Sportvisserij mist gevoel van urgentie bij onderzoek naar PFAS in de Westerschelde
Sportvisserij Zuidwest Nederland, de belangenvereniging voor sportvissers in Zeeland, wil sneller actie op het PFAS-dossier. "Ik wil op dit dossier urgentie zien", zegt Björn Schutz, directeur van Sportvisserij Zuidwest Nederland. De belangenvereniging vreest gevolgen voor het voortbestaan van de sportvisserij op de Westerschelde. Niet alleen door de aanwezigheid van PFAS maar ook door de onduidelijkheid vanwege het uitblijven van onderzoek. "Sportvisserij is een belangrijke recreatieve sector in Zeeland en voor Zeeland", legt Schutz uit.
Schutz hoopt dat de provincie en de andere overheden in gaan zien dat het belangrijk is om snel te onderzoeken wat de jarenlange vervuiling van de Westerschelde precies met de waterkwaliteit en het waterleven heeft gedaan. "Dat betekent snel onderzoek uitvoeren en heel snel zorgen dat die gegevens op tafel komen zodat we de sector kunnen informeren. Het gaat toch om de gezondheid van de Zeeuwen."
Sportvisserij Zuidwest Nederland vreest voor problemen voor de sportvisserij op de Westerschelde, zowel door de aanwezigheid van PFAS als door de onduidelijkheid die de aanwezigheid van die stoffen geeft. "Sportvisserij is een belangrijke recreatieve sector in Zeeland en voor Zeeland, waar gasten op af komen. Dagjesmensen die een dagje komen vissen", legt Schutz uit. "En de lol van vissen is dat je de vis die je gevangen hebt meeneemt en 's avonds opeet." Als mensen die vis niet meer kunnen of durven opeten, zullen er minder mensen op de Westerschelde gaan vissen, vreest hij. "Mensen gaan het risico niet opzoeken."
Uit een rondgang van Omroep Zeeland langs schippers van charterbootjes rondom de Westerschelde, blijkt dat ongeveer de helft van de schippers merkt dat er minder dagjesmensen meevaren. Een van hen is Frank Smits, schipper van de Nautilus in Vlissingen. "Ik denk dat het wel 40 procent minder is, zeker in de vakantietijd en weekenden", zegt hij.
Toeristen blijven weg
"De echte diehards blijven wel komen", gaat hij verder. "Maar het toerisme is een stuk minder." Onder de mensen die met hem meevaren is PFAS wel onderwerp van gesprek. Maar er blijkt voor de vissers vooral veel onduidelijk te zijn. "Ik heb er wel mensen over gehoord. Eigenlijk hoor je dat ze er niets van horen. Dat is wat je erover hoort", aldus Smits.
Nog geen onderzoek
Zelf weet de schipper ook niet precies wat hij er nu mee aan moet. "Ik weet dat het gebeurt, of gebeurd is. En dat is het eigenlijk. Verder hoor je niets", verzucht hij. Vorige week bleek dat er nog geen onderzoek loopt naar de gevolgen van PFAS in de Westerschelde. Smits snapt daar niets van. "Dat vind ik wel een klein beetje schandalig. Eigenlijk moeten wij ook gewaarschuwd worden!"
Ondanks alles geeft Smits zijn klanten nog steeds met een goed gevoel hun zelfgevangen vis mee. "Ja, dat is geen probleem", zegt hij. "We hebben op dit moment een wisseling van de wacht. De zomervis gaat weg. De wintervis, die komt van ver van zee, van het diepe water. De vis die hier nu gevangen wordt, heeft hier niet lang gelegen." Toch plaatst Smits daar wel een kanttekening bij. Hij ligt met zijn schip vooral aan de monding van de Westerschelde. "De vis die op de Schelde blijft zitten, ja, dat weet ik niet", aldus de schipper.
Ook Sportvisserij Zuidwest Nederland roept mensen op om goed na te denken voordat zei hun vis opeten. "Doe het met verstand en volg daarin de adviezen van het RIVM", zegt Schutz. "Maar doe het wel voorzichtig."
Hoge PFAS-waardes in bloed door consumptie
Dat die voorzichtigheid raadzaam is, bleek wel uit bloedonderzoek van het Vlaamse Agentschap Zorg en Gezondheid, de Vlaamse zorgautoriteit, onder omwonenden van de 3M-fabriek bij Antwerpen. Daaruit bleek dat bijna zestig procent van de omwonenden zo veel PFAS in hun bloed hebben, dat zij daar op de lange termijn ziek van kunnen worden. Die PFAS bleek vooral in het bloed te zijn gekomen door het eten van groenten uit eigen tuin of eieren van eigen kippen.
Gesprek met Den Haag
Of het eten van vis uit de Westerschelde en het Kanaal van Gent naar Terneuzen dezelfde risico's met zich meebrengt, moet nog onderzocht worden. De provincie is in gesprek met het Rijk om te kijken of de Zeeuwse wateren meegenomen kunnen worden in het landelijk onderzoek naar de effecten van PFAS op de gezondheid. Het provinciebestuur hoopt daar op korte termijn duidelijkheid over te hebben.