Orka opnieuw gestrand bij Cadzand, dit keer was het dier niet meer te redden

De orka die eerder vandaag bij Cadzand aanspoelde, is opnieuw gestrand. Deze keer was het dier volgens SOS Dolfijn uiteindelijk niet meer te redden. Na een korte doodsstrijd is ze omgekomen op het strand bij Boulevard de Wielingen.
Orka opnieuw gestrand, situatie is 'zorgelijk' volgens SOS Dolfijn
Volgens Annemarie van den Berg van SOS Dolfijn was er tot kort voor middernacht nog een kleine hoop dat het dier opnieuw terug de zee in kon worden geduwd. "Maar daarvoor moest een gespecialiseerd dierenarts van het ministerie wel het groene licht geven en die concludeerde dat zo'n reddingspoging geen kans van slagen had."

'Het dier zette zélf de doodsstrijd in'

Uit dat onderzoek door de dierenarts blijkt dat de orka ziek was. "Wat ze precies had, dat weten we nog niet. Dat moet blijken uit de sectie. Maar dat ze ziek was, dat was wel duidelijk. En kort daarna zette het dier zélf de doodsstrijd in."
De dierenarts heeft de orka dan ook niet in laten slapen. Het dier is uit zichzelf gestorven. Wel heeft de dierenarts de orka verdovende middelen gegeven, zodat het overlijden pijnloos was. "Bij een mens zou je dat palliatieve sedatie noemen", aldus Van den Berg.

Met een shovel van het strand gehaald

De dode orka is kort daarna met een shovel van het strand gehaald en klaargemaakt voor transport. Onderzoekers van de faculteit Diergeneeskunde aan de Universiteit Utrecht moeten nu uit gaan zoeken wat de 5,5 meter lange orka precies onder de leden had.
SOS Dolfijn is een natuurorganisatie die is gespecialiseerd in het verstrekken van hulpverlening aan walvisachtigen. De organisatie zit standaard in het team van deskundigen dat het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit adviseert bij strandingen van grote walvisachtigen. Dat is vastgelegd in het zogeheten 'walvisprotocol'.
De orka strandde oorspronkelijk rond 15.30 uur voor het eerst bij Cadzand. Het dier lag op het strand ter hoogte van strandpaviljoen Dok 14. Medewerkers van de KNRM hielpen het dier weer terug de zee in, maar deskundigen waarschuwden al dat het dier daarmee waarschijnlijk nog niet veilig was.

Opnieuw gestrand

Met meerdere schepen en een vliegtuig werd het dier in de gaten gehouden en enkele uren nadat de orka de zee in was geholpen, strandde het dier opnieuw. Dit keer spoelde de orka aan ter hoogte van Boulevard de Wielingen in Cadzand.
Hulpverleners waarschuwden al dat het dier mogelijk opnieuw aanspoelde, omdat het te zeer verzwakt is om weg te kunnen zwemmen. Er werd met man en macht geprobeerd om het dier in leven te houden, maar uiteindelijk bleek dat de verzwakte orka niet meer te redden was.
De brandweer spuit de orka nat, om uitdroging te voorkomen
De brandweer spuit de orka nat, om uitdroging te voorkomen © HV Zeeland
Bij een stranding zijn er volgens het zogeheten 'walvisprotocol' vier opties. Optie één is om het dier weer terug te duwen de zee in. Dat was eerder op de dag al geprobeerd en dat had niet het gewenste effect. Daarom moest die gespecialiseerde dierenarts eerst onderzoeken of de orka wel fit genoeg was om dat opnieuw te proberen.

Te groot voor opvang

Normaal gesproken is het ook een optie om een gestrand zeezoogdier op te vangen zodat het in gevangenschap kan aansterken, optie twee, maar daar was dit 5,5 meter lange dier te groot voor. Vervolgens bleven er volgens het walvisprotocol nog maar twee mogelijkheden over: niets doen en kijken hoe het uitpakt of het dier in laten slapen, opties nummer drie en vier.
Uiteindelijk werd die laatste keuzemogelijkheid volgens Van den Berg van SOS Dolfijn ingehaald door de werkelijkheid. Het dier is uit zichzelf gestorven, weliswaar met enige verdoving om het overlijden zo pijnloos mogelijk te maken.
Het bij Cadzand aangespoelde zeezoogdier trok veel bekijks. Om de toeschouwers op afstand te houden, werden linten gespannen. Behalve reddingsorganisaties was ook burgemeester Marga Vermue van de gemeente Sluis aanwezig op het strand. Op Twitter bedankte Vermue de KNRM en alle zeezoogdierdeskundigen voor hun inzet bij de reddingsactie.
Orka's kunnen ruim negen meter lang worden en ze leven doorgaans in groepen. Het is uiterst zeldzaam dat een orka op de Nederlandse kust aanspoelt. De laatste keer was in 2010. Het ging toen om een jong dier van 3,5 meter, dat in verzwakte toestand uit de Waddenzee werd gehaald.

Morgan

Het dier kreeg de naam Morgan en verbleef anderhalf jaar in het Dolfinarium in Harderwijk om aan te sterken. Omdat het niet lukte om de groep van het dier terug te vinden in het wild, werd Morgan uiteindelijk overgebracht naar het Loro Parque op Tenerife.
Wie verder terug in de tijd gaat, vindt pas in het jaar 1936 de eerstvolgende gestrande orka. Dat 5,2 meter lande dier werd in vergaande staat van ontbinding aangetroffen op het strand, zeven kilometer ten noorden van Noordwijk.