'Een straatnaam voor onze vader zien we echt als een kadootje'

'Een straatnaam voor onze vader zien we echt als een kadootje'
'Een straatnaam voor onze vader zien we echt als een kadootje' © Museum Scheldewerf
Stumphius aan het werk
Stumphius aan het werk © Museum Scheldewerf
De familie van dokter Stumphius zou het een hele eer vinden als het plan doorgaat, zeggen dochter Hetty (67) en zoon Ewout Stumphius (59): "Het zou een kadootje zijn. En hoe onze vader het gevonden zou hebben? Hij zou er enorm plezier in hebben en het een fantastische aanleiding vinden om een borrel met heel veel gezellige mensen te drinken."

Raadselachtig sterfgeval

Bedrijfsarts Stumphius kreeg halverwege de vorige eeuw in Vlissingen te maken met een raadselachtig sterfgeval en zieke werknemers. Uiteindelijk legde hij verband tussen het gebruik van asbest en mesothelioom, kanker in het borstvlies. Bij De Schelde werd asbest onder meer gebruikt voor afdichtingen en voor lagers van schroefassen. Zijn ontdekking zorgde ervoor dat de scheepswerf stopte met het werken met asbestvezels en uiteindelijk werd het werken ermee verboden. Jan Stumphius overleed in 1983.
Krijgt Vlissingen een straatnaam voor dokter Jan Stumphius?
Thuis kregen ze niet zo heel veel mee van wat hun vader aan het onderzoeken was. Ze merkten wel dat het iets groots was, dat veel effect had op mensen. Hetty: "Je merkte het aan zijn betrokkenheid. Zo verwonderde hij zich over het feit dat de vieze kleren vol asbest van de mannen thuis werden uitgeklopt door hun vrouwen en dat die vrouwen daar ook kanker van konden krijgen."

Vader bij het NOS-journaal

Ewout: "Ik was toen zeven, maar toen die promotie daar was en ik mijn vader op het NOS-journaal zag, het huis een bloemenzee werd, was duidelijk dat er iets belangwekkends was gebeurd."
Linksvoor de voormalige werkkamer van dokter Stumphius op het Scheldeterrein
Linksvoor de voormalige werkkamer van dokter Stumphius op het Scheldeterrein © Familie Stumphius
De kinderen van Stumphius wonen sinds hun studietijd niet meer in Vlissingen, maar ze komen er nog regelmatig en het Scheldekwartier is bekend terrein voor hen. Ze bezochten vaak de werkkamer van hun vader, in het gebouwtje van de medische dienst. Ze waren bij tewaterlatingen van schepen. Hetty paste dan op de kinderen van de reders en de hooggeplaatsten die de doop deden. "De Schelde, dat was echt onderdeel van ons gezin", vertelt Ewout.
'Onze vader voelde zich echt betrokken bij de werknemers'
"Ik herinner me hem als een aardige man en hij was gek van treintjes en trams, meen ik. Ik werd door hem onderzocht voordat ik in dienst kwam bij de scheepswerf", vertelt Dick de Korte uit Vlissingen. De Korte (80) was destijds bedrijfsingenieur machinebouw bij de Koninklijke Maatschappij De Schelde en tegenwoordig gids bij het Museum Scheldewerf, waar nog foto's te zien zijn van dokter Stumphius.
De Korte leidt ons rond in de verbandkamer, waar de scheepswerf ruim honderd jaar geleden een eigen bedrijfsgeneeskundigedienst opzette om de gezondheid van haar werknemers te kunnen bewaken.
Oud-bedrijfsingenieur Dick de Korte is ooit onderzocht door dr. Stumphius
Oud-bedrijfsingenieur Dick de Korte is ooit onderzocht door dr. Stumphius © Omroep Zeeland
"De dokter had aanzien, dat merkte je op de werkvloer. Want hij was betrokken bij de mensen en had zelf het initiatief genomen om te onderzoeken waarom die mensen die bij hem kwamen zo ziek waren. Stumphius heeft de oorzaak aan de grote klok gehangen en met zijn onderzoek internationaal aanzien verworven. Ik vind het dan ook een geweldig plan om een straat naar hem te vernoemen", zegt De Korte.
Oud-Schelde-werknemer Dick de Korte werd ooit onderzocht door de dokter
Het initiatief om een kade of straat in het Scheldekwartier naar Stumphius te vernoemen komt van de SGP in Vlissingen. De betekenis van Stumphius' onderzoek voor de scheeps- en andere werknemers is heel belangrijk geweest, zegt fractievoorzitter Lilian Janse.
Stumphius' onderzoek was baanbrekend
Stumphius' onderzoek was baanbrekend © Familie Stumphius
In het Scheldekwartier zijn al twee straten vernoemd naar andere grootheden van de scheepswerf; de Jan Weugkade en De Willem Ruysstraat. Respectievelijk de oud-directeur en het bekendste schip dat er ooit van stapel liep. Binnenkort wordt duidelijk of er ook echt een Jan Stumphiusstraat in Vlissingen komt.
Titel van het proefschrift van de bedrijfsarts
Titel van het proefschrift van de bedrijfsarts © Omroep Zeeland