De merel heeft niets te zoeken in onze keurige tuintjes

Het is het Jaar van de Merel en dat is niet zonder reden. Sinds 2010 loopt het aantal geleidelijk terug. Uit landelijke tellingen blijkt dat in een periode van vijf jaar bijna 30 procent van de broedende merels is verdwenen. Een virus dat de vogels teistert is een belangrijke factor, maar ook de verstening van onze tuinen en steden speelt een grote rol.
De vier V's voor meer merels in je tuin
Het Jaar van de Merel is een gezamenlijk project van Sovon Vogelonderzoek Nederland en de Vogelbescherming Nederland. Vogelaar Joop Scheijbeler uit Middelburg is vrijwilliger bij Sovon. Eén van de oorzaken van het afnemende aantal merels is volgens hem het usutuvirus. Toch denkt hij dat onze tuinen ook van grote invloed zijn. Lopend door de stad ziet hij steeds meer struiken en bomen in de stadstuinen verdwijnen om plaats te maken voor tegels. "Bladeren en takjes in de borders en op het gras gaan in de groene bak en de tuin wordt straks winterklaar gesnoeid. Onze opruimwoede zorgt ervoor dat de merel niets meer te zoeken heeft in onze tuin", zegt Scheijbeler.

Tegels eruit en struiken erin

Voor een gezonde leefomgeving voor de merel zijn de vier V's belangrijk: voedsel, veiligheid, voorplanting en variatie. Daar hoef je geen enorme tuin voor te hebben, ook een stadstuintje van vijftien vierkante meter kan een goede leefomgeving voor merels zijn. Een paar tegels eruit en een paar struiken erin, kan het verschil al maken.
De vier V's voor meer merels in je tuin
Voedsel: merels eten onder andere wormen en insecten dus een grasveldje in je tuin vinden ze heerlijk. Ook bessen van de vuurdoorn en de klimop smaken goed.
Veiligheid: zorg voor voldoende bosjes en hagen in je tuin zodat de merel zich schuil kan houden voor roofvogels en katten.
Voortplanting: het liefst maakt de merel zijn nest in een dichte klimop of overwoekerde pergola in de tuin. Dus niet te veel snoeien in het broedseizoen.
Variatie: zorg dat je verschillende soorten struiken, bomen en planten hebt zodat de merel iets te kiezen heeft in je tuin.
jaar van de merel
Een merel © Omroep Zeeland
Tuinvogeldeskundige Hendrike Huijsmans woont op een boerderij in Wolphaartsdijk. Haar tuin is een paradijs voor merels. Op de verschillende voedertafels snoepen ze van overrijp fruit en zelfgekweekte meelwormen en ze scharrelen in de tuin tussen de houtsnippers en het gras voor insecten.
"Hier nestelt altijd een merel in", wijst ze naar een met klimop begroeide schutting. Ideaal voor vogels zegt ze, want: beschutting biedt veiligheid. "En ze zitten er droog."
De ideale tuin voor merels
Het aantal merels lijkt op dit moment iets te stabiliseren, maar toch is er een onderzoek gestart naar de oorzaak van de terugloop van de afgelopen jaren. Via deze website kan iedereen meehelpen met het onderzoek. Mensen wordt gevraagd om bij te houden hoeveel merels er in hun tuin zitten en wat ze eten.