'Blijven jagen op hazen is noodzakelijk om schade voor Zeeuwse boeren te beperken'

"Kijk hij zit nu te eten", zegt Kees Hanse terwijl hij naar een haas wijst op een perceel van zijn akkerbouwbedrijf aan de rand van Zierikzee. De haas knabbelt her en der aan de spruitenplanten. "Harstikke mooi! Dat beestje hoort hier in het landschap daar geniet ik van." Maar als de haas eerder in het seizoen de jonge plantjes uit de grond trekt, dan is hij niet blij. Bovendien zijn er volgens Hanse, akkerbouwer en jager, nu te veel hazen omdat er tijdens corona niet met een drijfjacht op mocht worden gejaagd.
Dit spruitenstekje is na het planten door een haas uit de grond getrokken
Dit spruitenstekje is na het planten door een haas uit de grond getrokken © Omroep Zeeland
De provincie had een ontheffing verleend om ook buiten het jachtseizoen op de hazen te kunnen jagen, maar volgens de stichting Fauna4Life heeft de provincie dat besluit niet goed onderbouwd. De rechtbank gaf de stichting gelijk en nu ligt de zaak bij de Raad van State. De jacht op hazen ligt al maanden noodgedwongen stil.
Van half oktober tot eind december, tijdens het jachtseizoen, voeren jagers een afschotbeleid uit. Maar tijdens het poten van gewassen in het voorjaar kan blijken dat er toch nog te veel hazen rondhuppelen. "Dan hebben wij dus eigenlijk gefaald en moet er toch nog ingegrepen worden. Denk allereerst aan preventieve afweermiddelen die we inzetten zoals een afweerkanon om ze te verjagen. Of een omheining. Helaas springen ze daar soms overheen en dan zit de haas als God in Frankrijk op een akker waar hij niet meer zo makkelijk weg kan", lacht Hanse.

Parende en jonge haasjes

Liever jaagt Hanse helemaal niet buiten het jachtseizoen en laat hij parende en jonge haasjes met rust. Maar soms zijn de preventieve maatregelen niet genoeg. Het grootste gevaar lopen gewassen die net zijn geplant. "Als de worteltjes eenmaal contact hebben met de ondergrond, dan eet een haas nog wel eens wat bladeren op van bijvoorbeeld de spruit, maar dat is niet meer zo erg. Terwijl jonge plantjes er soms één voor één worden uitgetrokken. Dat kan gaan om een rij van wel tien meter achter elkaar. Bij dat samenscholen moeten we kunnen ingrijpen."
De schade op zijn akker valt mee dit jaar. "Het afweerkanon heeft z'n werk gedaan. Maar dat gaat niet lukken als boeren straks helemaal niets meer kunnen doen. Daarom is de vraag aan de Raad van State om, zeker in het jachtseizoen, te kunnen blijven jagen. En als een boer aan alle voorwaarden heeft voldaan, ook in de rest van het jaar."
Boer en jager Kees Hanse op zijn akker in Zierikzee
Boer en jager Kees Hanse op zijn akker in Zierikzee © Omroep Zeeland
Kees Hanse maakt zich boos over mensen die iets vinden van de jacht terwijl ze niet precies weten wat de functie van een jager is. "Nergens in de wereld hebben we zo veel scholing gehad om een dier te mogen schieten als in Nederland. We doen dat met ons volle verstand en ons volle bewustzijn om te zorgen dat de beestjes in de polder blijven maar dat de schade beperkt blijft."

Teleurgesteld

Tegenstanders van de ontheffing zijn teleurgesteld dat het provinciebestuur naar de Raad van State stapt om toch een vergunning te geven om buiten het jachtseizoen op hazen te schieten. "Ik ben het met Fauna4Life eens dat de Provincie Zeeland in deze zaak afwijkt van haar eigen preventiebeleid", zegt Trees Janssens, lid van Provinciale Staten namens de Partij voor de Dieren.
Volgens Fauna4Life rammelde de onderbouwing van die ontheffing. De stichting denkt dat er voldoende alternatieven zijn om de gewassen te beschermen tegen de hazen, zoals bijvoorbeeld door het perceel af te rasteren, elektrisch schrikdraad om de planten te plaatsen en voer en water neerzetten om de haas af te leiden. Het Statenlid sluit zich daar bij aan. "Het is een steeds terugkerende discussie", verzucht Janssens. "Gewasschade kan op diervriendelijke manieren worden voorkomen of beperkt en wordt bovendien vergoed"

Reactie provincie

Het provinciebestuur is het niet met de rechtbank eens dat in de verleende ontheffing onvoldoende duidelijk is geworden dat die preventieve maatregelen niet werken. "De ontheffing om hazen te bestrijden geldt al sinds 2009. De rechtbank is van mening dat niet is aangetoond dat deze ontheffing heeft geleid tot minder schade - en dus effectief is. Ook zou niet voldoende gemotiveerd zijn waarom de preventieve maatregelen, die volgens het provinciale beleid genomen moeten worden, voldoende zijn. Wij zijn van oordeel dat deze motivering wel gegeven kan worden. Daarom verwerken we de opmerkingen van de rechtbank in een nieuw te nemen beslissing op bezwaar", laat de provincie in een reactie weten.
In opdracht van de rechtbank moet de provincie een nieuwe beslissing nemen over de ontheffing om hazen te bestrijden. "Met deze beslissing wordt de ontheffing om hazen te bestrijden beter gemotiveerd. Het provinciebestuur gaat naar de Raad van State om te laten beoordelen of deze verbeterde motivering inderdaad klopt", aldus de provincie.

Boerenverstand

Kees hoopt op "gezond boerenverstand" en dat de Raad van State ziet dat het nodig is om ook buiten het jachtseizoen op hazen mogen blijven schieten. "Als de rechter begrijpt hoe de polder en wildstand in elkaar zitten, dan zal hij dat uitspreken."