Fryslân en Zeeland bestuurlijke experimenteer-provincies
Zeeland en Friesland zouden bestuurlijke experimenteer-provincies moeten worden, die zoveel mogelijk taken op zich nemen. Dat betogen twee wetenschappers in een essay. Ze vinden 'de tijd rijp voor een serieus onderzoek naar een radicaal andere organisatie van het regionale bestuur'.
Het wetenschappelijke essay werd tegelijkertijd gepresenteerd in het Abdijcomplex in Middelburg en in het Provinsjehûs in Leeuwarden. Zo kan het wél, Regioprovincies slimmer bestuurd: de casus Fryslân en Zeeland is de titel. Schrijvers zijn prof. dr. Caspar van den Berg van de Rijksuniversiteit Groningen/Campus Fryslân en dr. Herman Lelieveldt van de University College Roosevelt in Middelburg. Via een live internetverbinding was de presentatie in beide provincies te volgen.
Samenwerking en gelijkenissen
Friesland en Zeeland werken sinds een aantal jaren samen. De provincies hebben qua aard en schaal veel overeenkomsten. Beide liggen buiten de Randstad, kampen met uitdagingen op gebieden als onderwijs, wonen, krimp, verzilting, verdediging tegen het water en energietransitie.
Ook bestuurlijk zijn er gelijkenissen: ze hebben één waterschap, een beperkt aantal gemeenten en een veiligheidsregio waarvan de grens samenvalt met die van de provincie.
Herman Lelieveldt merkte in Middelburg op dat we de afgelopen jaren te maken hebben gehad met een Randstadkabinet, maar ook dat er een kentering heeft plaatsgevonden en er weer meer aandacht is voor de buitenregio's als Zeeland en Friesland. Maar er heerst wat hem betreft nog "te veel een contractuele houding tussen Den Haag en de regio".
Zijn collega Caspar van den Berg benadrukte onder andere de 'verscheidenheid van de bestuursculturen in Nederland'. Provincies Zeeland en Friesland zouden beter vooruit kunnen als meer rekening wordt gehouden met de eigenheid van deze gebieden.
Overlegtafel
Na de wetenschappelijke presentatie volgde een reactie van de commissarissen van de Koning van beide provincies. Han Polman, commissaris van de Koning in Zeeland zei: "In Zeeland kijken we nu al als Zeeuwse overheden - provincie, gemeentes en waterschap - hoe we wel samen aan de overlegtafel problemen op kunnen lossen. Wij nodigen ook de Rijksoverheid uit om hieraan deel te nemen."
Structurele regiodeals
De Zeeuwse gedeputeerde Harry van der Maas vulde aan en deed een oproep aan Den Haag: "Overheid, kijk naar de regio. Overheid, investeer in de regio. De regiodeals [miljoenen euro's die provincies krijgen voor regionale ontwikkeling - red.] waren prachtig, maar maak structurele regiodeals!"
De Friese commissaris van de Koning, Arno Brok ging in op het bestuurlijk experimenteren: "We zitten als Friese overheden nu drie jaar samen aan tafel en daar moeten we mee doorgaan. Dat geldt ook voor de samenwerking tussen Friesland en Zeeland."
