Eerste onderzoeksresultaten orka: 'Het dier moet zeker met eten echt pijn hebben geleden'
De orka die afgelopen zaterdag bij Cadzand-Bad strandde en daar overleed, had een ernstige tandvleesontsteking. Ook had ze ontstekingen in meerdere inwendige organen en al langere tijd niet gegeten. Dat blijkt uit de eerste onderzoeken van de Universiteit Utrecht en Wageningen Marine Research. "Het dier moet zeker met eten echt ongelooflijk pijn hebben geleden."
Bioloog Lonneke IJsseldijk van de Universiteit Utrecht zegt dat de orka vermagerd was. "Alle tanden van de orka zaten los en waren aan het rotten." Naast de tandvleesontsteking, bleken er ook ontstekingen in meerdere inwendige organen, waaronder op een hartklep, in het hersenvlies en in het geslachtsorgaan. "Al met al ging het zeker niet om een gezond dier."
Het dier was dus ernstig ziek en verzwakt. Om erachter te komen wat de oorzaak van de ontstekingen was, is meer onderzoek nodig. Daarom hebben de onderzoekers orgaanstukjes op kweek gezet en zullen ze nog verschillende andere testen uitvoeren. "Het werk aan de orka zelf is afgerond, nu is het afwachten wat er uit de tests komt."
Lege maag
Al bij stranding zag de ruim vijf meter lange orka er ondervoed uit. Dat Gala - zoals het dier in Spanje werd genoemd - ook echt ondervoed was, blijkt uit het maag- en darmonderzoek. "'In de maag waren geen voedselresten aanwezig", vertelt bioloog Mardik Leopold van Wageningen Marine Research. "We vonden alleen een klein plastic vel, maar dat had geen invloed op de doodsoorzaak. De ruim dertig meter lange darm was ook leeg. Deze orka had dagenlang niets meer gegeten."
Orka aangekomen in snijzaal
Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat de orka spierschade had, vertelt IJsseldijk. "Een zeezoogdier is volledig aangepast aan een leven onder water. De zwaartekracht die bij stranding op een dier drukt is heel zwaar. Dat heeft allerlei gevolgen voor de bloedsomloop, ademhaling en dus de algehele overlevingskansen. Het levend stranden is de orka daarom uiteindelijk fataal geworden."
De orka strandde afgelopen zaterdag twee keer bij Cadzand-Bad. De eerste keer kon de KNRM het dier dankzij hoogwater weer terug de zee in krijgen, de tweede keer was er geen redden meer aan. Het dier zette zelf de doodstrijd in. Een dierenarts heeft het dier nog verdovende middelen gegeven, zodat het overlijden pijnloos was. Van inslapen was geen sprake, het dier stierf uit zichzelf.
'Vrouwtje van minimaal 20 jaar oud'
Proyecto O.R.CA - Cádiz, een Spaanse dierenwelzijnsorganisatie die zich inzet voor het behoud van beschermde orka's, herkende de orka aan de hand van beeldmateriaal. Volgens Proyecto O.R.C.A. moet Gala minimaal twintig jaar oud zijn geweest. De organisatie heeft het dier de afgelopen drie jaar niet meer voor de Spaanse kust gezien.
Ze werd vooral in Portugese wateren waargenomen. Af en toe werd ze ook wel eens voor de Franse kust gespot. De orka is niet eerder zo ver in het noorden waargenomen tot ze afgelopen weekeinde voor de Nederlandse kust lag. Het is mogelijk dat ze door de ziekte is afgedwaald van haar normale omgeving.
