Minister: landelijk bevolkingsonderzoek PFAS komt er, met specifieke aandacht voor Zeeland
Er komt een landelijk bevolkingsonderzoek naar PFAS. Dat zei minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof vanmiddag tijdens haar bezoek aan de Hedwigepolder. In het najaar worden de provincie Zeeland en Westerschelde-gemeenten specifiek betrokken bij een overleg waarin bepaald wordt hoe het bevolkingsonderzoek precies gedaan gaat worden.
Speciale aandacht voor Zeeland in landelijke bevolkingsonderzoek naar PFAS
Minister Van der Wal - die het besluit voor de ontpoldering heeft genomen - bezocht de Hedwigepolder vandaag voor het eerst. Tegenstanders van de ontpoldering hoopten het besluit van de minister tegen te gaan, toen bekend werd dat er hoge concentraties PFAS in het water zitten. Zo diende SP-Kamerlid Sandra Beckerman twee keer een motie in om de ontpoldering uit te stellen. Ook KWF Kankerbestrijding riep op om te wachten met de ontpoldering, tot er een bevolkingsonderzoek is gedaan.
Uitstel kwam er niet: "Alle onderzoeken die we hebben gedaan, laten zien dat de PFAS-waarden binnen de norm liggen. En we konden het risico niet nemen om nu niet verder te gaan met de ontpoldering", aldus Van der Wal. De Hedwigepolder komt over ruim een maand onder water te staan.
De gemeenten en de provincie worden er daarom ook gelijk aan de voorkant bij betrokken.
Maar een landelijk bevolkingsonderzoek komt er dus wel. "Dit najaar is er hier voor de mensen rond de Hedwigepolder - de gemeenten en de provincie doen daaraan mee - een soort werksessie om input op te halen voor hoe we dat onderzoek moeten inrichten." In dat onderzoek moet specifiek naar Zeeland gekeken worden, benadrukte de minister. "De gemeenten en de provincie worden er daarom ook gelijk aan de voorkant bij betrokken", zei de minister vanmiddag.
Over de oplossing van het PFAS-probleem voegde ze toe: "De dalende trend moet naar nul. Mijn collega's bij Infrastructuur en Waterstaat (INW) zetten zich echt in voor een PFAS-verbod in heel Europa, want daar zit natuurlijk de oplossing."
PFAS is een verzamelnaam van chemische stoffen (poly- en perfluoralkylstoffen) die van nature niet in het milieu voorkomen. De stoffen worden onder andere gebruikt in antiaanbaklagen en brand- en vuilwerende stoffen. Deze stoffen worden al decennia gebruikt en zijn nauwelijks afbreekbaar. Van een aantal types PFAS is pas de laatste paar jaar bekend geworden dat zij bij langdurige blootstelling kankerverwekkend zijn en het immuunsysteem kunnen aantasten.
Vorig jaar zomer ontstond er onrust over de mogelijke aanwezigheid van PFAS in de Westerschelde. Toen kwam aan het licht dat het Belgische chemiebedrijf 3M, vlakbij Antwerpen, jarenlang illegaal PFAS heeft geloosd in de Schelde.
Gemeenteraden rond de Westerschelde vroegen al langer om een Zeeuws bevolkingsonderzoek naar PFAS. Maar in zo'n regionaal bevolkingsonderzoek zag de GGD Zeeland niets en volgde het advies van een landelijk expertteam. "Een regionaal onderzoek neemt de zorgen van Zeeuwen niet weg", zei de GGD in juli.
Meerjarig landelijk onderzoek voorgesteld door expertteam
De GGD pleitte wel voor een landelijk, meerjarig onderzoek naar PFAS. In dat onderzoek moet wel specifieke aandacht zijn voor met PFAS-vervuilde gebieden als de Westerschelde. "Hiermee kan een relatie worden gelegd tussen blootstellingsbronnen, bloedwaarden en gezondheidseffecten. Die relatie kan niet worden vastgesteld met kleinschalig onderzoek in een gebied met variabele concentraties in de omgeving", schreef Sjaak de Gouw, voorzitter van het landelijk expertteam in een verklaring. Dat landelijke bevolkingsonderzoek komt er nu dus, zegt minister Van der Wal
