Protesteren loont: 'Zeeuwen zijn geen makke schapen meer'

Protesterende Zeeuwen wisten de afgelopen jaren onder meer de bouw van watervilla's - het project Brouwerseiland - in de Grevelingen tegen te houden. Door protesten zal bijvoorbeeld ook Waterpark Veerse Meer aanzienlijk minder vakantiewoningen tellen dan projectontwikkelaars eigenlijk wilden. Daarnaast pikken Zeeuwen het niet dat de dijk bij Perkpolder vervuilder blijkt dan voorgespiegeld en speelde de actiegroep Tunnel Tolvrij zich nadrukkelijk in de kijker.

Oud-burgemeester Siebe Kramer van Kapelle denkt dat de Zeeuwen ontwaakt zijn door het debacle met de marinierskazerne. "Het ging er niet eens om dat de marinierskazerne niet meer kwam; het ging om hoe die hele procedure verliep. Zeeland telde eigenlijk in dat proces niet eens mee."

Daardoor zullen Zeeuwen in de toekomst per definitie kritisch staan ten opzichte van alles wat uit Den Haag over de provincie gezegd wordt, denkt hij. "Als mensen zich genomen voelen, die voelen zich niet meer voor vol aangezien, of die voelen zich gepiepeld... dan komen ze helemáál in het geweer."

Herman Lelieveldt van de University College Roosevelt (UCR) sluit zich aan bij oud-burgemeester Kramer. Zeeland manifesteerde zich in de landelijke media en op de tribunes van de Tweede Kamer, nadat de marinierskazerne achter de schermen al beloofd bleek aan het Gelderse Nieuw-Milligen. "Ik geloof dat men in Den Haag wel verrast was dat de Zeeuwen zich op deze manier roerden. Het beeld van Zeeuwen als gezagsgetrouwe mensen is zich daar langzaam aan het bijstellen."

Zeeuwen waren niet de enigen die in het verleden als 'gezagsgetrouw' werden omschreven, stelt Lelieveldt. In de jaren zeventig waren Nederlanders volgens hem nog heel behoudend. "Ook zien we een verschil tussen mensen die links zijn en mensen die rechts zijn. Linkse mensen zijn sneller bereid tot protest. Het politieke profiel van Zeeland is iets meer aan de rechterkant, dus wat dat betreft is het voorstelbaar dat je in Zeeland iets minder actie ziet."

Zowel oud-burgemeester Kramer als Lelieveldt zien ook social media en de grotere toegang tot snelle informatie op internet als reden voor de grotere betrokkenheid van Zeeuwen.

Burgemeester Marga Vermue van de gemeente Sluis signaleert dat er tegenwoordig geen gemeentelijk plan meer is, of er worden bezwaarschiften ingediend. "Dat was tien, vijftien jaar geleden wel anders. Zo is er nu in haar eigen gemeente Sluis veel te doen over de toeristische verhuur van particuliere woningen. "Voor- en tegenstanders weten de politiek goed te vinden."

Vermue is ook voorzitter van de VZG, de Vereniging van Zeeuwse Gemeenten. Ze is daarom begonnen met wandelingen, waarvoor burgers zich kunnen aanmelden. Haar initiatief is al overgenomen door enkele andere Zeeuwse burgemeesters. "Het is erg belangrijk dat mensen de juiste informatie krijgen over onderwerpen. We zetten daar als gemeente in de communicatie ook sterk op in."

In alle informatie die burgers op internet kunnen vinden, schuilt volgens Vermue ook een gevaar. Ze ziet dat mensen die bij haar gemeente aankloppen, zich vaak op internet al goed hebben ingelezen. "Maar dat zie je ook bij de dokter. Mensen komen daar binnen, hebben op internet al gelezen en leggen hun eigen diagnose voor. Maar als je alles moet geloven wat je op internet tegenkomt, of op Facebook leest..."