Peter neemt afscheid van zijn geliefde Middensluis

Het is het kleinste en oudste sluisje van het sluizencomplex in Terneuzen: de Middensluis. Na ruim 110 jaar schut hij vandaag voor het laatst, want de sluis moet plaatsmaken voor de grote Nieuwe Sluis. Nautisch adviseur Peter Franssens heeft jarenlang de sluisdeuren en -bruggen bediend. Dat hij nu afscheid moet nemen van zijn geliefde sluis valt hem best een beetje zwaar.
Peter neemt afscheid van zijn geliefde Middensluis
Franssens werkt al 38 jaar op het complex, maar zijn herinneringen aan de Middensluis rijken verder de geschiedenis in. Hij was namelijk een schipperskind. Als klein jongetje speelde hij in het weekend rond de sluis, maar ook in de kolk (de ruimte tussen de sluisdeuren). "Er waren toen grote rennovatiewerkzaamheden aan de sluis, waardoor de kolk leegstond. Met vriendjes speelden we daar dan in, wat natuurlijk niet mocht. We werden dan ook regelmatig weggestuurd."

Getijdensluis

Het scheepvaartwereldje heeft hem altijd getrokken. Zodra het kon zocht hij een baan in deze sector, maar wel aan wal. In zijn beginjaren bij Rijkswaterstaat bediende hij de sluisdeuren en -bruggen van de Middensluis. Voor hem blijft het een bijzonder sluisje: "Het is een getijdensluis, waardoor er alleen geschut kan worden bij hoogwater. Dat is dan ook meteen het mankement van de sluis. Maar het is voor de scheepvaart wel een snelle sluis."
Het Sluizencomplex Terneuzen bestaat nu uit drie sluizen. De Middensluis is de oudste. In 1895 kwam, na lang onderhandelen, een nieuwe Belgisch-Nederlandse afspraak tot stand voor de bouw van deze sluis. De bouw begon in 1902, op 1 oktober 1908 was hij klaar voor de scheepvaart en in 1910 is de sluis officieel geopend door toenmalig koningin Wilhelmina. De sluis heeft in al die jaren flink wat verbouwingen achter de rug.
De sluis is 140 meter lang en 18 meter breed (in vergelijking: de Nieuwe Sluis wordt 427 meter lang en 55 meter breed). De Middensluis bestaat uit 60.000 vierkante meter metselwerk, beton en hout. Bij de sloop moeten ook nog eens zevenduizend palen worden verwijderd, vier brugdelen, vier puntdeuren en twee roldeuren.
De wanden en de bodem worden 'nat' gesloopt. Dat betekent dat er tijdens de sloop nog water in de sluis staat, zodat ook de spuifunctie van overtollig kanaalwater naar de Westerschelde kan blijven plaatsvinden. De brug en deuren aan de zuidkant worden 'droog' gedemonteerd en via de weg afgevoerd.
Eigenlijk zou de Middensluis eerder buiten gebruik zijn, maar door het aanleggen van het tijdelijke Kapitein Rooiboskanaal konden schepen nog tweeëneenhalf jaar langer van de sluis gebruiken maken. Het korte kanaal wordt vandaag gedempt, waardoor er geen schepen meer door de Middensluis kunnen varen.
In 2014 werd nog een handtekeningenactie voor het behoud van de historische Middensluis gehouden. De actie kon de sloop niet tegenhouden.
Bouw Middensluis
Bouw Middensluis rond 1908 © Nieuwe Sluis Terneuzen
Franssens vindt het jammer dat zijn sluis plaats moet maken voor de Nieuwe Sluis. Over een paar jaar staat de plek waar hij al die jaren heeft gewerkt onder water. "Ik ga hem wel missen, ja. Omdat het een mooi stukje historie van Terneuzen is. Maar er komt iets moois voor terug, een prachtige nieuwe zeesluis."
Laatste schutting
De laatste schutting vindt vandaag plaats, want het verbonden Kapitein Rooiboskanaal wordt gedempt. De noordbrug blijft beschikbaar voor wegverkeer.