Terwijl bijna alle instellingen in de geestelijke gezondheidszorg krimpen, breidt Zeeuwse Gronden juist uit

Jan van Blarikom is Zeeuwse Gronden en Zeeuwse Gronden is Jan van Blarikom. Hij kan als geen ander uitleggen waarom de geestelijke gezondheidsinstelling het beschermd wonen buiten de provinciegrenzen uitbreidt en hoe dat kan in een tijd waarin de zorg zich steeds meer naar thuis verplaatst wordt.

"We breiden nooit uit omwille van het uitbreiden alleen. We hoeven niet 'groter' te worden. Zeeuwse Gronden is nog altijd een kleine organisatie in vergelijking met bijvoorbeeld SVRZ of Emergis. We breiden alleen uit als we door families van mensen met een ernstige psychiatrische ziekte benaderd worden, met de vraag of wij hen kunnen helpen. In Dirksland was dat ook het geval. Daarna zijn we met alle partijen, zoals gemeente en woningbouwverenigingen in gesprek gegaan of het mogelijk was daar een beschermd-wonenlocatie te openen."

"Heel belangrijk. Door familieleden is Zeeuwse Gronden ontstaan. In de eerste jaren van de 21e eeuw zijn we voor het eerst met ouders van kinderen met een ernstige psychiatrische ziekte samengekomen. We droomden toen van een kleinschalige woonvoorziening in iedere gemeente van Zeeland, voor mensen met een ernstige psychiatrische ziekte. Het leek toen nog zo ver weg. Maar kijk twintig jaar later en deze droom is bijna uitgekomen."

"Wij hebben woonvoorzieningen gecreëerd, waarbij iedereen een eigen appartement heeft. Een eigen voordeur, een eigen woonkamer, een slaapkamer, een keukentje, maar dan binnen een gemeenschappelijk geheel. In het reguliere beschermd wonen is vaak het probleem dat mensen na twee, drie jaar weer verder moeten, terug de samenleving in, waardoor vaak terugval ontstaat. Wij hebben gezegd: de mensen die dat nodig hebben, kunnen daar de rest van hun leven blijven wonen."

"Ik ga daar voor een groot deel in mee. Wij hebben ook een slogan 'Psychiatrie in de samenleving', maar uiteindelijk kun je niet iedereen thuis behandelen. Soms heb je gewoon een goede opnameplek nodig. Vooral ook voor jonge mensen, als die voor de eerste keer last krijgen van een psychose, dan is er toch een aantal dat opgenomen moet worden. Dan red je het thuis niet. En voor die jongeren moet er toch een plek zijn."

"Je ziet dus dat die behoefte voor beschermd wonen er wel is en dat mensen echt kiezen voor Zeeuwse Gronden voor die bescherming. Voor een deel van de mensen is die beschermde woonvorm en langdurige begeleiding gewoon nodig. En dan worden er nu jonge mensen soms twee jaar opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis, eigenlijk alleen omdat we willen ambulantiseren, maar voor hen hebben we geen goede tussenvoorziening. Ik vind het vreselijk dat hun ontwikkeling gestagneerd wordt, doordat we die voorzieningen niet meer willen."

"Zeeuwse Gronden onderneemt scherp en werkt (dus) met beperkte positieve marges. Alle opbrengsten gaan weer terug in de onderneming. En soms proberen we iets, maar lukt het niet. Maar dat moet je ook durven: niet alles kan altijd lukken. Ik mis dat enorm bij andere zorginstellingen. Durven ondernemen. Als je vindt dat een bepaalde groep iets nodig heeft, moet je het gewoon organiseren. Als het echt goed is, is er (meestal) ook geld voor beschikbaar. Kijk naar de ouderenzorg: er komt geld vrij, maar eigenlijk kan het nauwelijks besteed worden, omdat de kaders van zorg al jaren strak neergezet zijn."

"De familievereniging Ypsilon ziet ons als landelijk voorbeeld van het kleinschalig beschermd wonen. We concentreren ons nu op Zuid-Holland, maar wat mij betreft concentreren we ons op heel Nederland. Ik zal dat niet meer meemaken, maar dat geeft niet. De problematiek van mensen met een psychiatrische ziekte is al duizend jaren oud en zal in de nabije toekomst niet opgelost worden. Met het concept van Zeeuwse Gronden kunnen we nog generaties vooruit. Ik hoop dat anderen ons voorbeeld overnemen."

"Personeel is in de GGZ zeker een probleem. En dan vragen we bij Zeeuwse Gronden ook nog een enorme inzet en enthousiasme van de medewerkers. Toch komen er nog altijd heel graag mensen bij Zeeuwse Gronden werken. Als belangrijkste redenen noemen ze de vrijheid die je hier als medewerker hebt bij het invullen van je zorgtaak en het enthousiasme, het positieve dat wij als instelling uitdragen. Dat maakt het voor mij persoonlijk ook elke dag weer mooi om hier te werken."