Psycholoog over agressie in kringloopwinkel: 'Mensen hebben nu meer last van stress'

"Deze tafel werd omgegooid, er werd een winkelmandje naar de kassa gegooid en er vloog servies door de winkel." De aangeslagen vrijwilligers van kringloopwinkel Terre des Hommes in Middelburg hebben besloten de winkel tijdelijk te sluiten. Het was niet de eerste keer dat de winkel te maken krijgt met agressie: "We krijgen vaker boze klanten in de winkel die zonder afspraak willen winkelen", vertelt waarnemend voorzitter Willem Tak. De toenemende agressie in winkels is volgens de Middelburgse psycholoog Huibrecht Boluijt te verklaren.
Kringloopwinkel Terre des Hommes sluit wegens agressie
"Dit gedrag is natuurlijk niet goed te keuren. Maar helemaal onlogisch is het zeker in deze tijden niet. We zien de laatste jaren een tendens ontstaan van een verminderde frustratietolerantie. Mensen zijn minder makkelijk in staat om hun emoties te reguleren. Daarnaast zorgt de coronasituatie ervoor dat mensen meer stress hebben en dat geldt ook vaak voor mensen die moeite hebben met het beheersen van hun agressie."

Beleidsmakers

"Elk verhaal heeft twee kanten. Beleidsmakers doen ongetwijfeld erg hun best, maar dat betekent niet dat de mensen het beleid ook begrijpen. Daar zit de spanning. Ze moeten zorgen voor een duidelijkere boodschap die door de regering zelf ook nageleefd wordt. Mensen raken verward als ze zien dat aan de ene kant door beleidsmakers ernst wordt gepredikt, maar dat zij het zelf niet altijd zo nauw nemen met de door henzelf opgestelde regels. Ook het ongefundeerd wijzigen van het gekozen beleid, bijvoorbeeld over het openen van terrassen of het verplichten van mondkapjes, zorgt voor verwarring. Dat geeft controleverlies en innerlijke onrust die soms wordt omgezet in boosheid."

Ontploffen

Wat te doen bij opkomende agressie? "Ook dat verhaal is tweeledig. Mensen met een kort lontje kunnen zich natuurlijk bewust zijn van hun neiging om agressief te worden, maar hun tekort is juist dat ze ontploffen voordat ze het merken. De verantwoordelijkheid ligt daarom óók bij mensen die toezien op het naleven van de regels. Je moet niet reguleren naar de letter van de wet, maar naar de geest van de wet en soms wat ruimte geven. Je moet dus niet alleen de mensen met een agressieprobleem aankijken, maar ook de mensen die de wet willen handhaven. Grenzen en regels worden tenslotte eerder nageleefd als er acceptatie is doordat men de logica doorziet en de wenselijkheid ervan erkent."

Incident

Frank Bijleveld, voorzitter van de Vereniging Ondernemers Middelburg (VOM), geeft aan dat er nog geen andere meldingen van agressie zijn in winkels in Middelburg: "Als er maatregelen zijn, proberen mensen altijd wegen te bewandelen om daar omheen te kunnen. Ik heb nog geen andere winkels over dit agressieprobleem gehoord en hoop dat het bij dit incident blijft."