Heeft de buurtbajes de toekomst? Torentijd start met een proef
Op 1 augustus start bij gevangenis Torentijd een pilot waarbij heel Nederland meekijkt. In de Kleinschalige Voorziening Nederhof, een gebouw op het terrein van PI Middelburg, komen mensen te zitten die nog een straf van maximaal een halfjaar moeten uitzitten.
Gewoon naar het werk of de tandarts
Ze mogen overdag gewoon naar hun werk, naar de tandarts of het tienminutengesprek op de school van hun kind, maar verblijven verder in de voorziening.
Wie in de gevangenis terechtkomt, raakt vaak alles kwijt. Werk, huis, gezin en inkomen. Soms leidt dat tot meer ellende dan wenselijk is, volgens directeur van PI Middelburg Madelon van den Berg. "Als je uit detentie komt moet je dat allemaal weer zien op te bouwen. Als je bepaalde zaken kan continueren, is de kans op succes groter."
Proef start met twee doelgroepen
De proef bij Torentijd is bedoeld voor twee doelgroepen. De eerste zijn de zogenaamde zelfmelders, personen die zich moeten melden om een korte straf uit te zitten. Dat zijn vaak mensen die bijvoorbeeld een vaste baan hebben.
De andere groep zijn gedetineerden die aan het einde van hun celstraf zitten en vanaf de eerste dag goed aan hun integratie gewerkt hebben. Ook zij gaan in die laatste fase buiten de deuren van de gevangenis werken om alvast weer te wennen in de maatschappij.
Het gebouw Nederhof telt twintig kamers, vertelt Madelon van den Berg. "In deze coronatijd mogen we maar een persoon per kamer plaatsen, maar als we weer coronavrij zijn hebben we straks dertig plaatsen hier."
Veronique Achoui, nationaal coördinator van Rescaled, een Europees netwerk dat zich inzet voor de hervorming van het detentiesysteem in Europa, is enthousiast over het experiment. "Wij zijn een beweging die als doel heeft om op lange termijn alle gevangenissen te vervangen door kleinschalige detentiehuizen."
Zeeland geschikt voor kleine detentiehuizen
In Nederland lopen meerdere pilots vanuit het ministerie Justitie en Veiligheid op het gebied van kleinschaligheid onder de noemer Koers en Kansen. "Zeeland heeft goede condities voor kleinschalige detentie. Het idee is om buurtbajesen op te zetten in plaats van grote ommuurde gebouwen."
Helft valt terug
Volgens Veronique Achoui is kleinschaligheid goed voor een meer inclusieve samenleving en minder recidive onder gedetineerden. "Nu valt de helft terug. Bovendien zit 75 procent van de gevangenen een straf uit die korter is dan drie maanden, voor hen zou zo'n buurtbajes goed werken."