Grote zorgen over toenemende medicijntekorten: 'Huilende mensen in de apotheek'

Apothekers maken zich dagelijks grote zorgen over medicijntekorten. 1500 medicijnen zijn niet of moeilijk verkrijgbaar. Dat is een kwart van de medicijnen die een apotheek gewoonlijk in huis heeft. In Zeeland is het probleem het grootst voor Parkinsonmedicijnen.
Afval medicijnen
Grote zorgen om toenemende medicijntekorten © Omroep Zeeland
"Het komt tien tot twintig keer per dag voor dat we niet het medicijn hebben dat is voorgeschreven", vertelt apotheker Serge van de Rijt uit Goes. Leveringsproblemen lopen tot gemiddeld 88 dagen. Vaak moeten patiënten noodgedwongen overschakelen op alternatieve medicijnen. "Dat betekent puzzelen in overleg met de arts, die dan misschien de therapie moet bijstellen."

Onrust bij patiënten

Het gaat apotheker Van de Rijt aan het hart. "Het geeft veel onrust bij patiënten die moeten overstappen op een ander doosje, op een ander medicijn, met misschien weer andere bijwerkingen."
Van de Rijt legt uit wat de gevolgen van het medicijntekort zijn
Apotheker over medicijntekort: 'Het is voor iedereen heel veel last'
Soms kan een medicijnwissel leiden tot ernstige bijwerkingen of tot schade. Voor 1 procent van de medicijnen is geen alternatief voor handen. Bijvoorbeeld voor het medicijn Visudyne, dat gebruikt wordt bij aandoeningen aan het netvlies. Zonder behandeling neemt het gezichtsvermogen van de patiënt blijvend af.
Het grootste knelpunt is op dit moment de Parkinsonmedicatie, vindt Van de Rijt. "Dat luistert nauw. Als je verandert van medicatie zijn patiënten een tijdje stijf. Zij zijn maanden met hun medisch specialist bezig om weer goed ingeregeld te raken. dat kan een half jaar duren."
Waarom zijn er al meer dan tien jaar tekorten?
Sinds 2010 stijgt het aantal medicijnen dat tijdelijk of helemaal niet te verkrijgen is. De tekorten worden veroorzaakt door problemen met productie, distributie en kwaliteit. Steeds vaker is er maar een leverancier van een bepaald medicijn. Als een partij medicijnen na strenge controle wordt afgekeurd, is er vaak geen andere leverancier om op terug te vallen.
Zodra de productie na een tekort weer op gang komt, staat Nederland vaak achteraan de rij. Nederland betaalt lagere prijzen dan andere Europese landen. Zo betalen ze in Duitsland drie tot vier keer meer voor de anticonceptiepil. Toen daar een tekort aan was, kreeg Duitsland de voorkeur boven Nederland.
Ook ontstaat er door een tekort van het ene geneesmiddel regelmatig een tekort aan een ander, vergelijkbaar geneesmiddel. Hierdoor veroorzaakt één tekort soms meerdere tekorten van geneesmiddelen.
Corona vergroot het probleem. Zo'n tachtig procent van onze medicijnproducten komt uit China en India. Door de coronacrisis waren fabrieken in China wekenlang dicht. De coronapandemie zorgde ook voor een tekort aan specifieke ontstekingsremmers voor ernstige vormen van reuma. Vorig jaar werd duidelijk dat de reumamedicijnen ook werken tegen het afremmen van corona-infecties bij ziekenhuispatiënten.
De Zeeuwse gemeenten moeten samen iets doen aan het medicijnentekort, vindt de SGP in Vlissingen. "Ik spreek zoveel mensen die ermee te maken hebben", zegt SGP-raadslid Lilian Janse, "We vragen om actie. Het college kan aandacht vragen bij de provincie en de landelijke overheid en er druk achter zetten. Er moet nu een oplossing komen!" Ze stelt schriftelijke vragen aan het stadsbestuur.
Medicijntekort: Het ergste verhaal dat Janse heeft gehoord
Lilian Janse wordt regelmatig aangesproken door Vlissingers met schrijnende verhalen. "Een simpele luchtverbeteraar is pas in september weer te krijgen", hoorde ze, "En laatst vertelde een vrouw mij van haar man met Parkinson die door het tekort aan zijn medicijnen niet meer kan bewegen. Dat vind ik heel erg. Het is een groot maatschappelijk probleem."
Apotheker Serge van de Rijt verzucht: "Er wordt al jaren over gepraat en het probleem wordt steeds groter." Of hij veel wanhopige patiënten aan zijn balie ziet? "Ja, af en toe huilende mensen."