14.000 gezinnen zitten straks in de kou, hier wonen ze

Naar schatting 14.000 huishoudens in Zeeland lopen deze winter het risico onder de energiearmoedegrens te belanden. Ze hebben te maken met een combinatie van laag inkomen, extra hoge energietarieven, slechte isolatie van het huis en geen geld voor investeringen in verbeteringen.
Eede West Zeeuws-Vlaanderen veel energiearmoede laag energielabel slecht geïsoleerd huis jaren vijftig
In West Zeeuws-Vlaanderen, zoals op de foto in Eede, staan veel slecht geïsoleerde huizen © Omroep Zeeland
Het probleem speelt eigenlijk in heel Zeeland, maar vooral in Zeeuws-Vlaanderen en dan met name in de gemeente Sluis. Dat blijkt allemaal uit een groot onderzoek van de collega's van Omroep Gelderland, die naar het energieverbruik van alle huizen in ons land hebben gekeken, naar de inkomens en het energielabel per huis.

Blauw van de kou

Onderstaande kaart laat de Zeeuwse selectie van dat onderzoek zien. Ieder stip is een wijk of dorp. Hoe blauwer, hoe hoger het percentage huishoudens dat onder energiearmoedegrens leeft. Grotere stippen zijn wijken met meer huizen. Klik op een stip voor alle details.
In Groede en Eede wonen verhoudingsgewijs de meeste mensen die met hun energiekosten in de knel gaan komen: achttien procent van de huishoudens in die dorpen. Hier heeft ook 37 procent van de woningen de slechtste energielabels, namelijk E, F of G. Ook de rest van de gemeente Sluis is blauw gekleurd. In Walsoorden hebben de huizen overigens de slechtste energielabels.

Warmpjes

Aan de andere kant van de Westerschelde, in de Middelburgse nieuwbouwwijk Mortiere, zitten ze er warmer bij. Dat is de wijk met nul procent huishoudens onder de energiearmoedegrens. En ook de wijk met nul procent huizen met energielabels E, F of G.
Een groot huis heeft hogere stookkosten. Het is waarschijnlijk daarom dat Noordgouwe het dorp is met de hoogste gemiddelde gasverbruik per woning: 1.915 kubieke meter per jaar. Het villadorp Schuddebeurs maakt deel uit van Noordgouwe. Daar zal het mee te maken hebben. In het Middengebied in Vlissingen zijn de woningen veel kleiner: daar is het gasverbruik het geringst van Zeeland: gemiddeld 1.047 kubieke meter per jaar.
Reacties van Zeeuwen op de gestegen energieprijzen:
'We hopen dat de winter meevalt, dat we ons niet scheel betalen'
Bij de huishoudens die in financiële problemen dreigen te komen door de hoge energieprijzen gaat het veelal om mensen die meer dan gemiddeld energie verbruiken, bijvoorbeeld door slechte isolatie van een al wat ouder huis, en tegelijkertijd bij de 25 procent armste huishoudens horen. Deze groep mensen heeft maandelijks minder dan 2.000 euro per huishouden te besteden, heeft het CBS berekend, zonder toeslagen, en is met de huidige gasprijzen minimaal 400 euro per maand (vaak meer) kwijt, bij een variabel contract.

Twintig procent of meer van het inkomen

Dat betekent dat deze huishoudens minimaal twintig procent (maar vaker meer) van hun inkomen aan energie kwijt zijn als ze niet in de kou willen zitten. Dat wordt in dit verband energiearmoede genoemd.
Middelburg Mortiere villa geen problemen door energieprijzen geïsoleerd huis
In de Middelburgse wijk Mortiere hebben huishoudens goed geïsoleerde huizen én goede inkomens © Omroep Zeeland
Er is ook naar vermogen per huishouden gekeken. Want je huis isoleren bespaart stookkosten en zonnepanelen besparen stroomkosten, maar dat zijn investeringen die niet iedereen zich kan veroorloven. Al helemaal niet als je 65-plus bent en van alleen AOW moet rondkomen.

Grote verschillen in Terneuzen

De Zeeuwse wijk waar inwoners de meeste moeite hebben om hierin te investeren is het centrum van Terneuzen. Hier heeft 77 procent van de huishoudens onvoldoende geld voor energiebesparende maatregelen. Twee kilometer verder, in Terneuzen Oost (Othene), is de situatie juist omgekeerd: 76 procent dáár heeft wel voldoende geld voor dergelijke investeringen. Er bestaat op die plek dan ook nauwelijks energiearmoede.

Bronnen

De actuele gegevens over de diverse isolatiewaarden per woonwijk komen van de website EP-online. Het onderzoek van het CBS in 2018 naar lage inkomens en gasgebruik per wijk leverde de verschillen tussen wijken op. Het gemiddeld gasverbruik per woning per postcode, data van 2020, komt ook van het CBS.