Milieudefensie en deskundige: 'Meting en registratie uitstoot Dow moet anders'

Afgelopen december en januari werd er vanwege een grote storing bij Dow meerdere malen dagenlang afgefakkeld. Bij dat fakkelen worden gassen verbrand. Dow zegt dat daarbij 99,5 procent van die gassen helemaal verbrand worden en dat het restant hoog in de atmosfeer terecht komt. Maar dat is een berekening en geen meting.

Volgens de controlerende uitvoeringsdienst DCMR wordt de uitstoot van een fakkel berekend aan de hand van de hoeveelheid en aard van de stoffen die naar de fakkel worden geleid en worden verbrand. De DCMR controleert vervolgens die gegevens achteraf, maar bezoekt ook de fabrieken, soms onverwacht.

Dat is geen waterdichte manier van meten, vindt Peer de Rijk van Milieudefensie. "Het is een geval van de slager die zijn eigen vlees keurt. Het bedrijf zelf levert de cijfers waarop achteraf gecontroleerd wordt. Dat kan niet." Hoogleraar Milieuchemie en Toxicologie Jacob de Boer is het daar mee eens. "Er moet veel meer gecontroleerd worden", zegt hij. "En bepaalde stoffen moeten tijdens het fakkelen gemeten worden." De Boer geeft als voorbeeld het kankerverwekkende benzeen. "Dat is met sensoren goed te meten. En dat hoeft niet veel te kosten."

Beide heren zeggen dat de bezuinigingen op de controlerende diensten geleid heeft tot het gebrek aan controles van de duizenden vergunningen die zijn uitgegeven aan bedrijven die stoffen lozen in de lucht en op het water. De verschillen tussen de geleverde gegevens door Tata Steel in IJmuiden en de metingen van het RIVM benadrukken volgens De Boer en De Rijk de noodzaak tot het veranderen van het systeem.

Naast de twijfels over de metingen en registraties, is er ook onvrede over de manier waarop die cijfers voor het publiek toegankelijk zijn. Dow rapporteert ieder jaar voor 1 april de uitstootgegevens over het jaar daarvoor. Die zijn terug te vinden op de website emissieregistratie.nl. Wat er dus afgelopen december en januari is vrijgekomen door het langdurig fakkelen, is voor de omgeving niet snel te achterhalen.

"Dat vinden we jammer en zouden we graag anders zien", zegt Bibian Scheepstra namens de Zeeuwse Milieufederatie (ZMf). En ook professor De Boer en Milieudefensie spreken hun afkeur hierover uit. "Ik begrijp dat tijdens een noodsituatie het even kan duren voor de gegevens er zijn", zegt De Boer. "Maar ik zie niet in waarom die gegevens een dag daarna niet gewoon online gezet kunnen worden." De Rijk vult aan: "Het is belangrijk dat de omwonenden snel weten wat er uit de fakkels is gekomen."

Dat de provincie, als vergunningverlener, niet op de hoogte is van wat er uitgestoten wordt, vindt De Rijk echt niet kunnen. "Als provincie dien je zorg te dragen voor je bevolking en wanneer je dan niet weet wat daar in december en januari weggefakkeld is, dan ben je geen knip voor je neus waard."

De gegevens op emissieregistratie.nl zijn niet up-to-date. Zo zijn de gegevens van 2020 nog steeds niet te zien. Ook is er voor gekozen om niet de gegevens van ieder jaar erop te zetten. De registraties beginnen voor Dow in 1990 en worden dan per 5 jaar gepubliceerd. Pas vanaf 2018 is de uitstoot van elk jaar te zien. "Vind ik vreemd en niet transparant", zegt Peer de Rijk. "Daar zouden gewoon de gegevens van ieder jaar te zien moeten zijn." Dow zegt te willen bekijken of de gegevens van de uitstoot sneller bekendgemaakt kunnen worden.