Kunstmestfabriek Yara schroeft ammoniakproductie nog verder terug

Yara heeft in Sluiskil drie ammoniakfabrieken. Twee grotere en een kleinere. Die laatste is enige tijd geleden al stilgelegd vanwege de hoge gasprijzen. Daar komt nu een van de twee grotere ammoniakfabrieken bij. Ammoniak is een belangrijke grondstof voor kunstmest. De stof wordt gemaakt uit aardgas, water en lucht. Maar omdat de gasprijzen enorm zijn gestegen is de productie niet meer rendabel.

Hoeveel minder productie Yara gaat draaien, weet woordvoerder Gijsbrecht Gunter niet exact, omdat dit van vele factoren afhankelijk is. Gunter wil het ook niet zeggen, omdat het concurrentiegevoelige informatie is. Het Noorse moederbedrijf liet vanmorgen weten dat ze de Europese ammoniakproductie met 3 miljoen ton wil verminderen. Daarmee wordt de productie in heel Europa met 65 procent teruggeschroefd.

Het stilleggen van de ammoniakfabriek betekent niet dat de volledige productie meteen stilligt. Yara wil nu ammoniak gaan importeren, die goedkoper is dan de ammoniak die ze zelf zouden maken. "De gasprijzen lopen wereldwijd uiteen, waardoor we op andere locaties soms goedkoper aan ammoniak kunnen komen."

Voor het personeel heeft de sluiting geen gevolgen, de 720 werknemers blijven nodig om de fabrieken in de gaten te houden. "Het is niet zo dat we de fabriek sluiten en over een paar maanden weer terugkomen", vertelt Gunter. "Er blijven controles nodig en onderhoud. Wellicht hebben nu wel meer tijd voor achterstallig werk en het voorbereiden van de grote onderhoudsstop dit najaar."

De gevolgen voor boeren en de economie zijn wat moeilijker te voorspellen. "We hebben ook concurrenten die beslissingen nemen. Dus het is best hectisch allemaal. Dus vanuit Sluiskil kunnen we de gevolgen niet direct overzien. We proberen onze klanten zo goed mogelijk te blijven bedienen ook vanuit andere vestigingen, om maatschappelijke ontwrichting te voorkomen."

Daarbij doelt Gunter op de sectoren waar de fabriek aan levert. Kunstmest is bestemd voor de voedselproductie en AdBlue, een ureumproduct dat stikstofuitstoot van dieselvoertuigen, zoals vrachtwagens, bussen en tractoren voorkomt. Eerder liet Gunter bij BNR Nieuwsradio al weten dat wanneer Yara zou stoppen met de productie van AdBlue binnen een week de helft tot een derde van al het Europese vrachtverkeer stil zou staan.

Daarnaast komen ook de klimaatdoelstellingen van Nederland verder in de knel. Om gascentrales te ontzien heeft het kabinet besloten dat vervuilende kolencentrales weer volop mogen draaien voor de energievoorziening. Om de stikstofuitstoot van die centrales te beperken, wordt ammoniakwater gebruikt. Een product dat ook door Yara wordt geleverd. Het valt te betwijfelen volgens Gunter of Yara dat vanuit Sluiskil kan blijven doen.

Hoelang de fabrieken stil blijven liggen is afhankelijk van de prijsontwikkeling. De kleine ammoniakfabriek van Yara die al eerder werd stilgelegd, blijft zeker tot het najaar buiten bedrijf. Dan staat er een onderhoudsstop gepland voor de fabriek. "Er zijn verschillende scenario's denkbaar. Een dat we de hele boel weer opstarten, maar ook dat we de derde fabriek tijdelijk stil moeten leggen."

In september vorig jaar verminderde Yara ook al de productie vanwege de hoge gasprijzen. Een paar maanden later werd de productie weer hervat.

In juli waarschuwde de topman van het Noorse concern al voor de gevolgen van de verminderde gastoevoer. Tore Holsether sprak toen zijn vrees uit voor tekorten. Ondanks de verlaagde productie draaide het bedrijf over het eerste halve jaar een omzet van 12,4 miljard dollar tegenover 7,1 miljard dollar in dezelfde periode vorig jaar.