Harde toon in kazernedebat: 'De staatssecretaris heeft Zeeland een rotstreek geleverd'

Sadet Karabulut (SP) zei de afgelopen dagen veel Zeeuwen te hebben gesproken. Zij heeft al die Zeeuwen vol ongeloof de vraag gesteld of hen echt helemaal niets verteld is over de twijfels over de verhuizing. "Het antwoord daarop was unaniem 'nee'", zei Karabulut in de Kamer. "De staatssecretaris heeft Zeeland een rotstreek geleverd."

Het eerste Kamerlid van een coalitiepartij die aan het woord kwam, was Martijn van Helvert (CDA). Hij begreep de gevoelens die in onze provincie leven. "Ik ben dan wel geen Zeeuw, maar ook ik zou me behoorlijk bedonderd voelen", aldus Van Helvert. Ondanks dat begrijpt het CDA wel dat de staatssecretaris dit besluit moest nemen.

Wel gaf de CDA'er toe dat hij al op 16 januari geïnformeerd was over het besluit de verhuizing af te blazen, bijna een maand voordat de Zeeuwse overheden hier via de media lucht van kregen. Van Helvert werd door de oppositie aangesproken op het feit dat het CDA toen niet heeft ingegrepen om de kazerne toch naar Vlissingen te krijgen. Volgens hem is het nieuwe besluit een goede afweging tussen de belangen van Zeeland en het Korps Mariniers.

Van Helvert werd door Kees van der Staaij aangevallen op zijn opmerking dat er de afgelopen acht jaar niets is gebeurd rondom de marinierskazerne. "Er zijn wel dingen getekend, maar er is na acht jaar nog steeds geen marinierskazerne", reageerde Van Helvert. Volgens de CDA'er heeft de Tweede Kamer de afgelopen jaren te weinig ondernomen om de kazerne in Vlissingen te realiseren.

Volgens Kees van der Staaij (SGP) moet het kabinet zich in de spiegel kijken dat ze Zeeland zo boos hebben gekregen. "Niets ten nadele van andere provincies, maar ik ken de Zeeuwen als buitengewoon constructief, bedachtzaam en loyaal", zei Van der Staaij. Hij neemt het het kabinet voor kwalijk dat zij niet met open vizier in overleg zijn gegaan met Zeeland. Van der Staaij: "Dit is schadelijk en dit is schandelijk."

Na een vraag van Selçuk Öztürk (DENK) bleek dat de SGP'er een motie van afkeuring klaar heeft liggen voor staatssecretaris Visser. "Het klopt dat wij dit hoog opnemen", aldus Van der Staaij.

"Waarom laat het kabinet de oren hangen naar vooroordelen over Zeeland?" Die vraag stelde Öztürk in zijn eerste termijn. Volgens het DENK-Kamerlid moet de staatssecretaris niet meegaan met het sentiment bij de mariniers en hun partners dat Zeeland onaantrekkelijk is. Volgens Öztürk is de compensatie die Zeeland moet krijgen 'het afkopen van wanbeleid met belastinggeld'. Als het aan DENK ligt, komt de kazerne nog altijd in Vlissingen te staan.

De Tweede Kamer was het er over eens dat Zeeland gecompenseerd moet worden voor het wegblijven van de mariniers. Over de hoogte van die compensatie wilde nog niemand iets zeggen. Salima Belhaj (D66) werd gevraagd of zij het eens is met de berekening van haar partijgenoot Ton Veraart in de Zeeuwse Staten dat die compensatie rond de twee miljard euro moet komen liggen, maar daar wilde zij nog niet mee akkoord gaan. "Ik vind Ton Veraart een hele uitgesproken D66'er, maar ik ga hier geen uitspraken doen over bedragen", aldus Belhaj.

Middelburger André Bosman (VVD) hoopt dat het kabinet Zeeland ruimhartig compenseert voor het afblazen van de verhuizing. De VVD'er maakt zich boos over het feit dat Zeeland niet tijdig op de hoogte is gebracht van de twijfels bij de staatssecretaris. Dat zorgt volgens hem voor een hoop wantrouwen bij de Zeeuwse bestuurders. Bosman: "Ik weet niet of de staatssecretaris weleens langs een ringbaan heeft gestaan waar een Zeeuwse knol over dendert, maar dat gaat met donder en geweld. En zo is het ook gegaan met het Zeeuwse vertrouwen gegaan."

Ook Bosman is al in januari geïnformeerd over het besluit dat de kazerne niet naar Vlissingen komt. Uit de Tweede Kamer kwam de vraag hoe hij het als Zeeuw kon rijmen dat de Zeeuwse overheden nog niet wisten dat de verhuizing afgeblazen zou worden. "Ik ben vooral teleurgesteld, maar het allerbelangrijkste is hoe dat dubbelbesluit [afblazen verhuizing en compensatie voor Zeeland, red.] nu vormgegeven wordt.

Volgens de PVV is het 'afscheidscadeau aan oud-commissaris van de Koningin Carla Peijs' uitgedraaid op een ramp die zij al een tijd zagen aankomen. "Dus had dit onzalige plan al jaren geleden afgeschoten moeten worden", vindt Harm Beertema (PVV). "Voor de zoveelste keer toont Rutte-III zijn onbetrouwbare gezicht."

Ook Henk Krol is woedend over de gang van zaken. Hij verwijt de staatssecretaris onvoldoende gezag. Krol: "Er werden verhaaltjes verteld die niet waar zijn, er werd mooi weer gespeeld terwijl je de donderwolken kon zien aankomen." Krol noemt de manier waarop de beslissing tot stand is gekomen 'gestoethaspel'.

Volgens onafhankelijk Kamerlid Femke Merel van Kooten zorgt het besluit van het kabinet voor een nieuwe vertrouwenscommissie in Nederland: "De burger vertrouwt de overheid allang niet meer. Nu vertrouwt ook de overheid de overheid niet meer."

De eerste termijn in het debat zit er nu op. Om 13.45 uur begint staatssecretaris Visser met het beantwoorden van de vragen van de Teeede Kamer.

Vrijdag besloot het kabinet, na weken van aanzwellende geruchten, dat de verhuizing van de marinierskazerne van Doorn naar Vlissingen niet door gaat. In plaats van Vlissingen komt de nieuwe marinierskazerne in het Gelderse Nieuw-Milligen. De provincie Zeeland, de gemeente Vlissingen en Waterschap Scheldestromen reageerden woedend op het besluit.