Genieten van het leven van vroeger: 25 jaar Trugkieke

In schoenendozen, sigarenkistjes en koekblikken werden ze aangeleverd. Oude Zeeuwse filmpjes met beelden uit de jaren 30, 40 en 50 die op zolders en in schuren lagen te verstoffen. Die filmpjes zorgen voor een succesvol televisieprogramma, dat deze maand 25 jaar bestaat: Trugkieke.
25 jaar Trugkieke
Samensteller van het eerste uur is Jan-Willem Antheunisse. Met zijn karakteristieke stem vertelde hij jarenlang wat we zagen op de historische zwart-wit beelden.

Hoe is het allemaal begonnen?

Ik werkte begin jaren tachtig bij het filmtheater in Middelburg. In die tijd ging iedereen videofilmpjes maken dus die oude acht- en zestien- millimeterfilmpjes gingen de vuilnisbak in. Maar daar stonden vaak wel interessante dingen op ook al waren het familiefilmpjes, je zag op de achtergrond het leven uit de jaren dertig of veertig van de vorige eeuw. Dus ik ben die beelden gaan verzamelen, heb contact gelegd met allerlei archieven en heb voor de provincie een aantal voorstellingen gemaakt met dat materiaal. En toen kwam de Omroep in 1997 en die zei, kom binnen.

Stonden toen de mensen al op de stoep met hun blikken en dozen?

Nou niet meteen hoor, ik heb alle Zeeuwse fotografiewinkels benaderd om erachter te komen wie hun klanten waren en zo een heel netwerk opgebouwd. Maar toen het programma eenmaal liep en bekendheid kreeg stonden de mensen met schoenendozen bij de omroep ja.
"Je moet de tv aanzetten, je moeder is op tv, je moeder zit in Trugkieke"

Je hebt honderden afleveringen gemaakt, aan welke heb je mooiste herinneringen?

Ik als Middelburger vind het natuurlijk heel leuk om beelden van het oude Middelburg te zien, maar dat is logisch. Wat me echt is bijgebleven zijn de filmpjes van de familie van Driel. Daar hebben we een zesdelige serie van gemaakt indertijd. Pa van Driel is gaan filmen vanaf zijn verlovingstijd tot hij en zijn vrouw opa en oma werden. Alles is gefilmd dus je krijgt een compleet beeld van zo'n familie door de jaren heen. De familie heeft een paar dagen bij de omroep gebivakkeerd om alles te vertellen bij de beelden. Ik heb tot op de dag van vandaag warme contacten met die mensen.
25 jaar Trugkieke
Trugkieke © omroep zeeland
Behalve gezellige familiefilms uit de oude doos heeft Trugkieke ook grote historische gebeurtenissen in Zeeland laten zien in beeld en geluid. Unieke beelden van de watersnoodramp, de inundatie van 1944 en de Deltawerken. Dat gebeurde in samenwerking met documentairemaker Rebecca van Wittene die later het stokje overnam toen Jan-Willem Antheunisse met pensioen ging.

Trugkieke kreeg voor die grote Zeeuwse thema's een iets andere vorm?

Ja, daarin werden oude mensen geïnterviewd over hun herinneringen. In de twaalfdelige serie over de Tweede Wereldoorlog bijvoorbeeld. Dat waren imponerende verhalen, die oude beelden in combinatie met hedendaagse interviews kregen zo nog meer lading. Ook het vierluik over de inundatie op Walcheren leverde zo prachtige verhalen op.

Welk verhaal is je het meest bijgebleven?

Een prachtig verhaal van een mevrouw die in de Tweede Wereldoorlog nog maar een baby was. Haar moeder zat met haar en een klein neefje in de schuilkelder. Het neefje zat bij moeder op schoot. Tijdens een gigantisch bombardement werd haar moeder en het kleine neefje door een granaatscherf gedood. Deze mevrouw heeft haar moeder nooit gekend, enkel van foto's.
Door haar vader werd er niet veel over gesproken, dat was in die tijd vaak zo en dat kwam ook omdat ze zoveel op haar moeder leek. Ze vertelt dat ze op een avond gebeld werd door een kennis die zei "Je moet de tv aanzetten, je moeder is op tv, je moeder zit in Trugkieke". Je kunt je voorstellen hoe geëmotioneerd ze was toen ze voor het eerst haar moeder zag, bewegend en lachend in beeld. Dat zijn verhalen die je nooit vergeet.

Trugkieke is nog steeds populair na 25 jaar, hoe komt dat denk je?

De kracht zit in de verhalen van gewone Zeeuwen. Ik zit soms hardop te lachen als ik oude beelden zie, mensen die niet gewend zijn om te worden gefilmd en dan ineens stokstijf blijven staan of snel hun schort afdoen voor de camera. Het is zo leuk om de geschiedenis van zo dichtbij te zien en om daarmee verhalen te vertellen, verhalen van gewone mensen.
25 jaar Trugkieke
televisieprogramma © omroep zeeland
Het jubileum van Trugkieke wordt vanaf vrijdag 7 oktober wekelijks gevierd met een aflevering van Trugkieke uit de afgelopen 25 jaar. De eerste aflevering gaat over Middelburg in de jaren vijftig.