Extreme droogte in Zeeland: boeren, bedrijven en sporters in de problemen

In de landbouw dreigt het rampscenario van 2018 met grote misoogsten. Toen ging een derde van de uien- en aardappeloogst verloren.

Hendrik Jan ten Cate van ZLTO Zeeland spreekt van een zwaar jaar: "Met deze droogte zullen gewassen heel erg hard slijten. De planten gaan gewoon dood, of blijven overleven op hun knol en dat is niet goed voor de kwaliteit. Veel boeren hebben grote zorgen."

Nu er een beregeningsverbod van kracht is, kan tachtig procent van de landbouwgrond niet worden gesproeid. Enkel op Tholen kunnen akkerbouwers beregenen. Zij kunnen gebruik maken van het zoete water uit het Volkerak-Zoommeer. Ook boeren met een eigen bron kunnen hun gewassen beregenen.

In het Westen van de provincie slaat de droogte het hardste toe. Daar is in de afgelopen maanden nog minder regen gevallen.

De droogte voelt Ten Cate ook zelf aan den lijve. Zijn eigen akkers rond Poortvliet zijn ook te droog ondanks dat hij het geluk heeft wel te mogen beregenen. "Dat kost me 70 euro per uur", rekent hij voor. Hij verwacht een schrale oogst.

Door de droogte in het voorjaar is een derde van de uien al niet opgekomen. "Met het beregenen probeer je ze nog goed te laten groeien", zegt hij, "Maar ik heb nu al een derde minder opbrengst." Boeren in drogere gebieden zullen nog minder oogsten.

Schoonmaakbedrijf Koster & Co in Zierikzee verbruikt met de glazenwasserij zo'n 4500 liter water op een drukke dag. "We kunnen hier niet op bezuinigen. Het water is niet recyclebaar omdat het via de gevels naar beneden loopt, dat kan je niet opvangen", zegt eigenaar Jan Koster. Daarnaast wordt het water eerst gezuiverd voordat ze de ramen ermee kunnen wassen. "Bij dit proces wordt een derde van het water weggegooid, maar we kunnen ook niet werken met kraanwater want dat is te hard waardoor er strepen achterblijven op de ruiten. Dat is niet de bedoeling."

Om toch rekening te houden met het watertekort heeft Koster een oplossing bedacht in de schoonmaakbranche. "We stellen schoonmaakpakketten samen die we naar de klant kunnen sturen. Hierin zitten hervulbare sprayflessen en oplosbare schoonmaakmiddelen. De klant hoeft dan geen emmers water meer te vullen", legt Koster uit. Hiermee wordt op jaarbasis 18 miljoen liter water bespaard, maar hij kan dit niet gebruiken voor de glazenwasserij. "Dan moet ik alle klanten afgaan, dat gaat niet. Ondanks dat compenseert het wel de hoeveelheid water die we nodig hebben bij het glazenwassen", aldus Koster.

De aanhoudende droogte baart ook zorgen bij Zeelands grootste voetbalvereniging, Zeelandia Middelburg. Op de zeven natuurgrasvelden van de club wordt sinds de zomerstop in juni niet meer gevoetbald. Het gras krijgt elk jaar in de zomermaanden de kans om 'op adem te komen' voor het nieuwe seizoen, maar nu het al wekenlang amper regent, liggen de velden er verdord bij.

Bestuurslid Werner Schieman vreest dat de seizoensstart over een paar weken in gevaar komt als het niet gauw gaat regenen. "De gemeente kan het veld nu niet klaarmaken, omdat zo droog en hard is. Eigenlijk zou er nu bemest en doorgezaaid moeten worden, maar dat heeft nu geen zin."

De club beschikt niet over een grondwaterbron, waardoor er ook niet gesproeid kan worden. "Op Walcheren zijn er helaas op weinig plekken grondwatervoorzieningen", aldus Schieman. Als de droogte nog even aanhoudt, bestaat dus de kans dat de 1200 leden van Zeelandia Middelburg voorlopig niet op de grasvelden terecht kunnen. "Het is dus te hopen dat de weergoden ons goed gezind zijn en het snel voor langere tijd flink gaat regenen."

Vroeg of laat zal het weer gaan regenen en kan de club weer gebruik maken van de velden, maar daarmee is het probleem nog niet verholpen, denkt Schieman. "Dit zal niet de laatste zomer zijn dat het zo droog is. Gek genoeg kiezen we er in het voetbal voor om te stoppen als Nederland op zijn warmst is." Volgens Schieman zouden velden er veel meer bij gebaat dat de stop is in een tijd met meer regen.