Mosselen en oesters uit Oosterschelde zijn veilig, PFAS-waarden ver onder Europese norm

Het PFAS-gehalte in mosselen en oesters in de Oosterschelde ligt ver onder de Europese grenswaarde die in juni werd vastgesteld. Dat zorgt voor opluchting bij de sector, die meteen in actie schoot na het nieuws over de PFAS-waarden in de Westerschelde.
Onderzoek naar PFAS-waarden in Oosterscheldemossel levert goed nieuws op
Toen het RIVM afgelopen jaar onderzoek deed naar PFAS in vis en schelpdieren in de Westerschelde, ondernam de schelpdierensector in de Oosterschelde zelf actie. "We hebben op 22 plekken monsters laten nemen", zegt Addy Risseeuw van de Stichting Kwaliteit Schelpdieren. "Van zowel oesters als mossels, en van de Noordzee tot het Veerse Meer." De stichting wilde weten of via de twee kanalen door Zuid-Beveland en Reimerswaal de PFAS in de Oosterschelde terechtkomen. De monsters werden geanalyseerd door een laboratorium in Graauw.

Resultaten naar NVWA

De resultaten van de analyses werden vervolgens aan de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) voorgelegd. "En daar kwam uit dat de gehalten PFAS dermate laag waren dat het eten van schelpdieren uit de Oosterschelde veilig was", zegt Risseeuw. "Maar we voelden dat het niet juist was om daar breeduit over te communiceren, omdat het ons eigen onderzoek was."
Opening mosselseizoen 2022
De symbolische eerste mand met bodemcultuurmosselen © Omroep Zeeland
Maar ondertussen was ook de NVWA bezig met het toevoegen van PFAS aan de lijst met vervuilende stoffen in schelpdieren. Begin juli plaatste de NVWA de eerste onderzoeksresultaten op de website. En ook uit die meetgegevens kwamen zeer lage gehalten PFAS naar voren. Er was nog één probleem; de Europese Commissie had nog geen officiële maximale waarde vastgesteld voor PFAS in schelpdieren, dus er kon officieel niets over de veiligheid worden gezegd.

Maximale norm is er nu

Ook die horde is nu genomen. Navraag bij de contactpersoon van de Europese Commissie in Den Haag leert dat er unaniem overeenstemming is over de maximale waarde van PFAS in schelpdieren. Die waarde is een optelsom van vier soorten PFAS die het meest gangbaar zijn, namelijk PFOS, PFOA, PFNA en PFHxS. De waarde komt neer op vijf microgram per kilo schelpdiervlees.

Ver beneden norm

De metingen van de NVWA laten zien dat er in een kilo mosselen uit de Oosterschelde tussen de 0,14 en 0,4 microgram PFAS zit. "Daarmee liggen die waarden ver beneden de vastgestelde maximale waarde", vertelt Addy Risseeuw opgelucht, "We zijn bijzonder tevreden met deze gang van zaken. We kunnen nu optimistisch het huidige seizoen voortzetten."

In november definitief

Volgens Europese regels moet de beslissing van de commissie eerst drie maanden ter inzage liggen, zodat alle lidstaten eventueel nog opmerkingen kunnen plaatsten. Maar als er niks geks gebeurt is naar verwachting de beslissing in november definitief.