Klacht jeugdzorg in Zeeland: Het gaat te vaak over het geld en niet over het kind
Oproep jeugdzorg Zeeland: "Het gaat over het geld en niet over het kind'
"Ik zie dat mijn hulpverleners veel in discussie zijn over de randvoorwaarden, terwijl ze eigenlijk bezig moeten zijn met hulpverlenen. Dat baart mij grote zorgen", zegt Ruud Stevens, directeur van jeugdzorgorganisatie Juvent in Middelburg.
Samen met Gerco Blok van GGZ-instelling Emergis trekt hij op om aandacht te vragen voor het probleem. Het gaat volgens beide mannen in de jeugdzorg te vaak over het geld en te weinig over de zorg voor het kind. Ze begrijpen de lastige situatie waar gemeentes in verkeren, maar vragen wel aandacht voor de manier waarop het nu gaat in de Zeeuwse jeugdzorg.
'Sneller ingrijpen'
Vijf jaar geleden gaf het Rijk het dossier jeugdzorg aan de gemeentes en dat gebeurde met een fikse korting op het budget. Idee: gemeentes zitten dichter op hun burgers en kunnen dus ook eerder en sneller ingrijpen. Ze kunnen problemen bij en met kinderen dus ook eerder oplossen voor minder geld.
Vijf jaar later zien de mannen van dat hele idee weinig terug in de praktijk. "De hele jeugdzorg in Zeeland is gegroeid, maar de complexe en zware zorg voor kinderen is niet afgenomen", aldus Stevens. Hij houdt nog wel een slag om de arm. "Er wordt op dit moment ook onderzoek gedaan of dit beeld ook klopt."
'Druk op zware zorg'
Ook Blok ziet het niet terug dat zwaardere, complexe zorg voor kinderen en jongeren afneemt. Zijn instelling in Kloetinge behandelt 10 tot 15 procent van alle jeugdzorg in Zeeland. Hier komen de kinderen met lastige hulpvragen. Die vaak een lang, intensief traject in gaan. "De zware zorg staat onder druk en daar moeten we met elkaar een slag in maken. Maar dat is heel lastig als je steeds de nadruk legt op de financiën."
Bij Emergis is de financiële situatie zo nijpend dat er gekeken wordt naar een reorganisatie op de afdeling kind en jeugd. Over dat reorganisatieplan wil de instelling verder nog niks kwijt, omdat het nog in de verkennende fase zit.
We moeten met zijn allen uit die ratrace om op korte termijn de financiën op orde te hebben
Blok gebruikt de term ratrace. "We moeten met zijn allen uit die ratrace om telkens op korte termijn de financiën op orde te hebben. We moeten kijken naar de langere termijn. Welke zorg is over vijf à tien jaar nodig?"
'Goedkoop is duurkoop'
Stevens vult aan: "Wij zien dat gemeenten nu zoeken naar goedkopere oplossingen omwille van de kosten, maar niet kijken of daarmee ook de juiste zorg wordt geboden. Hierdoor blijven cliënten somslanger in het zorgproces dan nodig zou zijn geweest bij direct passende zorg. Daarmee wordt goedkoop, duurkoop. Een pleister plakken lijkt misschien slim, maar soms moet toch echt eerst de wond gehecht worden "
Beide mannen willen in gesprek met de gemeentes over de toekomst van de jeugdzorg. Er moet volgens de zorgprofessionals een lange termijnvisie komen.
'Geen wenselijke ontwikkeling'
De Zeeuwse gemeentes laten in een reactie weten dat ze zowel geld willen blijven steken in lichtere vormen als de zwaardere vormen van jeugdzorg. Omdat ze er wél van overtuigd zijn dat eerder en sneller ingrijpen zwaardere zorg kan voorkomen.
Jack Werkman, wethouder jeugdzorg in Sluis en woordvoerder namens alle Zeeuwse wethouders in het dossier zegt er het volgende over: "Nu alleen inzetten op de complexe casussen, kan maken dat de nu minder complexe casussen uiteindelijk ook complex worden. Dat is geen wenselijke ontwikkeling."
Verder zegt hij namens alle gemeentes dat er sowieso te weinig geld uit Den Haag voor de jeugdzorg richting Zeeland gaat. "Het budget dat vanuit het Rijk beschikbaar gesteld wordt, is duidelijk te weinig."
<p>Het moest beter en goedkoper. Dat was het idee achter de nieuwe Jeugdwet. Daarom ligt het dossier jeugdzorg sinds 2015 bij gemeentes. Het totale budget voor jeugdzorg werd gekort met 15 procent.</p><p>Het werd een financiële catastrofe voor gemeentes. In 2018 moesten de dertien Zeeuwse gemeentes samen 20 miljoen bijleggen. Geld dat ze niet in een laatje hebben liggen.</p><p>In 2019 schreven de wethouders een brandbrief, ze gingen zelfs naar Den Haag om persoonlijk uit te leggen waarom Zeeland 45 miljoen euro extra nodig had voor het kunnen uitvoeren van de zorgtaken. Voor een groot deel bestemd voor de jeugdzorg. Minister De Jonge wees dat dringende verzoek af.</p><p>Sinds begin dit jaar is er een nieuwe vorm van inkoop: de gemeentes doen zaken met minder zorgaanbieders. Idee is dat er zo minder tijd in administratie gaat zitten.</p>
