Meer taal en rekenen op school? Liever maatwerk, zeggen de Zeeuwse basisscholen

Scholen moeten binnen twee jaar meer taal- en rekenlessen gaan geven, want het niveau is de afgelopen decennia gekelderd. Dat is, in het kort, het advies van de Onderwijsinspectie op basis van het rapport De Staat van het Onderwijs 2022. Maar de Zeeuwse basisscholen zien dat niet zitten en pleiten voor maatwerk, want de conclusie van de Onderwijsinspectie klopt niet, zeggen ze.
Zeeuwse basisscholen zitten niet te wachten op meer taal- en rekenlessen
Het beeld dat het abominabel slecht gesteld is met het Nederlande taal- en rekenonderwijs is gebaseerd op de zogenoemde Pisa-scores, een internationale vergelijking van taal- en rekenvaardigheid. In dat internationale lijstje is Nederland inderdaad gedaald, maar daar zitten wel nog wat haken en ogen aan, vindt rekenadviseur Lindie de Bont van de onderwijskoepel Bazalt Groep, voorheen de RPCZ.

'Je vergelijkt alleen onderling'

"Het probleem is dat je landen alleen onderling vergelijkt. Dus als het ene land het beter doet, dan moet automatisch een ander land dalen. Terwijl dat dalende land het wellicht helemaal niet slechter doet dan eerst", aldus De Bont. "Je vergelijkt dus alleen onderling, terwijl je eigenlijk jezelf zou willen vergelijken met jouw eerdere scores. Dat gebeurt niet in die internationale vergelijkingen zoals de Pisa-scores."
Het is niet alleen een probleem met de internationale vergelijkingen. "Je ziet het ook in de eindtoets, zoals de Cito. Ook daar wordt een kind altijd vergeleken met de andere kinderen en niet met zichzelf."

Hoe het ook kan

Als voorbeeld van hoe het ook kan, noemt De Bont de Frans Naereboutschool in Vlissingen. "Hier is de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan naar de leerlingen, waarbij ze wél met zichzelf vergeleken werden."
Leerlingen van de Frans Naereboutschool in Vlissingen leren rekenen tijdens de gymles
Leerlingen van de Frans Naereboutschool in Vlissingen leren rekenen tijdens de gymles © Omroep Zeeland
De aanleiding was volgens De Bont wel iets minder leuk. "Je zag dat het hier toen niet goed ging met de schoolprestaties. Daarom werd besloten om meteen onderzoek te doen naar hoe het beter kan. En door te kiezen voor bepaalde interventies die hier goed werken, is het gelukt om grote vooruitgang te boeken."

Verweven met alle andere lessen

Een van de gebruikte methoden is het verweven van taal en rekenonderwijs met alle andere lessen. Bijvoorbeeld door spelletjes te doen bij gym, waarbij ook gerekend moet worden. Of door begrijpend lezen van recepten tijdens kooklessen.
Taal en rekenen bij gym en koken, 'Dan zie je ze denken: o, zit dat zo!'
"Je ziet dat ze het dan ineens doorhebben: oh, zit dat zo? Dus daar heb je dat voor nodig!", zegt directeur Nicole Dieleman. "Voor ons was die praktische toepassing echt cruciaal."

'Leuker dan alleen lessen in de klas'

Ook de leerlingen zelf bevalt de toegepaste methode goed. "Dit is veel leuker dan alleen lessen in de klas", zegt Luuk Simons. Het rekenen bij gym vindt hij het leukst. Maar het bevalt hem vooral goed dat het breder wordt getrokken. "Rekenen en taal komt echt overal in terug", zegt hij.
Dat is verarming van het onderwijs en geen verrijking.
Nicole Dieleman, directeur Frans Naereboutschool
De Zeeuwse basisscholen zien het dan ook helemaal niet zitten als er straks van hogerhand opgelegd wordt dat er meer taal- en rekenlessen gegeven moeten worden. "Zo'n rapport kan een goede aanleiding zijn om je eigen taal- en rekenonderwijs nog eens kritisch tegen het licht te houden", zegt rekenadviseur De Bont.

'Laat de keuze aan de onderwijsprofessionals zélf'

"Maar laat alsjeblieft de keuze voor welke interventies je wil toepassen, over aan de onderwijsprofessionals zélf, die dagelijks met de kinderen werken", voegt De Bont daar direct aan toe. "Want dat bereik je in mijn ogen echt niet met alleen maar meer taal- en rekenlessen."
'Meer taal en rekenen op school? Daarmee komen we er niet!'
Schooldirecteur Dieleman is het met De Bont eens. "Kijk, als het moet dan doen we wat ons opgedragen wordt. Maar ik weiger om bijvoorbeeld minder met cultuur te doen, omdat we meer taal- en rekenlessen moeten geven. Dat is verarming van het onderwijs en geen verrijking."