In ZeeDoc: Schietincident in Moluks kamp Westkapelle

Frits Sahertian
Frits Sahertian © Koert Davidse
Na het uitroepen van de Indonesische onafhankelijkheid in 1949, gingen de Molukse KNIL-militairen, die naar Nederland waren gemobiliseerd ervan uit dat het verblijf in Nederland tijdelijk zou zijn. Dat ze na maanden weer terug zouden kunnen naar de Molukken. Ze hadden meegevochten aan Nederlandse zijde, waren dus eigenlijk officieel in militaire dienst en gingen ervan uit dat Nederlandse Overheid voor hen zou zorgen.
Dat gebeurde in het begin ook. De Molukkers werden ondergebracht in kampen, een soort barakken op verschillende plekken in Nederland en kregen zakgeld, Maar Nederland wilde na een paar jaar stoppen met deze ondersteuning. En in april 1956 ging de zelfzorgmaatregel van kracht. De Molukkers en hun gezinnen kregen geen zakgeld meer, geen inkomen en hadden niets te eten: de aanleiding voor het schietincident in Westkapelle.
still uit Zijn verloren land
still uit Zijn verloren land © Koert Davidse
In 1958 was de kleine Frits Sahertian getuige van het verschrikkelijke schietincident in het Molukse kamp in Westkapelle waar bij woonde. Er braken rellen uit en zes ongewapende Molukkers werden door de Nederlandse politie beschoten. Deze gebeurtenis had grote invloed op het leven van Frits. Geraakt door het enorme onrecht waarmee zijn volk werd bejegend werd hij militant aanhanger van de RMS en vulde zijn leven met een gewelddadige strijd voor onafhankelijkheid op de Molukse eilanden. Hij bracht jaren in de gevangenis door vanwege zijn acties. Na vijftig jaar wil Frits uitvinden wat er in Westkapelle heeft plaatsgevonden.
Documentairemaker Koert Davidse:"Wat mij het meest is bijgebleven is het gesprek met de toenmalige burgemeester die samen met Frits ter plekke herinneringen ophaalde. Hij had weinig wroeging, maar begreep het wel. Hij biedt i n de film een soort oplossing. De film werd goed ontvangen binnen de Molukse gemeenschap, met name buiten Zeeland."
Luister hier naar het gesprek van Elias den Hollander met Koert Davidse.
Toen Koert Davidse aan de docu begon was er niet heel veel over bekend over het incident
In Zijn verloren land komen niet alleen inwoners van Westkapelle aan het woord maar ook de toenmalige burgemeester Meinard Tydeman. Dat levert in het vroegere kamp een bijzondere confrontatie op met Frits Sahertian. Meinard Tydeman, was destijds verantwoordelijk was voor het schieten op de kampbewoners. Zelfs na vijftig jaar wordt het toenmalige incident door de oud-burgemeester Tydeman gebagatelliseerd. Volgens hem viel er slechts één gewonde. 'Hij had niks. Ja, een oog verloren, dat wel.'
De documentaire Zijn verloren land is te zien om 12.00 uur, 16.00 uur, 20.30 uur en 22.00 uur en is ook online terug te kijken,