Zij hijsen zich nog iedere dag in klederdracht: een documentaire over 'Pronte Wuuven'

Het zijn er nog vier. Vier vrouwen in Arnemuiden die zich dagelijks in Zeeuwse klederdracht hijsen. De documentaire Pronte Wuuven van Rebecca van Wittene en Margot Schotel geeft een inkijkje in het leven van de even gewone, als bijzondere vrouwen in Arnemuiden. Ze zagen de wereld om zich heen veranderen, maar wat onveranderd bleef was hun dracht.
Bekijk hier de trailer van Pronte Wuuven
Janna van Belzen, Pie Ventevogel, Jaan Geense en Ma Leu (Maatje Schroevers) zijn de laatste vrouwen in het dorp in dracht. Zij vertellen hun verhaal in deze documentaire. Zij vinden het zelf niet bijzonder, ze weten niet beter, maar zij kunnen als geen ander vertellen hoe het is om in dracht te lopen. "Het eerste wat ik 's ochtends doe is mijn muts opzetten," zegt Pie Ventevogel. "Anders heb ik zo'n bloot hoofd."
Pie is één van de vrouwen die als kind eigenlijk niet in dracht wilde, maar haar moeder liep erin en haar vijf jaar oudere zus ook. Zo ging dat toen. Eenmaal in dracht was de stap om op zijn burgers te gaan toch erg groot.

Op zijn burgers gaan

Ma Leu die 93 jaar is en al vanaf haar zesde in dracht loopt: "Er zijn er in de afgelopen jaren zoveel 'op zijn burgers' gegaan en zo vaak zeiden ze tegen me: 'doe jij toch ook een jurk aan', maar ik kon het niet. Ik ben zo eigen aan mijn dracht, ik wilde er niet van af."
"Bovendien is het ook handig, wij zijn niet aan mode onderhevig. Wat wij dragen gaat niet uit de mode. Al mijn doek en beukjes zijn al jaren en jaren oud, die verslijt je niet. En ook al zou je willen, nu kan je niets meer kopen. De Troije, de winkel op Arnemuiden waar ik mijn spullen kocht, is ook al jaren dicht."
Janna van Belzen
Janna van Belzen met een rouwmuts op © Omroep Zeeland
Vroeger zat de hele kerk vol met witte bovenmutsen. Maar nu zijn de dames een uitzondering in het dorp. Zelf ervaren ze dat niet zo. "Mijn schoonzus had er zo'n hekel aan als mensen naar haar keken. 'Het lijkt wel alsof ik van een andere planeet kom', zei ze dan. Maar zo ervaar ik dat helemaal niet", zegt Ma Leu. "Ik snap wel dat mensen graag kijken, het is toch ook mooi?"

Eén altijd in rouwdracht

Janna van Belzen is de enige van de vier vrouwen die elke dag de rouwdracht draagt; een zwarte rok, een zwarte doek en beuk of vest en een dichte bovenmuts. Na het overlijden van haar zoon Rinus heeft ze nooit meer lichte kleren aangehad, ze gaf er niet meer om.
Pronte Wuuven
De dames blikken in de docu ook terug op vroeger © Omroep Zeeland
In de documentaire blikken de dames ook terug op hun leven. Over de armoede van vroeger, het garnalen pellen dat heel Arnemuiden deed om een beetje bij te verdienen. De dames zorgden ook allemaal voor een zakcentje door behalve thuis ook nog buiten de deur schoon te maken. "Arnemuidse vrouwen zagen ze graag hoor, die stonden bekend om hun poetskwaliteiten", vertelt Pie Ventevogel. "Dan gingen we 's ochtends met een grote groep op de fiets naar het provinciehuis in Middelburg om te dweilen en te schrobben. Was ook ook wel gezellig hoor."

Money Meneer

Ma Leu is zelfs nog van de generatie die voor de oorlog in de crisisjaren als vijfjarig meisje voor het stadhuis in Middelburg moest staan bedelen. "Er kwamen toen veel Engelsen in Middelburg en ik moest dan om Money vragen. Vreselijk vond ik dat, daar had ik toch een hekel aan."
Pronte Wuuven
Jaan Geense: 'Je muts is het zicht van de dracht als je die niet meer op kan zetten is het klaar' © Omroep Zeeland
De dracht sterft langzaam uit en de dames accepteren dat. "Ze vinden het allemaal mooi maar dragen doen ze het niet meer", zegt Ma Leu. Het is de grootste angst van de dames dat ze hun dracht moeten afleggen omdat ze hun muts niet meer op kunnen zetten.
"Je muts is het zicht van de dracht en als je die niet meer op kan zetten, dan is het klaar, zegt Jaan Geense. Ze moet er niet aan denken. "Dat zie je ook bij de vrouwen die in een verzorgingshuis terecht zijn gekomen. De verzorgsters kunnen je niet aankleden, daar hebben ze de tijd niet voor. En als ze de tijd wel zouden hebben dan weten ze niet hoe het moet. Dan zitten die mutsen als een zuidwester op het hoofd."

Zeeuwse Documentaireweek

De documentaire Pronte Wuuven wordt op zaterdag 25 december uitgezonden om 12.00 uur, 16.00 uur, 20.30 uur en 22.00 uur. De film is ook 10 dagen online terug te kijken.
Benieuwd welke documentaires er nog meer uitgezonden worden? Kijk voor meer informatie op onze pagina over de Zeeuwse Documentaireweek.