Roep om Zeeuwse proef met PFAS-etende bacteriën en planten
De provincie Zeeland moet geld vrijmaken voor onderzoek naar het biologisch afbreken van PFAS in bodem en water. Dat vindt de PvdA in Provinciale Staten. In het buitenland lopen al experimenten met het uit de bodem verwijderen van PFAS door planten en het afbreken van bacteriën. Als het aan de PvdA ligt, sluit Zeeland zich snel aan bij deze experimenten.
Vooral onderzoeken die in Australië en Amerika zijn gedaan, zouden wat op kunnen leveren voor Zeeland, denkt Jouke Heringa, senior onderzoeker aan de HZ University of Applied Sciences in Vlissingen. "Dat gaat om een mix van bacteriën, schimmels en planten in te zetten, een soort biologische sanering, om PFAS uit de bodem te halen", legt Heringa uit.
Hoopgevende resultaten
De onderzoeken die in Amerika zijn uitgevoerd, vonden plaats in het laboratorium. Heringa wordt vooral enthousiast van wat wetenschappers in Australië doen. "Daar is ook een aantal onderzoeken in de praktijk gedaan om te kijken of bepaalde combinaties van bacteriestammen en planten ons kunnen helpen om af te komen van die PFAS. Die laten zien dat er aanzienlijke reductie van PFAS mogelijk is, van 16 tot 50 procent", vertelt de onderzoeker enthousiast.
Ook PvdA-Statenlid Inez Flameling, in het dagelijks leven mariene bioloog, wordt enthousiast van het Australische onderzoek, dat bestond uit drijvende rietsystemen die PFAS uit het water halen. "Riet is een plant die heel veel vervuiling opneemt in z'n knollen. Door een drijvend systeem te maken, waarbij je die knollen makkelijk kan oogsten, kan je die PFAS uit het systeem trekken", zegt Flameling.
PFAS is een verzamelnaam van chemische stoffen (poly- en perfluoralkylstoffen) die van nature niet in het milieu voorkomen. De stoffen worden onder andere gebruikt in antiaanbaklagen en brand- en vuilwerende stoffen. Deze stoffen worden al decennia gebruikt en zijn nauwelijks afbreekbaar. Van een aantal types PFAS is pas de laatste paar jaar bekend geworden dat zij bij langdurige blootstelling kankerverwekkend zijn en het immuunsysteem kunnen aantasten.
PFAS bestaan uit een lange keten van moleculen waarin met name de verbindingen tussen koolstof- en fluormoleculen erg sterk zijn. Het zijn juist deze twee stoffen die negatieve effecten kunnen hebben op de gezondheid van mensen. "Die bacteriën verbreken de verbinding en reduceren daarmee de giftigheid", aldus Heringa.
PFAS-hotspot tegen wil en dank
De onderzoeken naar het biologisch afbreken van PFAS staan overal nog in de kinderschoenen. Als het aan Flameling ligt, wordt Zeeland toonaangevend op dat gebied. "Wij zijn tegen wil en dank een PFAS-hotspot in de wereld. Laten we dan ook zorgen dat we de kennis die we nodig hebben om die PFAS kwijt te raken hier in de provincie ontwikkelen", aldus het Statenlid.
'Enorm de sjaak'
Voor dat onderzoek is geld nodig. Dat moet wat Flameling betreft niet alleen van de provincie komen, maar ook vanuit andere fondsen. "Wij zijn als provincie natuurlijk enorm de sjaak met die PFAS-vervuiling", zegt ze strijdbaar. "Ik zou het niet meer dan normaal vinden dat wij ook landelijk onderzoeksgeld krijgen om onderzoek te doen naar hoe PFAS uit het milieu kunnen worden verwijderd."
