10-jarige Declan vindt vuistbijl van neanderthaler op Vlissingse strand
De tienjarige Declan Corstens deed een bijzondere vondst op het strand van Vlissingen. Hij vond een vuistbijl die van een neanderthaler is geweest.
Declan vindt vuistbijl van Neanderthaler op Vlissingse strand
De bijl kwam boven water bij het opspuiten van het strand. Declan wist niet dat hij iets bijzonders had gevonden, hij dacht dat het een gewone steen was. "Ik verzamel stenen, ik heb er best wel veel."
'Ik kom meteen langs!'
Zijn moeder had toch een ander vermoeden en maakte een foto van het voorwerp. Die stuurde ze naar haar zwager Hans Jongepier. Hij is archeoloog bij Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ).
Jongepier zag de 'steen' en zei: ik kom meteen langs! Hij had namelijk meteen door dat het om iets bijzonders ging. "Ik ken uit heel de provincie maar een stuk of tien vuistbijlen, die zijn in het bezit van particulieren. Maar in het archeologisch depot van de provincie is er geen enkele vuistbijl te vinden."
De bijl is acht centimeter. Over de financiële waarde kan Jongepier niets zeggen. "Het is maar wat de gek ervoor geeft natuurlijk, maar het heeft wel grote wetenschappelijke waarde.
Wel zegt hij dat een grote vuistbijl die nog helemaal gaaf is, honderden euro's waard is. "Maar dat geldt niet voor iedere vondst, natuurlijk." Declan wil de steen aan zijn oom geven voor in het museum. "Ik kan hem niet meer op mijn kamer laten liggen."
Iconisch voorwerp van de neanderthalers
De vondst is niet uniek, maar wel zeldzaam. Volgens Luc Amkreutz, conservator van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, zijn er enkele tientallen gevallen bekend van vondsten van vuistbijlen langs de kustlijn. "De meeste zijn gevonden bij de Maasvlakte, want daar zijn grote stukken strand opgespoten."
De in Vlissingen gevonden vuistbijl is minstens 40.000 jaar oud. "Rond die tijd verdwenen de neanderthalers uit Europa en Azië. Dus grote kans dat hij nog ouder is", zegt Amkreutz.
Volgens de conservator is de vuistbijl een iconisch voorwerp van de neanderthalers. "Ze hadden veel meer soorten voorwerpen maar de vuistbijl is een soort Zwitsers zakmes voor ze geweest. Ze konden er mee hakken, zagen en snijden en gebruikten het ook om vuur mee te maken."
Een vuistbijl was multifunctioneel. De bijl werd gebruikt voor villen, uitbenen en versnijden van dode jachtdieren, het opgraven van eetbare wortels en knollen of het bewerken van hout.
Volgens Luc Amkreutz liggen er in de Noordzee nog veel meer artefacten uit de prehistorie. "Het is een van de belangrijkste archeologische vindplaatsen van Europa." Dat komt doordat de zeespiegel na de ijstijd steeg, waardoor een groot gebied onder water is komen te staan. "Die verdronken landschappen liggen vol met goed geconserveerde voorwerpen en die komen steeds vaker aan de oppervlakte omdat we zo intensief bezig zijn met het opspuiten van de kust."
Het Rijksmuseum van Oudheden organiseert in het voorjaar een tijdelijke tentoonstelling over vondsten uit de zee: Doggerland. Verdwenen wereld in de Noordzee. Mogelijk krijgt de vuistbijl van Declan daar ook een plekje.
