Ongerustheid over waterkwaliteit Veerse Meer: 'Het lijkt nu dat er een negatieve ontwikkeling is'
Rijkswaterstaat gaat de waterkwaliteit van het Veerse Meer beter onderzoeken. Het water bevat te weinig zuurstof, waardoor vissen en bodemleven doodgaan. Die problemen werden eerst geweten aan de extreem hete zomers, maar nu willen onderzoekers weten of het water in het meer blijvend verslechtert.
Witte prut op de bodem van het Veerse Meer
Bij Wolphaartsdijk lijkt weinig aan de hand, maar even buiten het haventje van Geersdijk ligt op sommige plaatsen een vies, wit goedje op de bodem.
"Een bacterie die goed gedijt in de zuurstofloze condities van het meer", verklaart Alexander Nefs, senior adviseur waterbeheer van Rijkswaterstaat enkele dagen later. De overheidsinstantie doet al jaren metingen naar de waterkwaliteit van het Veerse Meer.
In 2019 en 2020 werd dat onderzoek geïntensiveerd toen bleek dat er meer dode vissen in het meer dreven, het zuurstofgehalte in het water afnam en het bodemleven op sommige plaatsen afstierf. Tweewekelijks werden er op zeventien locaties van west naar oost watermonsters genomen.
Gaat de waterkwaliteit blijvend achteruit?
Maar de problemen, die zich trouwens vooral voordoen in het westelijk deel van het meer, werden nog vooral geweten aan de extreem hete zomers van de afgelopen jaren. Met het nieuwe onderzoek, dat na de zomer wordt opgestart, wil Rijkswaterstaat weten of de verslechtering blijvend is.
Wij gaan onderzoeken of de problemen ook voorkomen in koele, natte jaren.
Het onderzoek is een kwestie van de lange adem. De eindresultaten worden pas over twee jaar verwacht. Nefs wil niet op de resultaten vooruitlopen, maar hij bevestigt dat het onderzoek natuurlijk wel voortkomt uit ongerustheid over de waterkwaliteit van het Veerse Meer.
'Negatieve ontwikkeling'
"Het lijkt nu dat er een negatieve ontwikkeling is", zegt hij. "We hebben te maken met twee droge jaren en hittegolven waarin de problemen zijn ontstaan. We gaan de komende jaren onderzoeken of de problemen ook buiten die extreme perioden, dus in koele natte jaren, voorkomen."
In 2023 komt Rijkswaterstaat niet alleen met de onderzoeksresultaten, maar ook met eventuele oplossingen. Een oplossing zou kunnen zijn om meer zout water toe te laten in het brakke meer.
In 2004 werd aan de oostkant bij Kats al een doorlaat gerealiseerd in de Zandkreekdam. Hierdoor kan zout water vanuit de Oosterschelde het meer instromen waardoor de waterkwaliteit sindsdien aanzienlijk verbeterd is.
Nieuwe doorlaat in Veerse Gatdam
Een nieuwe doorlaat kan een oplossing zijn. Al zeker meer dan twintig jaar wordt er gesproken om ook in de Veerse Gatdam, dus aan de westkant van het meer bij Vrouwenpolder, een doorlaat te maken. Adviseur Nefs van Rijkswaterstaat is voorzichtig maar zegt wel: "Een nieuwe doorlaat is niet uit te sluiten."
Alexander Nefs van Rijkswaterstaat over het nieuwe onderzoek naar de waterkwaliteit in het Veerse Meer
In Het grote blauw een publicatie van de Provincie Zeeland uit 2001, geschreven door Robbert Jan Zwiers, wordt al vooruitgeblikt op een westelijke doorlaat. De Katse Heule, de oostelijke doorlaat, moest nog worden gemaakt, maar toch schreef Zwiers al:
"Nu al wordt nagedacht over een mogelijk vervolg. Zo zijn er ideeën om ook in het westen een verbinding met het westen te maken (de Zoute Kreek). Dan zou het meer pas echt goed kunnen worden doorspoeld en maakt dan weer deel uit van de Deltawateren."
Of er een nieuwe doorlaat komt hangt af van de onderzoeksresultaten en de adviezen van Rijkswaterstaat, maar vooral van de politieke wil als het zover is. Duidelijk is nu al dat een nieuwe doorlaat miljoenen kost en grote gevolgen kan hebben voor landbouw, recreatie en natuur in en om het Veerse Meer. Denk alleen maar aan het hogere zoutgehalte en een (gedeeltelijke) terugkeer van het getij in het meer.
