Geacht kabinet: 'Maak Zeeland weer bloemrijk'

"Het gaat niet goed met de insectenstand in de wereld. Maar ook in Zeeland gaat de insectenstand op een vreselijk tempo achteruit", aldus imker Eric Mahieu (41) uit Kamperland. Omdat we blijven bouwen en alles strak en efficiënt indelen, verliest onder andere de bij zijn leefgebied. En dat moet hersteld worden, vindt Mahieu: "Geacht kabinet, zorg voor een bloemrijker Zeeland."
Naast de honingbij, die de imker thuis houdt, waren er jaren geleden nog 361 andere soorten bijen. Inmiddels zijn er veel soorten uitgestorven. Bij de tellingen van afgelopen jaren waren er nog maar 220 soorten over. En ook deze soorten hollen in populatie achteruit en dat tij moet gekeerd worden.

We gaan verkeerd om met onze natuur

"Door het gebruiken van land, intensivering van de landbouw, pesticiden, tegels in de tuin en bijvoorbeeld de bouw van woonwijken, verdwijnt het leefgebied voor de bijen." Zorgelijk, vindt Mahieu, want er komt niet genoeg voor terug. En daarom moet de overheid ingrijpen. "We hebben in Zeeland zoveel bermen naast de wegen of naast huizen. Die bermen worden op de meest economisch-interessante manier onderhouden. Dat heet klepelbeheer. Het maaisel wordt dan verhakseld en blijft liggen.", aldus Mahieu.
Bloeiende bermen
Maaisel in de berm © Omroep Zeeland

Heel groen, maar geen bloem

Mahieu pleit ervoor de bermen ecologisch te beheren. Sommige inheemse planten groeien juist goed op voedselarme grond. Zo is er weer ontwikkeling mogelijk van soorten bloemen die van nature voorkomen in Nederland. "Bijvoorbeeld het klavertje. Je denkt misschien, het is maar een klavertje. Maar er groeit een wit bloemetje in waar veel bijen gek op zijn."

"Maai in delen"

Thuis moeten we ons ook bewust zijn van wat we doen, vindt de imker. Er zijn genoeg plekken in de tuin die Mahieu een paar maanden niet maait: "maai in delen. Nu de ene helft en over twee maanden de andere." Ook blaadjes laat hij liggen. "Dat is gezond voor de bodem. Een met bladeren bedekte bodem isoleert beter en houdt beter vocht vast, waardoor de grond er onder een veilige(re) plek is voor veel bijensoorten om te overwinteren."

Natuurlijke bijenhotels

"We kennen allemaal die bijenhotels, maar 65% van de bijen nestelt in de grond. Er zijn honderden soorten bijen die tunneltjes graven in de grond en daar hun eitjes leggen. Die moeten daar overwinteren", legt Mahieu uit. "Als er geen blaadjes liggen is de kans groter dat die nestjes de winter niet overleven." Ook kunnen bijen tussen de voegen van tegels gaan zitten. Dit zijn vaak zandbijtjes. Daarnaast heb je metselbijen die hun nestjes dichtmetselen met klei. Deze bijen leggen hun eitjes in holle plantstengels.

De eerste hommelkoninginnen zijn gezien

"Vorige week heb ik de eerste hommelkoningin gezien. Die zijn in augustus of september gaan paren en verstoppen zich vervolgens in een hoekje. Dit kan al in een bloempot zijn met blaadjes. Als het warmer wordt komen die hommels naar buiten. Je ziet ze dan zoeken op de grond. Het is nu hun taak om hun nieuwe nestje te starten." En dat is volgens Mahieu een zware taak: "Dus zie je ze? Koester ze dan. Die koninginnen zorgen dat er weer heel veel nieuwe hommels komen en dus hebben zij nu een zware taak. Ze hebben voedsel nodig. Pas veel later komen de werksters."
Wilde bijen campagne
Een wilde bij in de grond © Omroep Zeeland

Dus overheid: help de bij!

Mahieu is blij dat er een lichte verschuiving te zien is in Nederland. "Er komt steeds meer aandacht voor de bij en de insecten, en dat is fijn. Vergeet niet: planten zijn ons voedsel. Bijen zijn bestuivers en zonder bestuiving, is er geen zaadzetting en dus geen plant", merkt Mahieu op. "Zeeland biedt enorme kansen, er veel groen beschikbaar en met het juiste ecologische beheer kan Zeeland weer bloemrijk worden. Ik weet ook dat heel veel boeren dat maar al te graag willen. Alleen zitten zij vast aan regels en kosten. Als de overheid in de buidel tast, kunnen zij die boeren ook helpen."

Zeeuwse hagen

Mahieu benadrukt ook nog het belang van Zeeuwse hagen, die volgens hem ook gekoesterd moeten worden. "Vroeger hadden we tussen elk perceel hagen van meidoorn, sleedoorn of elzen. Dat zijn ook hele belangrijke voedselbronnen. Die bodem onder hagen is ook weer aangenaam voor de bijen om te nestelen", denkt Mahieu. "Ik weet dat het ministerie bezig is met een bosvisie. Daar zouden de hagen perfect in passen. Plant om elke akker een klein haagje, dan win je zoveel!"