Vrees burgemeester Terneuzen: 'Eerste Kamer stoorzender bij Provinciale verkiezingen volgend jaar'
Burgemeester Erik van Merrienboer van de gemeente Terneuzen wil dat de Eerste Kamer door het volk gekozen wordt en wat hem betreft moet dat zo snel mogelijk geregeld worden. Daardoor zou volgens hem veel meer de nadruk op de provinciale thema's komen te liggen en dat scheelt bovendien mogelijk ook in de opkomst bij de verkiezingen.
Van Merrienboer reageert met zijn uitspraak op de lage opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen. In zijn gemeente Terneuzen was de opkomst de op één na laagste van Zeeland. Minder dan de helft, 45,2 procent, van de inwoners kwam opdagen. De burgemeester noemde het op de uitslagenavond "zeer teleurstellend".
Nu de volgende verkiezingen, voor een nieuw provinciebestuur, over elf maanden al op de stoep staan, moet er iets gebeuren volgens hem. "Provinciale Staten zijn het stiefkind van ons kiesstelsel zeg ik weleens. Want mensen stemmen op Provinciale Staten, maar de Statenleden kiezen daarna de Eerste Kamer." Met volgens hem het gevaar dat de landelijke politiek de provinciale verkiezingen overstemmen.
Volgens Van Merrienboer werd dat drie jaar geleden, bij de vorige Provinciale Statenverkiezingen, meer dan duidelijk. "Toen ging het alleen maar over de nationale politiek. En als ik kijk naar de vertrouwenscrisis nu richting diezelfde nationale politiek, dan worden het schaduwlandelijke verkiezingen." Hij vreest dat gefrustreerde kiezers daarom, uit protest, niet gaan stemmen.
Verkiezingen Provinciale Staten
Om te mogen stemmen voor Provinciale Staten (het actief kiesrecht) moet de kiezer de Nederlandse nationaliteit hebben, 18 jaar of ouder zijn en niet uitgesloten zijn van het kiesrecht. Verder moet een kiesgerechtigde wonen in de provincie waarvoor de verkiezing plaatsvindt.
Taken Provinciale Staten
Provinciale Staten kun je vergelijken met de Tweede Kamer, behalve dan dat de functie van Kamerlid een betaalde baan is in tegenstelling tot een Statenlid. De Statenleden controleren Gedeputeerde Staten, vergelijkbaar met het landelijke kabinet. De 'ministers' dat zijn de gedeputeerden.
Verkiezing Eerste Kamer
De verkiezing van de leden van de Eerste Kamer, ook wel Senaat genoemd, gebeurt binnen drie maanden na de verkiezingen voor de Provinciale Staten. De Statenleden stemmen voor de Eerste Kamer.
Taken Eerste Kamer:
De belangrijkste taak van de Eerste Kamer is het goedkeuren of verwerpen van wetsvoorstellen. Het kan dus zijn dat de Tweede Kamer een wet wil wijzigen, maar dan moet er in principe wel een meerderheid in de Eerste Kamer zijn die dat ook vindt. Verder heeft de Eerste Kamer, naast de Tweede Kamer, ook de taak om de regering te controleren.
Wat Van Merrienboer betreft is de oplossing simpel. Om de verkiezingen van Provinciale Staten een eerlijke kans te geven en ervoor te zorgen dat die echt gaan over provinciale thema's, moet je de Eerste Kamer een eigen verkiezing geven. Daarmee sluit je volgens hem uit dat deze verkiezing een stoorzender is voor de provinciale verkiezingen.
Opiniepeiling
En wat hem betreft kan dat, hoewel de koppeling van de provinciale verkiezingen met de Eerste Kamer wettelijk is vastgelegd, snel geregeld worden. "Wetgevingsjuristen zullen zeggen dat het ergens in de Grondwet staat, maar wellicht kunnen we middels een opiniepeiling laten zien dat mensen er behoefte aan hebben volgend jaar."
Ondertussen ligt er volgens hem ook nog een opdracht voor de Statenleden zelf. "Mijn beeld is dat de provinciale taken met de dag toenemen. Denk aan maatregelen op het gebied van zon- en windenergie, openbaar vervoer, klimaat, woningbouw, et cetera. Het is dus heel erg van belang wat daar gebeurt en ik vind dat Provinciale Staten dat van de daken moeten schreeuwen."
