Mat Weststrate stopt als forensisch arts: 'Geen enkel medisch vak komt zo dicht bij een persoon'

Mat Weststrate uit Krabbendijke stopt op 12 februari als forensisch arts. Hij is dan 70 jaar. Forensisch artsen zijn nodig voor arrestantenzorg en ze doen onderzoek bij moord- en zedenzaken of als bij een overlijden de doodsoorzaak onduidelijk is. "Ik had het voor geen goud willen missen."
Mat Weststrate is forensisch arts
Forensisch arts Mat Weststrate verdiept zich in een medisch boek © Omroep Zeeland
Zijn eerste klus herinnert Weststrate zich nog goed. "Ik moest gelijk 's avonds bloedprikken in Terneuzen. Dat had ik 24 jaar niet gedaan. Ik vertelde dat niet tegen de patiënt, maar het ging goed. Ik kon de ader vinden."
Voordat Weststrate forensisch arts werd, werkte hij voor de huisartsenvereniging. "Eigenlijk ben ik vanaf mijn opleiding tot arts altijd in managementfuncties actief geweest. Toen ik forensisch arts werd in 2006, was dat voor het eerst als praktiserend arts."
Je krijgt een zeldzaam scherp beeld van een bepaald persoon en dat steeds maar weer.
Mat Weststrate, forensisch arts
En dat is achteraf eigenlijk zonde, blikt Weststrate terug. "Er is geen enkel medisch vak waarbij je zo dicht bij de persoon komt. Je leert mensen heel intensief kennen, want je beschikt over heel veel informatie omtrent die persoon. Je krijgt namelijk informatie vanuit allerlei kanten, zoals van de recherche, data uit de computer, je ziet de boekenkast, je ziet het interieur. Je krijgt een zeldzaam scherp beeld van een bepaald persoon en dat steeds maar weer."
Een forensisch arts werkt bij de GGD of een forensisch maatschap. De arts wordt ingeschakeld door politie en justitie, maar werkt wel onafhankelijk.
De hoofdtaken bestaan uit medische arrestantenzorg, lijkschouwing bij niet-natuurlijk overlijden en forensisch medisch onderzoek. Dat kan bestaan uit zedenonderzoek, afnemen van bloed of andere lichaamseigen stoffen bij slachtoffers of verdachten. Ook het opstellen van rapporten over letsel of doodsoorzaak behoren tot het werk.
Toen Weststrate in 2006 begon als forensisch arts waren er nog acht in Zeeland. Na het vertrek van de Krabbedijkenaar is er nu nog maar eentje actief in de provincie. "De instroom van nieuwelingen is achterwege gebleven. Er is wel heel veel belangstelling voor de werkzaamheden van forensische geneeskunde. De randvoorwaarden worden door de GGD wel goed ingevuld, maar door de politie niet."

Geen perspectief

"De politie schept permanent onzekerheid over het voortzetten van de arbeidsovereenkomsten. Ze starten daar te pas en onpas met openbare aanbestedingstrajecten. Zij geven onvoldoende zekerheid aan forensisch artsen", vervolgt Weststrate. "Dan kun je niet verwachten dat iemand een opleiding tot forensisch arts van drie jaar gaat volgen."
Forensisch artsen zijn veel tijd kwijt aan arrestantenzorg en bloedafnames. In een rapport door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd doet de directeur van de GGD Zeeland dan ook het voorstel om de arrestantenzorg weg te halen bij de forensisch artsen. Dat zou dan moeten worden gedaan door niet-forensisch artsen en verpleegkundigen. Datzelfde geldt ook voor bloedafnames, is het voorstel van de directeur.

Tachtigplusser als achtervang

"De politie zou ook beter moeten kijken naar de leeftijdsopbouw van de forensisch artsen op dit moment." Weststrate doelt hiermee op de achtervang voor de forensisch artsen in Oost- en West-Brabant. "Daar zijn een zeventigplusser en een tachtigplusser achterwacht. Dat zijn geen signalen dat de politie al kijkt naar de uitstroom van artsen die op leeftijd zijn. Dit probleem was al tien jaar geleden te voorzien."