Voor het eerst in 68 jaar een streep door Straô: 'Dat doet zeer'

Voor het eerst in 68 jaar een streep door Straô: 'Dat doet zeer'
Voor het eerst in 68 jaar een streep door Straô: 'Dat doet zeer' © Omroep Zeeland
Voor het eerst in 68 jaar geen Strao
Voor de familie Van de Velde uit Noordwelle is het een grote teleurstelling dat deze editie niet doorgaat. Het hele gezin is namelijk al jaren nauw betrokken bij de Straô op het eiland. Vader Jan zit in het Straôcomité in Noordwelle en is al meer dan dertig jaar straôrijder.
Ook zijn dochters Mirella, Rosanna en Emmelie rijden al jaren mee. Moeder Heleen zorgt ieder jaar voor de catering. "Het is echt een evenement voor het hele gezin."
<p>Straô is een folkloristisch feest dat zijn oorsprong vindt in de Germaanse tijd en dat alleen op Schouwen wordt gevierd. Jonge boeren en knechten reden met hun paard, na een winter op stal te hebben gestaan, de zee in om de voeten van de dieren te wassen. Men geloofde in de reinigende en genezende kracht van het water. Want als de voeten van de paarden onder de schurft zaten of jeukerig waren hielp het door ze elke dag met vers zeewater af te spoelen.</p><p><strong>UNESCO</strong></p><p>Het Schouwse straôfeest is van oudsher een "lentevoorfeest" dat men viert als de dagen gaan lengen. Sinds 2018 staat het straôrijden ook op de lijst van immaterieel cultureel erfgoed van UNESCO.</p>
Volgens Jan betekent Straô voor het hele dorp ontzettend veel. "Naast het sportieve element is het ook echt een dorpsfeest. Na de winterperiode komt het voorjaar in zicht en gaat iedereen weer naar buiten om elkaar te ontmoeten. Het is ook het eerste feest van het jaar, waarbij veel mensen uit het dorp betrokken zijn. Het is een eeuwenoude traditie die wij graag voortzetten."
De voeten van de paarden worden gewassen in de zee
De voeten van de paarden worden gewassen in de zee © Omroep Zeeland
Jan is ook betrokken geweest bij het besluit om Straô dit jaar te cancelen. "We hebben in goed overleg met de gemeente Schouwen-Duiveland besloten om in alle dorpen de Straô niet door te laten gaan." De reden om het af te gelasten is dat er altijd veel publiek aanwezig is bij het evenement. "Alleen het straôrijden zou nog wel gaan, rekening houdend met de anderhalvemetermaatregel. Maar vanwege de grote belangstelling hebben we met pijn in ons hart dit besluit genomen."
Dochter Mirella, die al sinds haar tiende meedoet, vindt het jammer dat ze dit jaar niet met de hele stoet richting het strand kan. Ze zorgt ieder jaar voor de versieringen en rijdt ook mee: "Sinds een aantal jaar ben ik ook samen met mijn vader voorrijder. Dat vind ik erg leuk om te doen. Lekker op die grote toeter blazen."
De familie Van de Velde bij de paarden
De familie Van de Velde bij de paarden © Omroep Zeeland
Ook oud-dirigent Henk Blom uit Renesse vindt het jammer dat de Straô dit jaar niet doorgaat. Blom kwam begin 1955 naar Renesse als onderwijzer aan de openbare basisschool Stapelhof. Hij werd lid van de plaatselijke muziekvereniging Luctor et Emergo en liep als muzikant meteen mee met de Straô op het dorp. Al snel werd hij ook dirigent en was hij ieder jaar nauw betrokken bij het feest.
"In de beginperiode na de ramp waren het maar een tiental mannen die meereden met de Straô. Ze hadden geen speciale kleding aan en de paarden waren ook nauwelijks versierd. Luctor et Emergo begeleidde de rijders bij terugkomst van het strand richting het centrum van het dorp om daarna de kroeg in te duiken."
Strao in 1954 in Renesse
Strao in 1954 in Renesse © Beeldbank Zeeland
Er is volgens Blom in de loop der jaren veel veranderd. "Er kwamen steeds meer paarden bij. Iedereen kleedde zich zoals het hoort en de paarden werden versierd. En daarnaast kwam er ook steeds meer publiek kijken. Op een gegeven moment werden we ook gevraagd om in een aantal andere dorpen in de omgeving de Straô muzikaal te begeleiden. Dus naast Renesse waren we ook in Noordwelle, Ellemeet en Serooskerke van de partij." Blom is uiteindelijk ruim veertig jaar betrokken geweest bij dit evenement.
Ik heb nooit de behoefte gehad om op een paard te klimmen
Henk Blom - oud-dirigent Luctor et Emergo
Blom heeft in al die jaren nog nooit op een paard gezeten. "Nee hoor, ik vind paarden lieve dieren, ik ben er ook helemaal niet bang voor. Maar ik heb nooit de behoefte gehad om op een paard te klimmen. Trouwens, dat kon ook niet, want ik moest altijd dirigeren. Er waren wel muzikanten die regelmatig meededen en dan hadden we een bugel of een trompet minder. En nu ik 86 jaar ben, begin ik er al helemaal niet meer aan, haha!"