Mogelijk derde probleemgebied in stikstofdossier: Land van Saeftinghe gevoeliger voor stikstof dan gedacht

De bevindingen in het onderzoeksrapport zijn volgens de NOS niet vrijblijvend. Als het kabinet zich aan de eigen afspraken houdt, moet op basis van dit rapport een deel van de stikstofnormen in Nederland worden aangescherpt. Dat zou kunnen betekenen dat Zeeland er mogelijk een derde probleemgebied bij krijgt.

Volgens doorrekeningen van de Provincie Zeeland zou met het geplande stikstofbeleid, dus zonder het aanpakken van de stikstofemissies door de boeren, in het Verdronken Land van Saeftinghe de geplande stikstofreductie zonder problemen behaald worden. Maar wanneer de stikstofnorm voor dit gebied omlaag gaat, kan dat ervoor zorgen dat die situatie anders komt te liggen.

Daarmee zou Zeeland er mogelijk een derde probleemgebied bij kunnen krijgen. Nu wordt met de huidige Zeeuwse stikstofplannen de doelen voor stikstofreductie alleen niet behaald in de natuurgebieden De Manteling op Walcheren en de Kop van Schouwen op Schouwen-Duiveland.

In een reactie zegt minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof dat de gevolgen van dit nieuwe onderzoek voor de stikstofnormen nog niet duidelijk zijn. "Het is nu zaak dat Nederlandse wetenschappers gaan kijken wat dit betekent voor Nederlandse natuurgebieden." Ze geeft verder aan dat er 'per gebied' gekeken moet worden wat dit betekent voor de stikstofnormen.

Het rapport, verschenen onder VN-toezicht, stelt nieuwe grenzen waarbinnen in de toekomst ook de Nederlandse stikstofnormen moeten vallen. Het gaat om de zogeheten kritische depositiewaarde (KDW), die aangeeft hoeveel stikstof een natuurgebied aankan voordat er schade ontstaat. Die KDW wordt niet bepaald door de Tweede Kamer of door het kabinet, maar door ecologen in opdracht van het ministerie van LNV.

Deze Nederlandse wetenschappers toetsen hun berekeningen aan het VN-rapport dat binnenkort uitkomt. Een voorlopige versie ervan blijkt al op de website van het Duitse milieuagentschap te staan en laat zien dat een aantal soorten natuur - zogenoemde habitattypen - stikstofgevoeliger is dan tot nu toe werd gedacht. Bronnen zeggen tegen de NOS dat aan het rapport inhoudelijk niets meer zal veranderen.

De gevolgen zijn groot: in tientallen Nederlandse natuurgebieden zijn de huidige stikstofnormen niet streng genoeg om te voldoen aan de nieuwe eisen. De NOS legde de nieuwe internationale eisen naast de huidige KDW's in Nederland. Daaruit blijkt dat 25 tot 30 procent van de oppervlakte van de Nederlandse stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden niet binnen de nieuwe strengere bandbreedte valt. In bijna alle Nederlandse Natura 2000-gebieden ligt wel een stukje natuur waarvoor de KDW omlaag gaat en de stikstofnormen dus strenger worden.

Het zal nog even duren voordat de stikstofnormen daadwerkelijk zijn aangepast naar aanleiding van dit rapport. Bronnen zeggen tegen de NOS dat een eerdere versie van het rapport al sinds april bij het ministerie van Landbouw en Voedselveiligheid bekend is. Het ministerie erkent dat een ambtenaar het rapport in bezit had, maar hij of zij zou het niet binnen het ministerie hebben gedeeld.

Wanneer de normen inderdaad worden verlaagd, kan dat het overleg met de protesterende boeren in de war schoppen. De protestboeren verzetten zich namelijk tegen de in hun ogen te strenge maatregelen om de stikstofuitstoot te verminderen. Een strengere stikstofnorm zal dan ook ongetwijfeld onder de boeren niet in goede aarde vallen.