Tholenaren zijn minstens honderd keer trots op hun geschiedenis

De watertoren in Scherpenisse, het Thools dialect, de penning van Westkerke, het stadhuis in Tholen, het stoomgemaal Oosterschelde en molen De Hoop in Sint Philipsland. Ze maken allemaal deel uit van de Thoolse geschiedenis. Maar worden ze ook opgenomen in de nieuwe erfgoedvisie van de gemeente? De Tholenaren hebben inmiddels meer dan honderd wensen ingediend met gebouwen, verhalen en voorwerpen waarvan zij vinden dat ze bewaard moeten blijven voor het nageslacht.
Kasteel Sint-Maartensdijk wordt opgenomen in de nieuwe erfgoedvisie
De gemeente had na een oproep enkele maanden geleden op flink wat reacties gerekend, maar dat het er zo veel zouden worden had wethouder Peter Hoek niet verwacht. "We zijn heel erg blij met alle reacties. Dat geeft aan dat de sociale betrokkenheid op het eiland groot is. En voor de beleidsmakers geeft het bouwstenen om te kijken hoe je in de toekomst met erfgoed moet en wilt omgaan. Het heeft dus ook heel veel inspiratie opgeleverd."

Wat in het vat zit, verzuurt niet

Volgens Hoek neemt de gemeenteraad in oktober een beslissing. "We gaan bepalen welke wensen we willen inwilligen. Soms kan dat het opknappen zijn van een gebouw, maar soms gaat het juist om het verzamelen, bewaren en overdragen van kennis. De raad zal dan ook moeten bepalen hoeveel armslag we krijgen om de wensen ook daadwerkelijk uit te voeren. Onze uitdaging is natuurlijk om met zoveel mogelijk wensen rekening te houden. En als we het dan toch over erfgoed hebben, er is een oud spreekwoord dat zegt 'wat in het vat zit, verzuurt niet'. Ik hoop dus dat we met al deze mooie ideeën nog jaren vooruit kunnen."
Erfgoedwens inwoners Tholen
De erfgoedwenskaart © Gemeente Tholen
De gemeente heeft al een aantal wensen geselecteerd, die zeker deel gaan uitmaken van de erfgoedvisie. Eén daarvan is het op de kaart zetten van het kasteel van Sint-Maartensdijk. Wat ooit begon als een boerderij op een vliedberg, groeide uit tot een voornaam slot in de middeleeuwen.

Alleen een slotgracht en originele stenen

Dolores Bijl is al jaren geïnteresseerd in de lokale geschiedenis. "Ik weet dat er vroeger een fantastisch kasteel in Sint-Maartensdijk heeft gestaan waar belangrijke personen hebben gewoond. Daar zijn nu alleen de slotgracht en wat originele stenen die in het water liggen van over. Dat is toch zonde."
Zo zag het kasteel er vroeger uit
Bijl maakt deel uit van de historische werkgroep Sint-Maartensdijk. "Toen ik hoorde dat inwoners een wens konden insturen, dacht ik meteen aan het kasteel. Dat heeft al jaren mijn voorliefde en de combinatie met de Maartenskerk en het oude raadhuis zorgt ervoor dat wij hier een unieke geschiedenis hebben. We willen dus meer aandacht voor dit stukje historie. Er zijn nog veel mensen die onwetend zijn, dus willen we deze historie kenbaar maken aan alle inwoners en toeristen."

LiDAR onderzoek

De werkgroep denkt na over de verschillende mogelijkheden, zoals een wandeling over het terrein en een informatiezuil bij de ingang. Ook het blootleggen van de contouren behoort tot de mogelijkheden. Het kasteel is inmiddels onderworpen aan een LiDAR onderzoek, waarbij het grondoppervlak wordt gescand met behulp van laserstralen.
Dat is bijzonder omdat dit de eerste keer was dat zo'n onderzoek in Europa heeft plaats gevonden. De LiDAR technologie is ook gebruikt door National Geographic om oude tempels van de Maya's in beeld te brengen in het Amazonegebied.
Ik zou ze allemaal wel een kus willen geven, zo blij ben ik.
Adrie Moerland - Stichting Streekdracht Tholen
Een andere wens die zeker wordt opgenomen in de nieuwe erfgoedvisie komt van Stichting Streekdracht Tholen. Han en Adrie Moerland zijn al jaren intensief betrokken bij de stichting. Han Moerland: "We willen dat de streekdracht bewaard blijft voor de volgende generaties. En we willen dat de kennis die wij in al die jaren hebben verzameld, wordt overdragen zodat het niet verloren gaat."
De stichting is erg opgetogen over het feit dat de streekdracht al is geselecteerd door de gemeente. Adrie Moerland: "Ik zou ze allemaal wel een kus willen geven, zo blij ben ik. Want het is zo waardevol om dit in stand te houden."