Van de glijbaan af, drie miljoen jaren terug in de tijd

Met een glijbaan drie miljoen jaren afdalen in de tijd. En boven je hoofd, een golvende zee van lichtdoorlatende zonnepanelen, waarin ook (een skelet van) een reuzenhaai zwemt. Het bezoek aan de groeve in Nieuw-Namen moet vanaf de zomer van 2023 een ware onderwaterbelevenis worden.
Schets Groeve Nieuw-Namen
Lichtdoorlatende zonnepanelen beschermen de monumentale aardlagen van de groeve in Nieuw-Namen. © RO & AD Architecten
De provincie Zeeland heeft de eerste schetsen voor de overkapping over de Meester van der Heijdengroeve aan de inwoners van Nieuw-Namen en het Belgische buurdorp Kieldrecht gepresenteerd. Met de overkapping moet de verwaarloosde, overwoekerde groeve - een bijzonder aardkundig monument in Oost-Zeeuws-Vlaanderen waar tot 10 miljoen jaar oude aardlagen aan de oppervlakte komen - beschermd worden tegen vorst, regen en erosie. De groeve moet ook een rol gaan spelen in de energietransitie. Daarvoor ontvangt de groeve zeven ton subsidie uit de Erfgoed Deal.

Onderwaterwoud van dennenbomen

Architect Ro Koster wil met het idee van een 'zonne-zee', op hetzelfde niveau als het maaiveld, terug in de tijd gaan. De plek was miljoenen jaren geleden nog bedekt door een grote watermassa, de Plioceen-zee, waarin ook enorme haaien zwommen. Een onderwaterwoud van dennenbomen, die vele jaren later in het gebied voorkwamen, houdt het bijna 3500 vierkante meter grote zonnedak op zijn plek.
Het is de bedoeling dat je weer in de meters diepe groeve moet kunnen rondlopen in plaats dat je er van bovenaf in kijkt vanaf het houten plankier. In het nieuwe plan verdwijnt de haast versleten vlonderbrug die nog maar tien jaar geleden feestelijk werd geopend.
Bovenaanzicht Groeve Nieuw-Namen
Zo kan de groeve in Nieuw-Namen eruit komen te zien. © RO & AD Architecten
Projectleider Nathalie de Visser van Grenspark Groot Saeftinghe benadrukt dat het nog maar om een schets gaat, en dat het nog niet zeker is of het plan helemaal doorgaat. Dat hangt van veel factoren af. Zo moet voor energiecoöperatie Zeeuwind het zonnedak rendabel zijn, moet Staatsbosbeheer het beheer en onderhoud kunnen garanderen en moet het geheel hufterproof worden gemaakt. Aandachtspunt is ook de ventilatie, want de groeve mag niet helemaal opdrogen, omdat de steilwand dan verder kan afbrokkelen. "Het is één grote puzzel, met puzzelstukjes die in elkaar moeten passen."

Tientallen kindertekeningen

En dan is er nog de directe omgeving van de groeve, die nog nadere uitwerking behoeft. Kinderen van beide basisscholen hadden bij een eerdere informatieavond over de toekomst van de groeve, tientallen tekeningen gemaakt met hun wensen en ideeën voor het natuurgebied. Een boomhut, uitkijktoren of natuurspeeltuin stond hoog op het verlanglijstje. Ook de inwoners willen van het natuurgebiedje midden in het dorp het liefst een plek maken waar ze fijn kunnen recreëren en spelen.
Voor Debbie Harte van de dorpsraad Nieuw-Namen is het dan ook belangrijk dat ook de kinderwensen terugkomen in het uiteindelijke plan. Al vindt ze het idee van een glijbaan, waarmee je - naast een trap en hellingbaan - de groeve in kan, wél heel leuk. "Het is een goede start."

Zorgen om onderhoud

De inwoners waren over het algemeen positief over de eerste schetsen. Zorgen bestaan er nog wel over het onderhoud ervan. Dat is de afgelopen jaren veel te weinig gebeurd, waardoor de bijzondere geologische aardlagen grotendeels met gras begroeid zijn, de wortels van de bomen door de steilwand groeien en het plankier inmiddels zijn beste tijd heeft gehad. De groeve is al bijna twee jaar gesloten voor publiek.
Projectleider Nathalie de Visser zegt dat hierover nog gesprekken lopen met eigenaar Staatsbosbeheer, die het gebied in principe in beheer houdt. Omdat er nog zoveel onzekerheden aan het plan kleven, denken de partijen ook na over een tussenoplossing, zodat de groeve in de tussentijd toch open kan. Daarvoor kan het plankier worden weggehaald en kunnen alvast de trap en glijbaan worden geplaatst om in de bodem van de groeve te komen.

Meedenken

Inwoners kunnen de komende maanden meedenken en meepraten over de details, de verdere inrichting van het terrein en de relatie met de omgeving. Daarvoor kunnen ze zich aanmelden op een zogenaamd participatieplatform via de website van Grenspark Groot Saeftinghe.