernemers in Zeeuws-Vlaanderen bereiden zich inmiddels voor op een Belgische invasie. Het zou weleens druk kunnen worden omdat het openbare leven in België al stilligt.

Dat gevoel blijkt te kloppen. Het is druk, met name in de gemeente Sluis. Zo druk dat parkeerterreinen in Sluis, Cadzand-Bad en Breskens gesloten worden. Voorzitter van de veiligheidsregio Jan Lonink roept op de Vlaamse televisiezender VRT Belgen op niet naar Zeeland te komen. Een dag later zijn de gevolgen van het coronavirus pas echt duidelijk in Zeeland.

Zo is er zelfs een landelijke primeur: Sluis is de eerste stad van het land waar de horeca gesloten is. Een dag eerder was de stad volgens de middenstandsvereniging helemaal overlopen. Ondertussen is Sluis veranderd in een spookstad. Later op de dag gaat de horeca in het hele land op slot, laat het kabinet weten. Ook scholen en kinderopvangcentra moeten de komende tijd dicht. Dat geldt ook voor coffeeshops, waar mensen nog snel wat wiet proberen in te slaan. Met files tot gevolg.

Vanaf maandag 16 maart is alles anders. Zeeland werkt zoveel mogelijk thuis en kinderen volgen schoollessen vanuit huis. Busmaatschappij Connexxion haalt alle bussen van de weg en treinen rijden wel, maar in de spits is de intercity zo goed als leeg.

De verschillen tussen Nederland en België zijn goed zichtbaar in een grensdorp als Koewacht. Terwijl Nederlanders zich nog vrij mogen bewegen, mogen Belgen dat alleen wanneer dat strikt noodzakelijk is. Bakker Frans Otto komt daar ook meteen achter. Zijn zaak zit net aan de Belgische kant van de grens en dus mogen Nederlandse inwoners van het dorp geen brood meer halen.

Vanwege lage olieprijzen door het coronavirus en spanningen tussen Saudi-Arabië en Rusland keldert de benzineprijs. Tankstations net over de grens rekenen op 19 maart zo'n 1,05 euro voor een liter benzine. Zeeuwen die goedkoop willen tanken, lopen wel het risico op een boete van 4.000 euro als zij betrapt worden. Even later is de mogelijkheid er helemaal niet meer: België sluit de grenzen voor 'niet-essentiële verplaatsingen'. De politie voert controles uit aan de grens.

Voor Zeeuwen in de grensstreek zorgen de drankhekken en betonnen blokken op de grensovergangen voor problemen, want de enige verharde weg naar huis loopt via...België!

Door het coronavirus ontstaat een tekort aan mondkapjes. Dat brengt Ellen Mous uit Terneuzen op een idee. Ze maakt haar eigen mondkapjes met stof, elastiek, een stukje keukenrol en een naaimachine. Omdat ze haar steentje bij wil dragen, maakt ze een handleiding. Mous hoopt dat mensen dankzij haar uitgebreide handleiding zelf aan de slag kunnen.

Op 20 maart krijgen veel oudere mensen in Zeeland een harde klap te verwerken: alle verpleeghuizen in Zeeland sluiten de deuren voor bezoek. Het moet inwoners en personeel beter beschermen tegen het coronavirus. Een stel uit Zierikzee kan nog net naar verzorgingstehuis De Wieken om een bezoek aan de ouders te brengen. Onze verslaggever treft het stel in tranen aan. "Toen we weggingen zaten ze te huilen in hun stoel omdat ze hun kleinkinderen niet meer kunnen zien. Dat is heel verdrietig om te zien en wij moesten ons ook inhouden maar uiteindelijk is het goed voor hen en de mensen."

Oud-brandweerman Ko Kaan woont in woonzorgcentrum Rehoboth in Goes en wordt op 2 april 93 jaar. Hij mag geen visite ontvangen, maar zijn familie weet de jarige toch te verrassen. In Westdorpe krijgen ouderen bezoek via een hoogwerker. Kinderen en kleinkinderen staan in de rij om opa en oma te bezoeken.

Kersverse ouders hadden de eerste weken met baby waarschijnlijk heel anders voorgesteld. Kelly Coppoolse is moeder geworden geworden van Liz, maar vanwege corona mag zij geen kraambezoek ontvangen.

De kraamverzorger heeft daar een oplossing voor: kraamvisite, wordt raamvisite. Geen persoonlijk contact, maar iedereen kan wel het pasgeboren kindje bewonderen. De coronacrisis zorgt ook voor een vervelende situatie voor de hoogzwangere Pauline en haar vriend Ranco. Pauline wordt met een zwangerschapsvergiftiging opgenomen in het ziekenhuis. Tot de bevalling mogen vriend en vriendin elkaar niet zien.

Als je wat vaker thuiszit, valt die ene kapotte plint, lamp of lelijke vloer misschien iets meer op. Zeeuwen gebruiken deze tijd dan ook om te klussen. Dat merken ze bij bouwmarkten en ook bij milieustraten waar mensen iedere dag met auto én volle aanhanger aansluiten in de file.

Anderhalve meter, anderhalve meter, anderhalve meter. Ook in Zeeland lopen veel mensen met een boog om elkaar heen. Maar hoeveel is nu anderhalve meter? Pieter Hazelager uit Borssele bedenkt daar iets op. Hij maakt een stok, van anderhalve meter met aan het einde een stophandje. Zodat iedereen die bij hem in de buurt komt weet hoeveel afstand er bewaard moet worden.

Wie jarig is ná 12 maart kan erover meepraten: verjaardagen zien er totaal anders uit. Jos uit Oost-Souburg wordt op 27 maart 85 jaar. Een mooie leeftijd, maar Jos mag geen bezoek ontvangen. Zijn familie vindt daar een oplossing voor. Ze maken een spandoek en zetten de jarige Jos in het zonnetje op een bankje. Wie voorbij loopt, mag een liedje zingen. Fietsers en automobilisten mogen bellen of toeteren. Zo heeft Jos toch een onvergetelijke verjaardag.

Na weken in coronatijd wordt duidelijk dat de Zeeuwse zomer er compleet anders uitziet. Evenementen als Klomppop, Rescue Vlissingen, Weitjerock, Ride for the Roses, Vestrock en Concert at Sea gaan niet door. Muziekfestival Hrieps richt de pijlen op 5 september. Of dat haalbaar is, is de grote vraag. De overheid maakt bekend dat grote evenementen pas door mogen gaan als er een vaccin tegen corona is.

Voor een aantal mensen in Nederland wordt hun naam ineens wereldnieuws. Daar kan Corona Meerman uit Arnemuiden over meepraten. Ze is nog steeds trots op haar voornaam, maar ze krijgt tegenwoordig andere reacties als ze zich voorstelt. "Ik hoor en lees mijn naam ineens duizend keer per dag.

Voor Zeeuwen die een relatie over de grens hebben, zijn het barre tijden. Door de strenge maatregelen mogen Belgen hun huis niet uit en geen bezoek vanuit Nederland ontvangen. In april worden de regels iets versoepeld. Heleen Vogelaar uit Terneuzen en Herwig Mariën uit Antwerpen durven dat nog niet te geloven. Ze zoeken elkaar op bij de grenspaal bij Zuiddorpe om elkaar na drie weken weer in de armen te sluiten.

Vanuit Zeeland is er een hoop waardering voor mensen die in de zorg werken. Er wordt een minuut geklapt vanaf het balkon of vanuit het raam. Boer Paul Boënne uit Graauw maakt een gigantisch hart op zijn land.

Tientallen brandweermannen- en vrouwen, ambulancepersoneel en politieagenten komen samen op de parkeerplaats van ziekenhuis Adrz in Goes en laten de sirenes van hun wagens horen. Als dank voor het zorgpersoneel in het ziekenhuis. Ook bij het ziekenhuis in Terneuzen wordt een bijeenkomst georganiseerd om zorgpersoneel een hart onder de riem te steken.

De horeca is al een tijd dicht, maar hoe moet het als straks cafés en restaurants weer open mogen? Bij speelboerderij 't Klok'uus in 's-Heer Arendskerke wordt alvast geoefend op het inschenken vanaf anderhalve meter.

Het wordt iets rustiger in supermarkten. Wc-papier wordt niet meer zo gehamsterd, waarschijnlijk omdat de kelders van Zeeuwen inmiddels vol liggen. Wat moet je dan doen met de wc-rollen? Linde (10) uit Hulst kan zich er wel mee vermaken. "Wat hebben we gelachen met mijn eigen Zeeuwse meisje", schrijft moeder Bianca. Ze heeft nog een tip: "Bowlen met wc-papier gaat ook super."

Hoe gaat het ondertussen met de ouderen die al weken thuis zitten zonder familie en vrienden in levende lijve te kunnen zien. Bewoners van 't Gasthuis in Middelburg nemen een videoboodschap op. "Ik wil de groetjes overbrengen aan mevrouw Geense en haar dochter uit Goes", begint een bewoner zijn verhaal. "Met mij gaat alles goed en ik hoop dat alles weer normaal mag worden en dat ik weer snel buiten mag lopen. Dat is mijn grote wens."

Een recordaantal Zeeuwen krijgt een koninklijke onderscheiding: 124. Er wordt niets opgespeld, maar de meeste Zeeuwen worden wel opgebeld. Niet iedereen grijpt naar de telefoon: burgemeester Marga Vermue brengt bloemen rond en blijft natuurlijk wel op gepaste afstand.

Toeristisch Zeeland kan weer een beetje lachen: op 24 april worden lichte versoepelingen aangekondigd. Eigenaren van een tweede verblijf mogen weer overnachten in de provincie en een deel van de accommodaties mag weer worden verhuurd. Ook strandhuisjes mogen weer opgebouwd worden. En daar wordt meteen mee gestart.

Koningsdag is anders dan andere jaren. Geen vrijmarkt, terrasje of een optreden in de stad of het dorp. Extra zuur: het is een prachtige dag, de warmste Koningsdag ooit zelfs. Maar Zeeland toont zich ook vandaag van zijn creatiefste kant: er wordt een coroningsjurk gemaakt, een berenconcert gegeven en straten worden opgevrolijkt met stoepkrijttekeningen.

Normaal komt het uitgaansleven in Renesse in de meivakantie op gang. Dat ziet er nu heel anders uit. Kroegen, clubs en restaurants zijn dicht en er is geen toerist in de straten te bekennen. Het is zo rustig dat zelfs herten het aandurven een avondje te gaan stappen.

Reginald Peene en Marloes de Visser uit Westkapelle hebben een bijzondere bruiloft onder bijzondere omstandigheden. Peene is ongeneeslijk ziek en heeft niet lang meer te leven. Bezoekers feliciteren het bruidspaar via een drive-in. Voor oma wordt een uitzondering gemaakt.

Net als Koningsdag ziet ook de dodenherdenking en Bevrijdingsdag er heel anders uit in Zeeland. Vooral in Vlissingen is dat goed te zien. Vorig jaar een vol Bellamypark, nu is het plein zo goed als leeg.

Langzaam maar zeker komen er versoepelingen in Zeeland. Op maandag 11 mei mogen sommige verpleeghuizen bij wijze van proef weer gedeeltelijk open. Eén van die verpleeghuizen is Ter Reede in Vlissingen. Een bijzonder moment voor Ria Schout als ze erop terugkijkt. "Ik was gewoon zenuwachtig. Het voelde als onze eerste date."

Na bijna acht weken openen op 11 mei ook rijscholen, zwembaden, kappers en basisscholen de deuren. Later die week mogen hotels weer volledig open en campings mogen onder voorwaarden weer voor de helft gevuld worden. Net op tijd voor Hemelvaartsdag en het pinksterweekend, zou je denken. Toch merken recreatieondernemers dat nog niet iedereen staat te springen om een paar dagen weg te gaan. "Het is gewoon angst", zegt hoteleigenaar Michel Kloeg.

Nog een versoepeling: onder voorwaarden mogen patiënten van de ziekenhuizen Adrz en ZorgSaam weer bezoek ontvangen. Het gaat om één bezoeker per dag die maximaal een uur langs mag komen.

Er is ook goed nieuws voor vaste strandgangers, want de strandhokjes mogen vanaf 16 mei weer gebruikt worden. En dat komt nog eens goed uit, want het is mooi weer. Zo mooi dat de gemeente Vlissingen extra drukte verwacht op Hemelvaartsdag. En daarom wordt de boulevard gesloten.

Alles lijkt weer een beetje het oude te worden. Dat geldt ook de toestroom van toeristen naar de provincie op stranddagen. Op Hemelvaartsdag slibben de wegen naar Zeeland ouderwets dicht. De VRZ roept 's middags op niet meer naar Zeeland te komen, want het is te druk.

Een fijn bericht voor mensen, die een vader, moeder, opa, oma of partner in een verpleeghuis hebben wonen. Bezoek mag weer vanaf 25 mei. Maar er moet wel aan bepaalde voorwaarden voldaan worden.

De horeca in Zeeland kijkt reikhalzend uit naar 1 juni: het moment dat de deuren weer geopend mogen worden. Een Chinees-Indisch restaurant in Renesse had een vooruitziende blik en is goed voorbereid op de nieuwe situatie. Twee robots lopen daar rond en halen de vieze borden en glazen op.

Het winkelgebied in Hulst moet het voortaan doen zonder de Hulstenaartjes, de groene paaltjes die in de winkelstraten te zien zijn. De straten moeten zo aantrekkelijker worden voor voetgangers die anderhalve meter afstand moeten bewaren. De paaltjes komen ook niet meer terug. Ze belanden misschien wel in woonkamers of tuinen, want ze worden verkocht.

Mensen die op het strand nodig naar de wc moeten, hoeven niet meer de duinen in te duiken of tussen de strandhuisjes te gaan zitten: vanaf 29 mei mogen alle openbare toiletten weer gebruikt worden. Ook toiletgebouwen op campings gaan weer open, maar de sanitaire voorziening op een campingplek blijft verplicht. De campingdouches in toiletgebouwen zijn nog wel verboden gebied voor de campinggasten.

Wildpoepen en -plassen is een groot probleem rond bijvoorbeeld het Veerse Meer. Boswachter Marijke ziet ook graag dat toiletten weer opengaan, want zij komt nog wel wat tegen.

Bij het parkeerterrein de Banjaard in Kamperland is een zelfreinigende toiletunit geplaatst die toegankelijk is voor iedereen. Het openbare toilet heeft een wasmeubel, dat ontworpen is door Iris Visser uit Kapelle.

De Belgische grens wordt op zaterdag 30 mei na ruim twee maanden weer geopend voor bezoek aan familie en essentiële boodschappen. Minister Ferd Grapperhaus bedankt zijn Belgische collega voor de versoepeling. "Mooi dat de Nederlands-Belgische grens weer open gaat voor familiebezoek. Dat is een steun voor het hart."

De grensopening zorgt meteen ook voor veel onduidelijkheid. Mogen Nederlanders nu ook naar België? Mag je bijvoorbeeld weer tanken of in Antwerpen gaan shoppen? Jan Lonink, voorzitrter van de Veiligheidsregio Zeeland zegt erg verrast te zijn door het besluit van de Belgen. "Ik belde met mijn collega-burgemeester in Zelzate en die wist ook helemaal van niks."

Burgemeester Jan-Frans Mulder van Hulst heeft geen goed woord over voor de grenssituatie. Hij vindt de situatie van de zotte.

10...9...8...7...6...5...4...3...2...1..En dan is het maandag, Tweede Pinksterdag, 1 juni 12.00 uur. Een moment waar lang naar uitgekeken is: terrassen mogen weer open. En dat werd gevierd.

Ook theaters en bioscopen mogen weer open. De heropening van het pinksterweekend is goed verlopen, vindt de Veiligheidsregio Zeeland. Jan Lonink spreekt een woord van dank uit: "Samen is de klus geklaard."

Het openbaar vervoer ziet er vanaf dat moment ook anders uit. Een mondkapje is verplicht. Al weigert de Westerschelde Ferry geen passagiers: "We zijn geen politieagent." Reizigers zonder mondkapje riskeren wel een boete van 95 euro.

De eerste lesdag op de middelbare school na de coronamaatregelen is op dinsdag 2 juni. Zeeuwse scholieren zijn blij om er weer te zijn, maar je houden aan alle maatregelen blijkt lastig als je elkaar zo lang niet gezien hebt. "We hebben voor het schoolplein stiekem geknuffeld."

De politie controleert met een drone of mensen in de provincie wel voldoende afstand houden. Tientallen "strandgangers" blijken onvoldoende afstand te houden, maar al snel blijkt het om een onschuldige grap te gaan.

Zeeuwse ziekenhuizen ontvangen weer gewone patiënten, maar zoals vroeger is het nog lang niet. Wie een afspraak heeft, komt niet zomaar binnen. "De kwaliteit van de zorg is misschien wel iets gedaald, maar is nog steeds goed te noemen", zegt chirurg Gijs de Klerk van het Adrz.

Op 15 juni mogen douches weer open op de camping. Dat is twee weken eerder dan eigenlijk de bedoeling was. Een succesje voor het Zeeuwse Kamerlid Joba van den Berg. Zij vroeg aan Mark Rutte waarom douches op campings niet eerder open konden. Kleine campings zijn blij met de actie van het CDA-Kamerlid en bezorgen Van den Berg een bloemetje.

Na honderd dagen coronatijd is nog veel onduidelijk. Veel Zeeuwen zullen in een glazen bol willen kijken om bijvoorbeeld te weten te komen hoe lang er nog een mondkapje in het openbaar vervoer nodig is. Komt er een tweede piek? Gaat Hrieps dit jaar door? Of de Kustmarathon, het grootste Zeeuwse sportevenement? De organisatie is daar nog niet over uit en belooft voor 1 juli duidelijkheid te geven.

Op woensdag 24 juni geeft het kabinet een persconferentie. Misschien wordt er dan iets meer duidelijk voor bijvoorbeeld Zeeuwse evenementen. De veiligheidsregio kan ook nog niet zeggen hoe lang de GRIP-4 situatie nog van kracht is. Mogelijk wordt dat volgende week woensdag ook duidelijk.