Statenleden kritisch over mislukt testcentrum getijdenenergie

Hoe heeft het zo mis kunnen gaan met het Tidal Technology Centre (TTC) in de Flakkeese Spuisluis in de Grevelingendam? Meerdere Statenleden willen vrijdag meer openheid van verantwoordelijk gedeputeerde Jo-Annes de Bat. Het project zou Zeeland op de kaart moeten zetten als pionier op gebied van getijdenenergie, maar is vrijwel helemaal mislukt. Kosten: bijna tien miljoen euro publiek geld.
Statenleden kritisch over debacle testcentrum getijdenenergie
Wat was de bedoeling?
Een testcentrum voor getijdenturbines met drie stroomgoten en een gebouw.
Wat moest het kosten?
Rond de 30 miljoen euro.
Wat heeft het tot nu toe aan publiek geld gekost?
8,2 miljoen euro aan subsidie en 1,4 euro miljoen voor de gedeeltelijke sloop. Onbekend bedrag aan uren ambtenaren Provincies Zeeland en Zuid-Holland, Rijkswaterstaat en Ministerie van Economische Zaken.
Wat is het resultaat?
De spuisluis in de Grevelingendam wordt in de oude staat teruggebracht, met behoud van de betonnen vloer. De rest van het project is gesloopt.
De Statenleden stellen hun vragen naar aanleiding van een brief waarin door De Bat werd aangekondigd dat het bouwwerk van het TTC gedeeltelijk gesloopt zou worden. Daarmee kwam een einde aan de oorspronkelijke plannen: een centrum, in de Flakkeese Spuisluis in de Grevelingendam, waar bedrijven uit binnen- en buitenland hun getijdenturbines konden testen. Voor het project werd tot nu toe 8,2 miljoen euro subsidie uitgekeerd, waarvan 3,7 miljoen uit Zeeland.

Bezwaar tegen geheimhouding

In principe hebben alle Statenleden toegang tot de documenten die te maken hebben met het TTC en zouden dus zelf kunnen nagaan wat er is gebeurd. "Maar we mogen er niet inhoudelijk over praten", zegt Robert Koevoets van Pro Zeeland. "Omdat er geheimhouding op een aantal van die documenten rust. Dat doet het debat en de transparantie geen goed, dus willen wij dat die geheimhouding er qua besteding van het subsidiegeld afgaat."
Ook de pers kan (nog) niet nagaan wat er met de subsidie is gebeurd. Een verzoek om openbaarmaking van informatie is door de Provincie gedeeltelijk ingewilligd, maar de relevante informatie blijft geheim. Naast Pro Zeeland vindt ook de fractie van de PvdA dat transparantie bovenaan moet staan. Ook Adrie Kodde van de ChristenUnie vindt dat: "Het gaat om een flink bedrag aan publiek geld. Daarvan vind ik dat het publiek ook recht heeft om te weten hoe dat is uitgegeven, voor zover dat kan."
ttc
Werk aan de gedeeltelijke sloop van het TTC eerder deze maand © Omroep Zeeland
Projecten als deze worden geholpen met innovatiesubsidies. Van te voren wordt gekeken of ze levensvatbaar zijn. Is er genoeg eigen kapitaal? Doet er een bank mee? Uit opgevraagde documenten bij de Provincie Zeeland lijkt daar in het geval van het TTC nooit zekerheid over te zijn geweest.
Desondanks werden er wel alvast miljoenen subsidie overgemaakt. Verschillende fracties vragen zich nu af of dit wel de juiste manier is geweest. Een aantal fracties geeft aan dat er bij dergelijke innovatieve subsidies nu eenmaal een risico is, maar willen wel weten hoe die subsidie nu besteed is.

Hopelijk toch nog een testcentrum

Ook leeft er nog steeds de wens bij een paar politieke partijen om het testcentrum alsnog te realiseren. "Pro Zeeland zal ervoor pleiten om alsnog een getijdencentrale in de Flakkeese Spuisluis mogelijk te maken", zegt Robert Koevoets. En ook GroenLinks en de PvdA hopen dat er op één of andere manier iets met getijdenenergie in de Grevelingendam gedaan kan worden.
ttc
Een betonnen vloer van 10 miljoen euro publiek geld is het eindresultaat © Omroep Zeeland
De ontwikkelaar van het TTC, BT Projects, vecht ondertussen de beslissing van de diverse overheden om de subsidie terug te vorderen aan. Het College van Beroep voor het bedrijfsleven vindt dat de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) BT Projects meer tijd moet gunnen om uit te leggen waar de subsidie aan is besteed en keurde in eerste instantie de terugvordering van de subsidie af. Daarnaast wil ook Provincie Zeeland de 3,7 miljoen euro subsidie terug. Hoe ze dat voor elkaar gaat krijgen zal vrijdag ongetwijfeld aan de orde komen in de Commissie Economie.